سوال مطالعه مروری: آیا تجویز لاکتوفرین (lactoferrin) همراه با تغذیه، خطر سپسیس یا انتروكوليت نکروزان را در نوزادان نارس کاهش می‌دهد؟
پیشینه: نوزادان نارس در معرض خطر ابتلا به عفونت خونی (سپسیس) و/یا آسیب دستگاه گوارش (انتروکولیت نکروزان، یا NEC) قرار دارند. بسیاری از نوزادان مبتلا به سپسیس یا NEC، با وجود درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها، دچار مرگ یا ابتلا به آسیب درازمدت مغز و ریه خواهند شد. لاکتوفرین، پروتئینی که در شیر انسان موجود است، در آزمایش روی حیوانات و در آزمایشگاه نشان داده که در برابر عفونت موثر است. لاکتوفرین همچنین توانایی نوزادان را برای مبارزه با عفونت افزایش می‌دهد.
ویژگی‌های مطالعه: از طریق جست‌وجوهای به‌روزشده در 20 ژانویه 2020 در منابع علمی، 12 مطالعه را یافتیم که 5425 نوزاد نارس را وارد کرده و اثرات تجویز لاکتوفرین را همراه با تغذیه آزمایش کردند. ما همچنین مطالعات در حال انجامی را پیدا کردیم که ممکن است هر زمان که نتایج آنها در دسترس قرار گیرند، قدرت یافته‌های ما را افزایش دهند.
نتایج کلیدی: تجویز لاکتوفرین همراه با تغذیه، با یا بدون پروبیوتیک، عفونت خون را از جمله عفونت قارچی در نوزادان نارس بدون عوارض جانبی کاهش می‌دهد. لاکتوفرین با پروبیوتیک‌ها، اما نه فقط لاکتوفرین، آسیب دستگاه گوارشی را کاهش می‌دهد. شفاف‌سازی در مورد دوز، مدت زمان درمان، نوع لاکتوفرین (انسانی یا گاوی)، و تکامل نوزادان نارس همچنان مورد نیاز است.
قطعیت شواهد: پائین تا بسیار پائین
ما شواهدی را با قطعیت پائین از مطالعاتی با کیفیت خوب روش‌شناسی پیدا کردیم که مکمل لاکتوفرین همراه با تغذیه روده‌ای، موارد سپسیس با شروع دیرهنگام (هم موارد مشکوک و هم تائید شده، و فقط تائید شده) را کاهش می‌دهد اما تاثیری روی NEC ≥ مرحله II یا «مورتالیتی به هر علتی» یا پیامدهای تکامل عصبی در 24 ماهگی نوزادان پره‌ترم بدون عوارض جانبی، ندارد. شواهدی با قطعیت پائین تا بسیار پائین نشان می‌دهد که مکمل لاکتوفرین همراه با تغذیه روده‌ای در ترکیب با پروبیوتیک‌ها باعث کاهش سپسیس با شروع دیرهنگام (داده‌ها از موارد سپسیس تائید شده) و NEC ≥ مرحله II در نوزادان پره‌ترم بدون عوارض جانبی خواهد شد، با این حال، چند مطالعه وارد شده کیفیت ضعیف روش‌شناسی داشتند. وجود سوگیری (bias) انتشار و مطالعات کوچک با متدولوژی ضعیف که ممکن است اندازه تاثیر را بیشتر از حد خود نشان دهند، ایجاد توصیه‌ها را برای روش بالینی دشوار می‌سازد.
لاکتوفرین (lactoferrin)، یک جزء طبیعی در آغوز (colostrum) و شیر انسان، می‌تواند دفاع میزبان را افزایش دهد و ممکن است برای پیشگیری از سپسیس و انتروکولیت نکروزان (necrotizing enterocolitis; NEC) در نوزادان نارس موثر باشد.
ارزیابی ایمنی و اثربخشی مصرف مکمل لاکتوفرین به همراه تغذیه روده‌ای برای پیشگیری از سپسیس و NEC در نوزادان نارس. علاوه بر این، اثرات مکمل لاکتوفرین را همراه با تغذیه روده‌ای بر طول مدت نیاز به ونتیلاسیون فشار-مثبت، ابتلا به بیماری مزمن ریوی (chronic lung disease; CLD) یا لوکومالاسی اطراف بطنی (periventricular leukomalacia; PVL)، طول مدت بستری در بیمارستان تا زمان ترخیص میان بازماندگان، و پیامدهای جانبی نورولوژیکی در سن دو سالگی یا بالاتر، ارزیابی کردیم.
ما از استراتژی استاندارد جست‌وجوی گروه نوزادان کاکرین برای به‌روزرسانی جست‌وجوی‌مان استفاده کردیم. ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ 2019، شماره 9)، MEDLINE از طریق PubMed (1966 تا 20 ژانویه 2020)، PREMEDLINE (1996 تا 20 ژانویه 2020)، Embase (1980 تا 20 ژانویه 2020)، و CINAHL (1982 تا 20 ژانویه 2020) را جست‌وجو کردیم. ما همچنین بانک‌های اطلاعاتی کارآزمایی‌های بالینی، خلاصه مقالات کنفرانس، و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و شبه-تصادفی‌سازی شده جست‌وجو کردیم.
در این جست‌وجو، کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به ارزیابی مصرف خوراکی مکمل لاکتوفرین با هر دوز یا مدت زمانی به منظور پیشگیری از ابتلا به سپسیس یا NEC در نوزادان نارس پرداختند.
ما از روش‌های استاندارد گروه نوزادان در کاکرین و رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد استفاده کردیم.
متاآنالیز داده‌ها از دوازده کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده نشان داد که مکمل لاکتوفرین همراه با تغذیه روده‌ای، موارد مشکوک به سپسیس یا سپسیس تائید شده با شروع دیرهنگام را کاهش داده (RR معمول: 0.80؛ 95% CI؛ 0.72 تا 0.89؛ RD معمول: 0.05-؛ 95% CI؛ 0.07- تا 0.02-؛ NNTB = 20؛ 95% CI؛ 14 تا 50؛ 12 مطالعه؛ 5425 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) و باعث کاهش طول مدت اقامت در بیمارستان می‌شود (MD: -2.38؛ 95% CI؛ 4.67- تا 0.09-؛ 3 مطالعه؛ 1079 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). تجزیهوتحلیل زیرگروه از جمله داده‌های نوزادان مبتلا به سپسیس تایید شده نشان دهنده کاهش در سپسیس تائید شده با شروع دیرهنگام است (RR معمول: 0.83؛ 95% CI؛ 0.73 تا 0.94؛ RD معمول: 0.03-؛ 95% CI؛ 0.04- تا 0.01-؛ NNTB = 33؛ 95% CI؛ 25 تا 100؛ 12 مطالعه؛ 5425 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).
تجزیهوتحلیل حساسیت که فقط شامل مطالعاتی با قطعیت خوب متدولوژیکی بود، نشان داد مکمل لاکتوفرین خوراکی باعث کاهش در موارد سپسیس با شروع دیرهنگام (هم موارد مشکوک و هم تائید شده) می‌شود (RR معمول: 0.82؛ 95% CI؛ 0.74 تا 0.91؛ RD معمول: 0.04-؛ 14% CI؛ 0.06- تا 0.02-؛ NNTB = 20؛ 95% CI؛ 14 تا 50؛ 9 مطالعه؛ 4702 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).
هیچ تفاوتی در NEC مرحله II یا III (RR معمول: 1.10؛ 95% CI؛ 0.86 تا 1.41؛ RD معمول: 0.00-؛ 95% CI؛ 0.02- تا 0.01؛ 7 مطالعه؛ 4874 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) یا «مورتالیتی به هر علتی» (RR معمول: 0.90؛ 69% CI؛ 0.69 تا 1.17؛ RD معمول: 0.00-؛ 95% CI؛ 0.01- تا 0.01؛ 11 مطالعه؛ 5510 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) دیده نشد. یک مطالعه عدم تفاوت را در تست‌های تکامل سیستم عصبی توسط Mullen's یا Bayley III در 24 ماهگی پس از مصرف مکمل لاکتوفرین خوراکی گزارش کرد (یک مطالعه، 292 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت پائین).
افزودن مکمل لاکتوفرین به تغذیه روده‌ای با پروبیوتیک منجر به کاهش سپسیس با شروع دیرهنگام (RR: 0.25؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.46؛ RD: -0.13؛ 95% CI؛ 0.18- تا 0.08-؛ NNTB = 8؛ 95% CI؛ 6 تا 13؛ 3 مطالعه؛ 564 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) و NEC مرحله II یا III (RR: 0.04؛ 95% CI؛ 0.00 تا 0.62؛ RD: -0.05؛ 95% CI؛ 0.08- تا 0.03-؛ NNTB = 20؛ 95% CI؛ 12.5 تا 33.3؛ 1 مطالعه؛ 496 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) شد، اما تاثیری روی «مورتالیتی به هر علتی» (شواهد با قطعیت بسیار پائین) نداشت.
افزودن مکمل لاکتوفرین به تغذیه روده‌ای با یا بدون پروبیوتیک هیچ تاثیری بر CLD، طول مدت ونتیلاسیون مکانیکی یا حد آستانه رتینوپاتی پره‌ماچوریتی نداشت (شواهد با قطعیت پائین). محققان هیچ موردی را از عوارض جانبی در مطالعات وارد شده گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.