بروسلوز (brucellosis) یک عفونت شایع است که توسط گونههای باکتری بروسلا (Brucella) ایجاد شده و میتواند هم انسان و هم حیوانات را آلوده کند. این بیماری از طریق مصرف محصولات غذایی آلوده و تماس مستقیم با حیوانات آلوده گسترش مییابد. عفونت باکتریایی میتواند بافتها و اندامهای مختلفی را تحت تاثیر قرار داده و با استفاده از آنتیبیوتیکها درمان میشود. رژیمهای درمانی کنونی توصیهشده، شامل استفاده از دو یا چند آنتیبیوتیک هستند تا از عود بیماری جلوگیری شده و از استفاده طولانیمدت از این داروها که میتواند به بروز مشکلات مقاومت دارویی بیانجامد، پیشگیری شود. مقاومت دارویی مساله بسیار مهمی است، زیرا اکثر افراد مبتلا به بروسلوز در مناطق اجتماعیاقتصادی سطح پائین در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند که در آنجا سل یک مشکل سلامت آندمیک نیز به شمار میآید. بدین ترتیب، نگرانیهایی در خصوص افزایش بالقوه مقاومت دارویی نسبت به داروهای سل در پی مصرف طولانیمدت آنها برای درمان بروسلوز وجود دارد.
این مرور، رژیمهای دارویی مختلف را برای درمان بروسلوز از نظر شکست درمان و عوارض جانبی ارزیابی میکند: داکسیسایکلین (doxycycline) بهعلاوه ریفامپیسین (rifampicin)، داکسیسایکلین بهعلاوه استرپتومایسین (streptomycin)، کینولونها (quinolones) بهعلاوه ریفامپیسین یا داکسیسایکلین بهعلاوه جنتامایسین (gentamycin).
بر اساس شواهد موجود، احتمال بروز شکست کلی درمان دارویی در افرادی که برای درمان بروسلوز از داکسیسایکلین بهعلاوه استرپتومایسین به جای داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین استفاده میکنند، کمتر است. با این حال، ما مطمئن نیستیم که کدام یک از این دو رژیم درمانی منجر به بروز عوارض جانبی دارویی کمتری در افراد میشود.
ممکن است تفاوتی میان دو رژیم دارویی داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین در برابر کینولونها بهعلاوه ریفامپیسین از نظر نرخ کلی شکست درمان وجود نداشته باشد. شایان ذکر است که استفاده از داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین به جای کینولونها بهعلاوه ریفامپیسین، ممکن است منجر به افزایش تعداد افرادی شود که دچار عوارض جانبی دارویی میشوند.
تجویز داکسیسایکلین بهعلاوه جنتامایسین در افراد مبتلا به بروسلوز در مقایسه با تجویز داکسیسایکلین بهعلاوه استرپتومایسین، ممکن است بروز نرخ کلی شکست درمان را کاهش دهد. با این حال، با مقایسه این دو رژیم دارویی، ممکن است تفاوتی در تعداد افرادی که دچار واکنش دارویی میشوند، وجود نداشته باشد.
موضوع مهمتر آن است که مطالعات واردشده در این مرور، محدود به بیماران بزرگسال مبتلا به بروسلوز بوده و یافتههای این مرور برای کودکان، زنان باردار و بیماران دارای عوارض مانند اسپوندیلیت (spondylitis) و نوروبروسلوز (neurobrucellosis) قابل تعمیم نیستند. برخی از مطالعات هیچ ارزیابی صریحی را از عوارض جانبی خفیف انجام ندادند، بنابراین یافتههای مربوط به عوارض جانبی دارویی باید با احتیاط تفسیر شوند.
رژیم داکسیسایکلین (شش هفته) بهعلاوه استرپتومایسین (دو یا سه هفته) نسبت به رژیم داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین (شش هفته) موثرتر است. از آنجا که این رژیم دارویی نیاز به تزریق عضلانی (intramuscular; IM) روزانه دارد، دسترسی به مراقبت و محاسبه هزینهها، از عوامل مهم در انتخاب میان این دو گزینه هستند. تحملپذیری رژیم کینولون بهعلاوه ریفامپیسین (شش هفته) تا حدودی بهتر از داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین است، و شواهدی با کیفیت پائین هیچ تفاوتی را در اثربخشی کلی نشان ندادند.
بروسلوز (brucellosis) شایعترین عفونت منتقل شده از حیوان (zoonotic) در جهان است. آنتیبیوتیکهای متعددی، به صورت جداگانه یا ترکیبی، برای درمان بروسلوز انسانی آزمایش شدهاند. ناهمگونی میان رژیمهای درمانی مختلف، ضرورت انجام یک مرور سیستماتیک را برای هدایت عملکرد بالینی و پژوهشهای آتی ایجاب میکند.
ارزیابی تاثیرات رژیمهای آنتیبیوتیکی مختلف، به صورت تک درمانی (monotherapy) یا در ترکیب با دیگر آنتیبیوتیکها، برای درمان بروسلوز انسانی.
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE، و LILACS را تا می 2012 جستوجو کردیم. کتابهای چکیده مقالات را از چندین کنفرانس بینالمللی بیماریهای عفونی بررسی کردیم. همچنین فهرست منابع تمام مطالعات شناساییشده را کنترل کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد این مرور کردیم که به بررسی استفاده از مداخلات دارویی برای درمان بروسلوز انسانی حاد، مزمن، بدون عارضه و عارضهدار پرداختند. پیامدهای مورد نظر عبارت بودند از عود، تداوم نشانهها در پایان درمان، و تاثیرات نامطلوب دارو.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم مطالعات را برای گنجاندن، و خطر سوگیری (bias) ارزیابی کرده، و دادههای مرتبط را با استفاده از فرمهای استخراج از پیش طراحیشده به دست آوردند. یافتههای حاصل از مطالعات همگون با استفاده از متاآنالیز اثر ثابت (fixed-effect) تجمیع شدند.
در مجموع، 25 مطالعه را وارد این مرور کردیم که به مقایسه رژیمهای آنتیبیوتیکی مختلف پرداختند. روشهای تخصیص (allocation) و پنهانسازی (concealment) در نیمی از مطالعات بهطور کافی توصیف نشدند، و کورسازی (blinding) فقط در سه مطالعه صورت گرفت. هشت مطالعه را با حضور 694 شرکتکننده برای مقایسههای انجامشده روی داکسیسایکلین (doxycycline) بهعلاوه ریفامپیسین (rifampicin) در برابر داکسیسایکلین بهعلاوه استرپتومایسین (streptomycin) پیدا کردیم. رژیم داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین برای شکست درمان (خطر نسبی (RR): 1.91؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.07 تا 3.42، هفت مطالعه، 567 شرکتکننده)، عود بیماری (RR: 2.39؛ 95% CI؛ 1.17 تا 4.86) و واکنشهای جانبی خفیف دارویی (RR: 1.38؛ 95% CI؛ 0.99 تا 1.92)، کمتر موثر بود. پنج مطالعه را با مشارکت 336 شرکتکننده برای مقایسههای انجامشده روی داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین در مقابل کینولون (quinolone) (سیپروفلوکساسین (ciprofloxacin) یا افلوکساسین (ofloxacin)) بهعلاوه ریفامپیسین پیدا کردیم. آنالیز تجمعی، هیچ تفاوت معنیداری را میان این دو رژیم از نظر عود و تداوم نشانه بیماری ارایه نداد، اما خطر بالاتر و غیرمعنیداری را از بروز عوارض جانبی خفیف در گروه داکسیسایکلین بهعلاوه ریفامپیسین نشان داد (RR: 1.80؛ 95% CI؛ 0.78 تا 4.18). مقایسههای دیگر در چند مطالعه ناهمگون گزارش شدند، و آنالیزهای تجمعی، در صورت اعمال، هیچ تفاوت معنیداری را نشان ندادند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.