آیا افزودن رادیوتراپی به شیمی‌درمانی در مقایسه با شیمی‌درمانی به تنهایی باعث بهبودی در بقا یا افزایش عوارض جانبی در بزرگسالان مبتلا به مراحل اولیه لنفوم هوچکین می‌شود؟

پیام‌های کلیدی

- افزودن رادیوتراپی در برخی مقایسه‌ها در افراد مبتلا به لنفوم هوچکین (Hodgkin's lymphoma) (سرطان سیستم لنفاوی، بخشی از سیستم ایمنی که از شما در برابر میکروب‌ها و مواد مضر محافظت می‌کند) یک مزیت بالقوه را در بقای بدون پیشرفت بیماری (بدتر شدن سرطان) یا مرگ‌ومیر بیماران ایجاد می‌کند. اطلاعات محدودی در مورد عوارض جانبی وجود داشت.

- داده‌ها از دوره‌های کوتاه مشاهده به دست آمدند، به ‌ویژه برای مرگ‌ومیر و عوارض جانبی، که ممکن است مدت‌ها پس از پایان درمان رخ دهند.

لنفوم هوچکین چیست؟

لنفوم هوچکین عبارت است از سرطان سیستم لنفاوی (بخشی از سیستم ایمنی که از شما در برابر میکروب‌ها و مواد مضر محافظت می‌کند). بر اساس مراحل متمایز این بیماری، به مرحله اولیه یا پیشرفته طبقه‌بندی می‌شود. عوامل خطر مانند اندازه سرطان و نشانه‌های B (تعریق شبانه، کاهش وزن و تب) برای طبقه‌بندی بیشتر سرطان در مراحل اولیه به بیماری اولیه مطلوب (early-favourable) و اولیه نامطلوب (early-unfavourable) استفاده می‌شوند.

لنفوم هوچکین چگونه درمان می‌شود؟

لنفوم هوچکین یکی از قابل درمان‌ترین سرطان‌هاست. گزینه‌های درمان استاندارد شامل شیمی‌درمانی (دارویی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی) یا شیمی‌درمانی به ‌علاوه رادیوتراپی (تابش مستقیم اشعه به سرطان) است. تکنیک‌های مدرن رادیوتراپی از دوزهای کاهش‌یافته و پرتوهای هدفمندتر استفاده می‌کنند، که عوارض جانبی مرتبط با رادیوتراپی را محدود می‌کنند. با این حال، چنین عوارض جانبی ممکن است همچنان مزایای درمان را کاهش دهند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

هدف ما آن بود که بدانیم افزودن رادیوتراپی به شیمی‌درمانی منجر به پاسخ بهتری نسبت به شیمی‌درمانی تنها در بزرگسالان مبتلا به مراحل اولیه لنفوم هوچکین می‌شود یا خیر. ما بقای کلی (overall survival; OS) (تعداد افرادی که زنده ماندند)، بقای بدون پیشرفت بیماری (بدتر نشدن سرطان) یا مرگ‌ومیر، و عوارض جانبی (مانند مرگ‌های مرتبط با عفونت، قلب و عروق خونی (سیستم قلبی‌عروقی)) یا سرطان‌های ثانویه؛ توانایی باردار شدن) را بررسی کردیم.

ما چه کاری را انجام دادیم؟

برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که رادیوتراپی را به همراه شیمی‌درمانی با شیمی‌درمانی تنها در بزرگسالان مبتلا به مراحل اولیه لنفوم هوچکین مقایسه ‌کردند. ما هشت مطالعه را شامل 3840 نفر شناسایی کردیم. ما مطالعاتی را جدا کردیم که افراد را بر اساس عوامل خطر (مطلوب، نامطلوب، یا ترکیبی از مطلوب و نامطلوب) انتخاب ‌کردند. ما همچنین به مقایسه‌هایی نگاه کردیم که تعداد چرخه‌های مشابه و متفاوتی را برای هر گروه از افراد ارایه دادند. سیکل، انجام یک دوره از شیمی‌درمانی است که برای یک زمان انتخاب شده و پس از آن یک دوره استراحت داده می‌شود تا به بدن اجازه بهبودی بدهد.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

شیمی‌درمانی در مقابل شیمی‌درمانی به علاوه رادیوتراپی با تعداد مشابه از سیکل‌های شیمی‌درمانی

در افراد مبتلا به لنفوم هوچکین اولیه مطلوب، مشخص نیست که افزودن رادیوتراپی تاثیری بر بقای کلی دارد یا خیر، اما احتمالا بقا را، بدون پیشرفت بیماری یا مرگ، بهبود می‌بخشد (هر 2 مطالعه، 1245 نفر). ما نمی‌دانیم که این مداخله چه تاثیری بر مرگ‌ومیر ناشی از سرطان‌های ثانویه دارد (2 مطالعه، 1245 نفر). افزودن رادیوتراپی ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری قلبی‌عروقی داشته باشد (1 مطالعه، 667 نفر). هیچ داده‌ای برای مرگ‌ومیر مرتبط با عفونت وجود نداشت.

در یک جمعیت مختلط از افراد، ما نمی‌دانیم که افزودن رادیوتراپی تاثیری بر بقای کلی دارد یا خیر، اما ممکن است بقا را، بدون پیشرفت بیماری یا مرگ، بهبود بخشد (هر 2 مطالعه، 572 نفر). مشخص نیست که این مداخله تاثیری بر مرگ‌ومیر ناشی از عفونت یا سرطان‌های ثانویه دارد یا خیر (هر 2 مطالعه، 572 شرکت‌کننده)، اما ممکن است مرگ‌های مرتبط با بیماری قلبی‌عروقی را افزایش دهد (1 مطالعه، 420 شرکت‌کننده).

در افراد مبتلا به بیماری اولیه نامطلوب، مشخص نیست که افزودن رادیوتراپی چه تاثیری بر بقای کلی دارد (2 مطالعه، 688 شرکت‌کننده)، اما احتمالا بقا را، بدون پیشرفت بیماری یا مرگ، اندکی بهبود می‌بخشد (1 مطالعه، 651 شرکت‌کننده). مشخص نیست که این مداخله تاثیری بر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری قلبی‌عروقی دارد یا خیر (1 مطالعه، 37 نفر). هیچ داده‌ای در مورد مرگ‌ومیر مرتبط با عفونت یا سرطان‌های ثانویه وجود نداشت.

شیمی‌درمانی در مقابل شیمی‌درمانی به علاوه رادیوتراپی با تعداد دوره‌های مختلف شیمی‌درمانی

در افراد مبتلا به لنفوم هوچکین اولیه مطلوب، ما نمی‌دانیم که افزودن رادیوتراپی تاثیری بر بقای کلی دارد یا خیر، اما احتمالا بقا را، بدون پیشرفت بیماری یا مرگ، بهبود می‌بخشد (هر دو 1 مطالعه، 357 نفر). مشخص نیست که این مداخله چه تاثیری بر مرگ‌ومیرهای مرتبط با سرطان‌های ثانویه دارد (1 مطالعه، 465 نفر). هیچ داده‌ای در مورد مرگ‌ومیر مرتبط با عفونت یا سیستم قلبی‌عروقی وجود نداشت.

در افراد مبتلا به لنفوم هوچکین نامطلوب اولیه، افزودن رادیوتراپی ممکن است بقای کلی را اندکی کاهش دهد، اما احتمالا بقا را بدون پیشرفت بیماری یا مرگ، اندکی بهبود می‌بخشد (هر 2 مطالعه، 698 نفر). مشخص نیست که این مداخله تاثیری بر مرگ‌های مرتبط با عفونت‌ها (1 مطالعه، 276 نفر)، سرطان‌های ثانویه، و سیستم قلبی‌عروقی (هر 2 مطالعه، 870 نفر) دارد یا خیر.

هیچ‌یک از مطالعات اطلاعاتی را در مورد توانایی باردار شدن گزارش نکرد.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

ما اعتماد کمی به شواهد برای اکثر پیامدهای ارزیابی‌شده، به ویژه بقای کلی و عوارض جانبی داریم. دلیل این امر، روش‌های ضعیف انجام، تعداد کم مطالعات، افراد یا رویدادها در مطالعات است. رژیم‌های شیمی‌درمانی در کارآزمایی‌ها متفاوت بودند. ما هیچ مطالعه در حال انجامی را برای اضافه کردن به این شواهد شناسایی نکردیم.

این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

این مرور تا نوامبر 2023 به‌روز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

رژیم‌های شیمی‌درمانی در کارآزمایی‌ها متفاوت بودند و داده‌های مرتبط با رژیم‌های رایج امروزی محدود بودند. افزودن رادیوتراپی ممکن است بقای بدون پیشرفت بیماری را اندکی بهبود بخشد. داده‌های موجود برای بقای کلی و عوارض جانبی با قطعیت پائین و بسیار پائین بودند، و ما نتوانستیم در مورد تاثیرات افزودن رادیوتراپی بر این پیامدها نتیجه‌گیری کنیم. هیچ مطالعه‌ای ناباروری را ارزیابی نکرد. داده‌های پیگیری طولانی‌‌مدت‌تر و با کیفیت بالا، همچنین پیرامون باروری مورد نیاز هستند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

مراحل اولیه لنفوم هوچکین (Hodgkin’s lymphoma) در بزرگسالان معمولا با ترکیبی از درمان شیمی‌درمانی و به دنبال آن رادیوتراپی درمان می‌شود. نقش رادیوتراپی به دلیل عوارض جانبی بالقوه طولانی‌مدت زیر سوال رفته است.

اهداف: 

ارزیابی تاثیرات شیمی‌درمانی در مقایسه با شیمی‌درمانی به علاوه رادیوتراپی در بزرگسالان مبتلا به مراحل اولیه لنفوم هوچکین.

روش‌های جست‌وجو: 

برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs)، جست‌وجوهای قبلی را در بانک‌های اطلاعاتی پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی کنترل‌شده کاکرین، MEDLINE و Embase، در پایگاه‌های ثبت کارآزمایی و در خلاصه مقالات کنفرانس‌های مربوطه تا نوامبر 2023 به‌روز کردیم.

معیارهای انتخاب: 

ما RCTهایی را وارد کردیم که شیمی‌درمانی به تنهایی را با شیمی‌درمانی به همراه رادیوتراپی در بزرگسالان مبتلا به مراحل اولیه لنفوم هوچکین مقایسه ‌کردند و کارآزمایی‌هایی را حذف کردیم که بیش از 20% شرکت‌کنندگان مبتلا به لنفوم هوچکین پیشرفته بودند. ما ایمونوتراپی همراه با شیمی‌درمانی را در صورتی واجد شرایط در نظر گرفتیم که هر دو به‌طور مشابه در گروه‌های مقایسه‌کننده اعمال شدند، اما چنین کارآزمایی‌ها را شناسایی نکردیم. برای مقایسه‌ها، RCT‌هایی را با تعداد یکسان سیکل‌های شیمی‌درمانی در هر دو بازو و RCT‌هایی را با تعداد متفاوت چرخه‌ها، زمانی که رژیم‌های شیمی‌درمانی یکسان بودند، جدا کردیم. RCTهایی را از هم جدا کردیم که شرکت‌کنندگان را با مشخصات خطر مطلوب، مختلط یا نامطلوب مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم نتایج جست‌وجو را غربالگری کردند، داده‌ها را استخراج کرده و کیفیت کارآزمایی‌های واردشده را ارزیابی کردند. نویسنده سوم مرور، اختلاف‌نظرات را حل‌وفصل کرد. پیامدهای زمان-تا-رویداد (time-to-event) (بقای کلی (overall survival; OS)، بقای بدون پیشرفت بیماری (progression-free survival)) را در قالب نسبت خطر (HR) و پیامدهای دو حالتی (binary) (عوارض جانبی) را به صورت خطر نسبی (RR) آنالیز کردیم. قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) بررسی کردیم.

نتایج اصلی: 

ما نه مقایسه را از هشت RCT شامل 3840 شرکت‌کننده در این مرور به‌روزشده وارد کردیم.

تعداد مشابه سیکل‌های شیمی‌درمانی در هر دو بازوی کارآزمایی

بیماری مطلوب

برای بقای کلی در افراد مبتلا به لنفوم هوچکین مطلوب، شواهد نامشخص و غیرقطعی است (HR: 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.11 تا 7.92؛ 2 RCT؛ 1245 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه، ناهمگونی و عدم دقت (imprecision)). افزودن رادیوتراپی به شیمی‌درمانی احتمالا بقای بدون پیشرفت بیماری را بهبود می‌بخشد (HR: 0.36؛ 95% CI؛ 0.20 تا 0.68؛ 2 RCT؛ 1245 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط ​​به دلیل محدودیت‌های مطالعه). شواهد برای مرگ‌ومیر مرتبط با سرطان ثانویه نامطمئن و غیرقطعی بود (RR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.01 تا 74.24؛ 2 RCT؛ 1245 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه، ناهمگونی و عدم دقت قابل‌توجه) و نشان‌دهنده تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در مرگ‌ومیر ناشی از بیماری قلبی است (RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.06 تا 14.16؛ 1 RCT؛ 667 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین به دلیل عدم دقت قابل توجه). هیچ داده‌ای در مورد مرگ‌ومیر ناشی از عفونت یا ناباروری وجود نداشت.

جمعیت مختلط

برای جمعیتی با پروفایل خطر مختلط، شواهد در مورد بقای کلی نامشخص و غیرقطعی است (HR: 0.79؛ 95% CI؛ 0.13 تا 4.80؛ 2 RCT؛ 572 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه، ناهمگونی و عدم دقت). این نشان می‌دهد که افزودن رادیوتراپی به رژیم درمانی ممکن است منجر به بهبودی در بقای بدون پیشرفت بیماری شود (HR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.43 تا 1.17؛ 2 RCT؛ 572 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت مطالعه). شواهد در مورد مرگ‌ومیر مرتبط با عفونت (RR: 1.35؛ 95% CI؛ 0.17 تا 10.87؛ 2 RCT؛ 572 شرکت‌کننده) و مرگ‌ومیر ناشی از سرطان ثانویه (RR: 0.52؛ 95% CI؛ 0.09 تا 2.98؛ 2 RCT؛ 572 شرکت‌کننده) نامشخص و غیرقطعی است (هر دو با قطعیت بسیار پائین شواهد به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت قابل توجه)، اما نشان می‌دهد که افزودن رادیوتراپی ممکن است مرگ‌ومیر مرتبط با بیماری قلبی را افزایش دهد (RR: 3.03؛ 95% CI؛ 0.12 تا 73.92؛ 1 RCT؛ 420 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین به دلیل عدم دقت قابل توجه). اطلاعاتی در مورد ناباروری وجود نداشت.

بیماری نامطلوب

برای افراد مبتلا به بیماری نامطلوب، شواهد در مورد بقای کلی نامشخص و غیرقطعی است (HR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.20 تا 2.44؛ 2 RCT؛ 688 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت قابل توجه)، اما افزودن رادیوتراپی ممکن است بقای بدون پیشرفت بیماری را بهبود ‌بخشد (HR: 0.55؛ 95% CI؛ 0.19 تا 1.60؛ 1 RCT؛ 651 شرکت‌کننده شواهد با قطعیت متوسط ​​به دلیل عدم دقت). شواهد برای مرگ‌ومیر مرتبط با بیماری قلبی، نامشخص و غیرقطعی بود (RR: 2.85؛ 95% CI؛ 0.12 تا 65.74؛ 1 RCT؛ 37 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت قابل توجه). هیچ داده‌ای در مورد مرگ‌ومیر ناشی از عفونت، مرگ‌ومیر ناشی از سرطان ثانویه یا ناباروری به دست نیامد.

تعداد متفاوت سیکل‌های شیمی‌درمانی در هر دو بازوی کارآزمایی

بیماری مطلوب

شواهد برای بقای کلی در افراد مبتلا به بیماری مطلوب که با تعداد متفاوتی از دوره‌های شیمی‌درمانی در هر دو بازو، درمان شدند، نامشخص و غیرقطعی است (HR: 0.36؛ 95% CI؛ 0.04 تا 3.38؛ 1 RCT؛ 357 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت قابل توجه)، با این حال حاکی از بهبودی احتمالی در بقای بدون پیشرفت بیماری با افزودن رادیوتراپی است (HR: 0.08؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.32؛ 1 RCT؛ 357 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط ​​به دلیل محدودیت‌های مطالعه). برای مرگ‌ومیر مرتبط با سرطان ثانویه، شواهد نامشخص و غیرقطعی است (RR: 0.21؛ 95% CI؛ 0.01 تا 4.34؛ 1 RCT؛ 465 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت قابل توجه). هیچ داده‌ای در مورد ناباروری و مرگ‌ومیر مرتبط با عفونت وجود نداشت و داده‌های مرتبط با مرگ‌ومیر ناشی از بیماری قلبی قابل تخمین نبودند (هیچ رویدادی در هر دو گروه رخ نداد).

بیماری نامطلوب

برای افرادی با پروفایل خطر نامطلوب، افزودن رادیوتراپی ممکن است بقای کلی را اندکی کاهش دهد (HR: 1.66؛ 95% CI؛ 0.95 تا 2.90؛ 2 RCT؛ 698 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت مطالعه)، اما احتمالا بقای بدون پیشرفت بیماری را اندکی بهبود می‌بخشد (HR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.33؛ 2 RCT؛ 698 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت). شواهد برای مرگ‌ومیر ناشی از عفونت (RR: 6.90؛ 95% CI؛ 0.36 تا 132.34؛ 1 RCT؛ 276 شرکت‌کننده)، مرگ‌ومیر مرتبط با سرطان ثانویه (RR: 2.19؛ 95% CI؛ 0.77 تا 6.19؛ 2 RCT؛ 870 شرکت‌کننده) و مرگ‌ومیر مرتبط با بیماری قلبی (RR: 1.60؛ 95% CI؛ 0.31 تا 8.22؛ 2 RCT؛ 870 شرکت‌کننده) نامشخص و غیرقطعی است (همه شواهد با قطعیت بسیار پائین به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم دقت قابل توجه). اطلاعاتی در مورد ناباروری وجود نداشت.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information