موضوع
سرطان ممکن است منجر به رنجهای عاطفی، جسمانی و اجتماعی گستردهای شود. مراقبت امروزی از سرطان بهطور فزایندهای دربرگیرنده مداخلات روانیاجتماعی برای بهبود کیفیت زندگی است. از روشهای درمانی هنری خلاقانهای مانند رقص/حرکت، موسیقی، هنر و نمایش درمانی، برای کمک به مراقبت و بهبود استفاده شده است. به دنبال درمانهای دارویی، که ممکن است تهاجمی باشند، افراد مبتلا به سرطان از رقص/حرکت درمانی استفاده میکنند تا یاد بگیرند که بدن خود را بپذیرند و دوباره به آن ملحق شوند، اعتماد به نفس جدیدی بسازند، خود-ابرازی را در خود تقویت کنند، به احساس انزوا، افسردگی، عصبانیت، ترس و بیاعتمادی در خود بپردازند و منابع شخصی را تقویت کنند. همچنین از آن برای بهبود دامنه حرکت بازو و کاهش اندازه دور بازو پس از ماستکتومی یا لامپکتومی استفاده شده است. در این مرور، مطالعاتی مورد توجه قرار گرفتند که رقص/حرکت درمانی، توسط یک درمانگر رقص/حرکت درمانی که رسما در این زمینه آموزش دیده باشد یا توسط کارآموزان در یک برنامه رسمی ارائه شده باشد.
هدف مطالعه مروری
این مرور، بهروزرسانی مرور قبلی کاکرین در سال 2011 است، که شامل دو مطالعه بوده و از تأثیر رقص/حرکت درمانی روی تصویر بدنی، تنها پیامد مشترک بین این دو مطالعه، پشتیبانی نکرد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر رقص/حرکت درمانی بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی در مبتلایان به سرطان بود.
برای این بهروزرسانی مرور، به دنبال کارآزماییهای بیشتری در مورد تأثیر رقص/حرکت درمانی بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی در مبتلایان به سرطان بودیم. برای یافتن مطالعات در حال انجام یا منتشر شده، تا جولای 2014 جستوجو کردیم. تمام مطالعاتی را در نظر گرفتیم که در آن رقص/حرکت درمانی با هر نوع درمان استاندارد مقایسه شد.
یافتههای اصلی چه هستند؟
یک مطالعه جدید را برای این بهروزرسانی شناسایی کردیم. این سه مطالعه شامل 207 شرکتکننده، زنان مبتلا به سرطان پستان، بودند. همه مطالعات حجم نمونه کوچکی داشتند. هیچ شواهدی را مبنی بر تاثیر این مداخله روی افسردگی، استرس، اضطراب، خستگی و تصویر بدنی پیدا نکردیم. یافتههای مطالعات تکی نشان میدهند که رقص/حرکت درمانی، ممکن است تأثیر مفیدی بر کیفیت زندگی، جسمانیسازی (somatization) (یعنی پریشانی ناشی از درک اختلال در عملکرد بدن) و انرژی زنان مبتلا به سرطان پستان داشته باشد. هیچ عارضه جانبیای از مداخلات رقص/حرکت درمانی گزارش نشد.
کیفیت شواهد
شواهد فقط بر اساس سه مطالعه کوچک استوار است و كيفيت آنها نيز قوی نیست.
نتیجهگیریها چه هستند؟
به دلیل فقدان تعداد کافی از مطالعات، نمیتوان در مورد تأثیر رقص/حرکت درمانی بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی در بیماران سرطانی نتیجهگیری کرد. انجام پژوهشهای بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. ما هیچگونه تضاد منافع را در مطالعات وارد شده شناسایی نکردیم.
ما حمایتی را برای تأثیر رقص/حرکت درمانی، بر افسردگی، استرس، اضطراب، خستگی و تصویر بدنی پیدا نکردیم. یافتههای مطالعات تکی نشان میدهند که رقص/حرکت درمانی، ممکن است تأثیر مفیدی بر کیفیت زندگی، جسمانیسازی، و انرژی داشته باشد. با این حال، تعداد محدود مطالعات، مانع از نتیجهگیری در مورد اثرات رقص/حرکت درمانی بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی در بیماران سرطانی شد.
مراقبت از سرطان بهطور فزایندهای مداخلات روانیاجتماعی را در بر میگیرد. افراد مبتلا به سرطان، از رقص/حرکت درمانی استفاده میکنند تا یاد بگیرند که بدن خود را بپذیرند و دوباره به آن ملحق شوند، اعتماد به نفس جدیدی بسازند، خود-ابرازی را در خود تقویت کنند، به احساس انزوا، افسردگی، عصبانیت و ترس و بیاعتمادی در خود بپردازند و منابع شخصی را تقویت کنند.
بهروزرسانی مرور قبلی منتشر شده که اثرات رقص/حرکت درمانی و مراقبتهای استاندارد را در برابر مراقبتهای استاندارد بهتنهایی یا مراقبتهای استاندارد و سایر مداخلات، بر پیامدهای روانی و جسمانی در بیماران مبتلا به سرطان بررسی کرد.
ما در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین 2014 ، شماره 6)؛ MEDLINE (OvidSP؛ 1950 تا هفته 4 جون 2014)؛ EMBASE (OvidSP؛ 1980 تا 2014 هفته 26)؛ CINAHL (EBSCOhost؛ 1982 تا 15 جولای 2014)؛ PsycINFO (EBSCOhost؛ 1806 تا 15 جولای 2014) ؛ LILACS (کتابخانه مجازی سلامت؛ 1982 تا 15جولای 2014)، Science Citation Index (ISI؛ 1974 تا 15 جولای 2014)، CancerLit (1983 تا 2003)، کتابشناسی بینالمللی تاتر و رقص (International Bibliography of Theatre and Dance) (1989 تا 15 جولای 2014)، پایگاه ثبت تحقیقات ملی (National Research Register) (2000 تا سپتامبر 2007)، Proquest Digital Dissertations؛ ClinicalTrials.gov و Current Controlled Trials (همگی تا 15 جولای 2014) جستوجو کردیم. مجلههای رقص/حرکت درمانی و موضوعات مرتبط را به صورت دستی جستوجو کرده، فهرست منابع را مرور کرده و با کارشناسان تماس گرفتیم. هیچگونه محدودیت زبانی اعمال نشد.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی و کنترل شده را از مداخلات رقص/حرکت درمانی برای بهبود پیامدهای روانشناختی و جسمانی در بیماران مبتلا به سرطان به مرور وارد کردیم. برای این مرور، فقط مطالعاتی مورد توجه قرار گرفتند که رقص/حرکت درمانی توسط یک متخصص رقص/حرکت درمانی یا توسط کارآموزان در یک برنامه رسمی ارائه شد.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، دادهها را استخراج کرده و کیفیت روششناسی را ارزیابی، و در صورت لزوم، به دنبال اطلاعات اضافی از پژوهشگران کارآزمایی بودند. نتایج با استفاده از تفاوتهای میانگین استاندارد شده (SMD) ارائه شدند.
ما یک کارآزمایی جدید را برای گنجاندن در این بهروزرسانی شناسایی کردیم. در کل، شواهد این مرور متکی است بر سه مطالعه با مجموع 207 شرکتکننده.
هیچ شواهدی مبنی بر تأثیر رقص/حرکت درمانی بر افسردگی (تفاوت میانگین استاندارد (SMD): 0.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28- تا 0.32؛ P = 0.89؛ I2 = 0%) ( دو مطالعه، N = 170)، استرس (SMD؛ 0.18-؛ 95% CI؛ 0.48- تا 0.12؛ P = 0.24؛ I2 = 0%) (دو مطالعه، N = 170)، اضطراب (SMD؛ 0.21؛ 95% CI؛ 0.09- تا 0.51؛ P = 0.18؛ I2 = 0%) (دو مطالعه، N = 170)، خستگی (SMD؛ 0.36-؛ 95% CI؛ 1.26- تا 0.55، P = 0.44؛ I² = 80%) (دو مطالعه، N = 170) و تصویر از بدن (SMD؛ 0.13-؛ 95% CI؛ 0.61- تا 0.34، P = 0.58؛ I2 = 0%) (دو مطالعه، N = 68) در زنان مبتلا به سرطان پستان یافت نشد. دادههای یک مطالعه با خطر متوسط سوگیری (bias)، نشان داد که رقص/حرکت درمانی تأثیر مفید بزرگی بر کیفیت زندگی (quality of life; QoL) 37 شرکتکننده داشت (SMD؛ 0.89؛ 95% CI؛ 0.21 تا 1.57). در یک مطالعه با خطر بالای سوگیری، پیشرفتهای بیشتر در انرژی و کاهش بیشتر در جسمانیسازی (somatization) در گروه رقص/حرکت درمانی در مقایسه با گروه کنترل مراقبت استاندارد گزارش شد (31 = N). مطالعات تکی از تأثیر رقص/حرکت درمانی بر خلقوخو، سلامت روان، و درد حمایت نکردند. مشخص نیست که این امر به دلیل ناکارآمدی درمان، معیارهای نامناسب پیامد یا توان آماری محدود کارآزماییها بوده یا خیر. نهایتا، نتایج یک مطالعه شواهدی را در مورد تأثیر رقص/حرکت درمانی بر دامنه حرکت (range of motion; ROM) شانه یا دور بازو در 37 زن که تحت جراحی لامپکتومی یا پستان قرار گرفتند، پیدا نکرد. با این حال، علت این امر به احتمال زیاد به دلیل تغییرپذیری زیاد درون-گروهی برای ROM شانه و تعداد محدود شرکتکنندگان مبتلا به لنفادم (lymphedema) بود.
دو مطالعه، خطر متوسط سوگیری و یک مطالعه خطر بالای سوگیری را نشان دادند. بنابراین، سطح کیفیت شواهد برای همه پیامدها بهطور کلی بسیار پائین بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.