درد پس از پروسیجرهای جراحی گاهی اوقات می‌تواند بروز عوارض را در بدن افزایش دهد. مدیریت موثر این درد بسیار مهم است. جراحی ماژور شانه می‌تواند باعث درد شدیدی شود. درمان موثر این درد به کاهش عوارض و ترغیب تحرک زودهنگام کمک می‌کند. طیف گسترده‌ای از روش‌ها برای درمان درد پس از جراحی گسترده شانه استفاده می‌شوند، از جمله تجویز داروهای مسکّن اوپیوئیدی (مشتق شده از تریاک) و غیر اوپیوئیدی و تجویز داروهایی که باعث بی‌حسی و در نتیجه تسکین درد در مفصل شانه یا اطراف آن یا اطراف اعصاب تامین کننده اندام فوقانی می‌شود. سودمندی بلوک مداوم عصب اندام فوقانی را که با تزریق بی‌حس کننده موضعی به گردن نزدیک به محل انشعاب اعصاب انجام می‌شود (بلاک شبکه بازویی اینتراسکالن (interscalene brachial plexus block) - گروه ISBPB) با تجویز داروهای مسکّن اوپیوئیدی به داخل ورید، عضله یا زیر پوست (هر مسیری غیر از خوراکی) - گروه اوپیوئیدهای وریدی - مقایسه کردیم.
شواهد به دست آمده، تا دسامبر 2012 به‌روز است. دو مطالعه را شامل 147 شرکت‌کننده وارد کردیم. هفده شرکت‌کننده حذف شدند (16 نفر از گروه ISBPB و یک نفر از دیگری)، و 130 شرکت‌کننده باقی ماندند: 66 نفر در گروه ISBPB و 64 نفر در گروه اوپیوئید وریدی. به دلیل مشکلات طراحی مطالعه، مطالعات از کیفیت متوسط تا پائین برخوردار بودند، یکی از کارآزمایی‌ها توسط یک شرکت دارویی حمایت مالی شد.
شدت درد توسط بیمار و با استفاده از مقیاس عددی ارزیابی شد که در آن صفر به عنوان بدون درد و 10 یا 100 به عنوان بدترین درد قابل تصور در یک مطالعه به مدت 72 ساعت و در مطالعه دیگر 48 ساعت در نظر گرفته شد. شدت درد پس از جراحی برای گروه ISBPB در تمام نقاط زمانی در یک مطالعه و در همه موارد به جز یک نقطه زمانی در مطالعه دیگر به‌طور قابل‌توجهی کمتر بود.
به دلیل تعداد کم مطالعات که کیفیت بالایی هم نداشتند، نمی‌توان نتیجه‌گیری مشخصی انجام داد. با این حال، از شواهد موجود، می‌توان دریافت که در یکی از کارآزمایی‌ها، نیاز بیشتر به داروی مسکّن (پیریترامید (piritramide)) در گروه اوپیوئید وریدی به‌طور قابل‌توجهی بیشتر بود، در حالی که کارآزمایی دیگر به این موضوع اشاره نکرد. بروز تهوع و استفراغ در گروه ISBPB در مقایسه با گروه اوپیوئید وریدی به‌طور قابل‌توجهی کمتر بود. عوارض مربوط به ISBPB با استفاده از اولتراسوند برای انجام ISBPB عملا از بین رفت.
به دلیل تعداد کم مطالعات (دو مورد) مرتبط با موضوع و خطر بالای سوگیری (bias) در مطالعات انتخاب شده، نمی‌توان نتیجه‌گیری منطقی انجام داد.
درد پس از جراحی ممکن است منجر به عوارض جانبی روی بدن شود که ممکن است به افزایش موربیدیتی بی‌انجامد. بنابراین مدیریت آن یک چالش منحصربه‌فرد برای پزشک محسوب می‌شود. جراحی ماژور شانه با درد شدید پس از جراحی همراه بوده، و روش‌های مختلفی برای مدیریت چنین دردهایی وجود دارد، از جمله آنالژزیک‌های اوپیوئیدی و غیر اوپیوئیدی، بی‌حس‌کننده‌های موضعی نفوذ شده به داخل و اطراف مفصل شانه و بی‌حسی منطقه‌ای. همه این تکنیک‌ها، به‌تنهایی یا به صورت ترکیبی، برای درمان درد پس از جراحی ماژور شانه، اما با موفقیت‌های متفاوت، مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
هدف این مرور، مقایسه اثربخشی آنالژزیک بلوک مداوم اینتراسکالن شبکه بازویی (interscalene brachial plexus block; ISBPB) با ضد درد اوپیوئیدی وریدی به منظور تسکین درد پس از جراحی گسترده شانه بود.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (سال 2012، شماره 12)؛ MEDLINE (1950 تا دسامبر 2012)؛ EMBASE (1980 تا دسامبر 2012)؛ Web of Science (1954 تا دسامبر 2012)؛ CINAHL (1982 تا دسامبر 2012) و کتاب‌شناختی‌های (bibliography) مطالعات منتشر شده را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای را وارد کردیم که به ارزیابی اثربخشی ISBPB مداوم در مقایسه با اشکال مختلف ایجاد بی‌دردی با اوپیوئید وریدی در تسکین درد شرکت‌کنندگان بزرگسالی پرداختند که تحت جراحی ماژور الکتیو شانه قرار گرفتند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی کیفیت کارآزمایی و استخراج داده‌های مربوط به پیامد پرداختند.
دو کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را وارد کردیم (147 شرکت‌کننده). در مجموع 17 شرکت‌کننده به دلیل ابتلا به عوارض مربوط به ISBPB مداوم (16) یا آنالژزی با اوپیوئید وریدی (یک) از یک کارآزمایی کنار گذاشته شدند. بنابراین اطلاعات مربوط به 130 شرکت‌کننده را در اختیار داریم (66 نفر در گروه ISBPB مداوم و 64 نفر در گروه اوپیوئید وریدی). مطالعات از نظر بالینی ناهمگون بودند. هیچ متاآنالیزی انجام نشد. با این حال، نتایج دو مطالعه وارد شده، تسکین بهتر درد را با ISBPB مداوم پس از جراحی ماژور شانه و بروز کمتر عوارض را زمانی که بلوک اینتراسکالن تحت هدایت اولتراسوند به جای عدم استفاده از آن انجام می‌شود، نشان داد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.