مداخلات درمانی بحران سلول داسی‌شکل دردناک در دوران بارداری


شواهدی برای اثبات تاثیرات مفید و مضر مداخلات برای درمان بحران سلول داسی‌شکل دردناک در دوران بارداری وجود ندارد.

بیماری سلول داسی‏‌شکل (sickle cell disease) گروهی از اختلالات هموگلوبین ارثی (ژنتیکی) است که باعث نقص در گلبول‌های قرمز خون می‌شود. این بیماری توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) به‌ عنوان یک مشکل عمده در حوزه سلامت جهانی اعلام شده است.

تغییر در گلبول‌های قرمز خون می‌تواند منجر به آسیب و انسداد عروق خونی شود. شایع‌ترین عارضه بیماری سلول داسی‏‌شکل، بحران انسداد عروقی دردناک است. درمان ممکن است شامل مداخله غیرجراحی با ترانسفیوژن گلبول قرمز تغلیظ شده، درمان جایگزینی مایعات، داروهای ضددرد (عوامل ضدالتهابی غیراستروئیدی یا اوپیوئیدها)، اکسیژن‌درمانی و استروئیدها (پردنیزون (prednisone)، دگزامتازون (dexamethasone)، یا متیل‌پردنیزولون (methylprednisolone)) باشد. بروز بحران‌های سلول داسی‌شکل در زنان باردار مبتلا به بیماری سلول داسی‏‌شکل بیشتر است. همچنین نوزادان متولد نشده آنها در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری و مرگ‌ومیر قرار دارند. بنابراین بررسی اثربخشی و بی‌خطری (safety) درمان‌های مختلف بسیار مهم است. برای مثال، بیماری سلول داسی‏‌شکل می‌تواند منجر به آسیب شدید جفت شود، با این حال مورفین اوپیوئیدی عروق خونی جفت را منقبض کرده و بنابراین ممکن است برای جنین مضر باشد.

نویسندگان مرور، متون علمی پزشکی را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای جست‌وجو کردند که در آنها روش‌های غیرجراحی از نظر کارآمدی و بی‌خطری مقایسه شدند. آنها نتوانستند هیچ موردی را از کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده در رابطه با مداخلات غیرجراحی برای درمان بحران سلول داسی‌شکل دردناک در دوران بارداری پیدا کنند. زنان باردار از کارآزمایی‌های بالینی‌ای که اثربخشی داروهای ضددرد اوپیوئیدی یا غیراوپیوئیدی را برای درمان بحران سلول داسی‌شکل دردناک مطالعه کردند، حذف شدند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

این مرور هیچ موردی را از کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده در مورد بی‌خطری و کارآمدی مداخلات درمانی بحران سلول داسی‌شکل دردناک در دوران بارداری پیدا نکرد. تاثیر این مداخلات باید در کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده بررسی شود.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

بیماری سلول داسی‌شکل (sickle cell disease)، شامل گروهی از اختلالات ژنتیکی هموگلوبین است. در سراسر جهان، سالانه حدود 300,000 کودک مبتلا به این اختلالات متولد می‌شوند. اپیزودهای درد حاد سلول داسی‌شکل، شایع‌ترین علت بستری شدن بیماران در بیمارستان است. بارداری در زنان مبتلا به بیماری سلول داسی‏‌شکل با افزایش بروز موربیدیتی و مورتالیتی در مادر و جنین همراه است. بحران‌های دردناک، عارضه شدید این بیماری است که نیاز به مداخلات متعددی دارند: ترانسفیوژن گلبول قرمز تغلیظ شده، درمان جایگزینی مایعات، داروهای ضددرد، اکسیژن‌درمانی و استروئیدها؛ اما رویکرد درمانی استانداردشده‌ای برای آن وجود ندارد.

اهداف: 

ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) رژیم‌های مختلف ترانسفیوژن گلبول قرمز تغلیظ شده، اکسیژن‌درمانی، درمان جایگزینی مایعات، داروهای ضددرد، و استروئیدها برای درمان بحران سلول داسی‌شکل دردناک در دوران بارداری.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (دسامبر 2007)، پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین (اکتبر 2007)، بانک اطلاعاتی LILACS (1982 تا دسامبر 2007) و وب‌سایت‌های زیر را جست‌وجو کردیم: ClinicalTrials.gov ( http://www.clinicaltrials.gov ) (5 دسامبر 2007)؛ Current Controlled Trials ( http://controlled-trials.com/ ) (5 دسامبر 2007)، و Sistema de Información Esencial en Terapéutica y Salud (http://www.icf.uab.es/informacion/Papyrus/sietes.asp) (1 دسامبر 2007). همچنین خلاصه‌مقالات کنفرانس انجمن هماتولوژی اروپا (جون 2007)، کنفرانس انجمن هماتولوژی آمریکا (دسامبر 2007) و فهرست منابع همه مقالات بازیابی‌شده را به صورت دستی جست‌وجو کردیم.

معیارهای انتخاب: 

قصد داشتیم کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده را در این مرور وارد کنیم.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

همچنین خواستیم داده‌ها را با استفاده از روش‌های استاندارد سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) خلاصه کنیم.

نتایج اصلی: 

ما نتوانستیم هیچ کارآزمایی بالینی تصادفی‌سازی شده‌ای را در مورد اثربخشی مداخلات (ترانسفیوژن گلبول قرمز تغلیظ شده، اکسیژن‌درمانی، درمان جایگزینی مایعات، داروهای ضددرد و استروئیدها) برای درمان بحران سلول داسی‌شکل دردناک در دوران بارداری پیدا کنیم.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information