سوال مرور: آیا طب سوزنی پیامدهای کمک باروری را بهبود میبخشد؟
زمینه و هدف: از هر هفت زوج، یک زوج از ناباروری رنج میبرند و بسیاری از آنها به دنبال کمک در قالب فناوری کمک باروری (assisted reproductive technology; ART) هستند. اگرچه استفاده از طب سوزنی محبوبیت پیدا کرده، استفاده از این درمان طب سنتی چینی همراه با درمانهای ART هنوز بحثبرانگیز است. این مرور شواهد حاصل از مطالعات به خوبی طراحی شده را خلاصه کرده و اثربخشی و بیخطری (safety) طب سوزنی را در فناوری کمک باروری ارزیابی کرد.
تاریخ جستوجو: شواهد تا جولای 2013 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه: 20 مطالعه تصادفیسازی و کنترلشده شناسایی شدند. شش مطالعه طب سوزنی را در زمان جمعآوری تخمک (912 زن) و 14 مطالعه طب سوزنی را در فناوری کمک باروری (3632 زن) مقایسه کردند. مطالعات بیشتر به گروههایی تقسیم شدند که از سوزنهای ساختگی در گروههای کنترل خود استفاده کردند، در مقابل آنهایی که گروه کنترل آنها هیچ درمانی را دریافت نکردند. تمام مطالعات شناساییشده شامل شرکتکنندگانی بودند که لقاح آزمایشگاهی (in vitro fertilization; IVF) را انجام دادند؛ هیچ مطالعهای در مورد تاثیر طب سوزنی در القای تخمکگذاری یا تلقیح داخل رحمی وجود نداشت.
تامین مالی مطالعات واردشده: هیچ مطالعهای شامل بودجه خارجی نبود.
نتایج کلیدی: هیچ شواهدی مبنی بر مزیت استفاده از طب سوزنی در شرکتکنندگانی که تحت درمان کمک باروری در حول و حوش زمان انتقال جنین یا جمعآوری تخمک قرار گرفتند، از نظر بهبودی در نرخ تولد زنده، نرخ بارداری مداوم یا بالینی، وجود ندارد. همچنین هیچ شواهدی به دست نیامد مبنی بر اینکه طب سوزنی تاثیری بر نرخ سقط جنین داشته یا عوارض جانبی قابل توجهی را بر جای بگذارد.
کیفیت شواهد: به طور کلی، نتایج بین مطالعات مشابه نیستند. این به دلیل طراحیهای مختلف مطالعه از جمله استفاده از انواع مختلف گروههای کنترل بود که میتوانستند سوگیری (bias) ایجاد کنند. قبل از انجام توصیهها، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، از جمله مطالعاتی که در آنها برخی از گروههای کنترل، سوزن دارونما دریافت کرده و برخی دیگر، هیچ مداخلهای را دریافت نکردند.
شواهدی وجود ندارد که طب سوزنی نرخ تولد زنده یا بارداری را در فناوری کمک باروری بهبود میبخشد.
طب سوزنی معمولا در طول چرخه فناوری کمک باروری (assisted reproductive technology; ART) انجام میشود، اگرچه نقش آن در بهبود نرخ تولد زنده و بارداری نامشخص است.
تعیین اثربخشی و بیخطری (safety) طب سوزنی به عنوان کمک به چرخههای ART برای ناباروری مردانه و زنانه.
تمام گزارشهایی را که کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) را از کاربرد طب سوزنی در کمک باروری توصیف کردند، از طریق جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری، CENTRAL؛ Ovid MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL (Cumulative Index to Nursing & Allied Health Literature)؛ AMED؛ www.clinicaltrials.gov (همگی از زمان آغاز به کار تا جولای 2013)، National Research Register؛ و بانک اطلاعاتی کارآزمایی بالینی چینی (همگی تا نوامبر 2012) به دست آوردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده از کاربرد طب سوزنی برای زوجهایی که تحت ART بودند، در مقایسه با درمان طب سوزنی به تنهایی یا طب سوزنی با ART همزمان در مقابل عدم درمان، دارونما (placebo) یا طب سوزنی ساختگی به همراه ART برای درمان ناباروری اولیه و ثانویه. زنان مبتلا به بیماری که منع مصرف ART یا طب سوزنی داشتند، از مطالعه خارج شدند.
بیست کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده در این مطالعه مروری وارد شده و نه مورد خارج شدند. انتخاب مطالعه، ارزیابی کیفیت و استخراج دادهها توسط دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم انجام شدند. متاآنالیز با استفاده از نسبت شانس (OR) و 95% فاصله اطمینان (CI) انجام شد. معیارهای پیامد عبارت بودند از نرخ تولد زنده، نرخ بارداری بالینی در حال انجام، نرخ سقط جنین، و هرگونه عوارض جانبی گزارششده از درمان. کیفیت شواهد برای پیامد اولیه (تولد زنده) با استفاده از روشهای درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) رتبهبندی شد.
این متاآنالیز بهروز شده هیچ شواهدی را مبنی بر فواید کلی طب سوزنی برای بهبودی در نرخ تولد زنده (live birth rate; LBR) نشان نداد، صرف نظر از اینکه طب سوزنی در حوالی زمان بازیابی تخمک انجام شد (OR: 0.87؛ 95% CI؛ 0.59 تا 1.29، 2 مطالعه، 464 = n؛ I 2 = 0%، شواهد با کیفیت پائین) یا در حوالی روز انتقال جنین (embryo transfer; ET) (OR: 1.22؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.70، 8 مطالعه، n = 2505؛ I 2 = 69%، شواهد با کیفیت پائین). هیچ شواهدی وجود نداشت مبنی بر اینکه طب سوزنی بر نرخ بارداری یا سقط جنین تاثیری داشته، یا عوارض جانبی قابل توجهی را بر جای گذاشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.