سوال مطالعه مروری
این مرور را برای ارزیابی تاثیر مداخلات مختلف برای مدیریت بالینی استئوآرتریت (osteoarthritis; OA) در مفصل گیجگاهی-فکی انجام دادیم.
پیشینه
مفصل گیجگاهی-فکی (temporomandibular joint; TMJ) یا مفصل فک در جلوی گوش در دو طرف صورت قرار دارد. با این حال، این تنها مفصلی است که دندانپزشکان و جراحان فک و صورت عمدتا باید با آن دست و پنجه نرم کنند. مانند بسیاری از مفاصل دیگر، TMJ می‌تواند تحت تاثیر استئوآرتریت قرار گیرد. این امر با تخریب تدریجی سطوح داخلی مفصل مشخص می‌شود که می‌تواند منجر به درد ناتوان‌کننده و صداهای مفصلی شود. چندین اختلال غیر از OA ممکن است TMJ را تحت تاثیر قرار دهند و تشخیص صحیح بدین دلیل مهم است که بتوان آن را با درمان مناسب مطابقت داد.
طیف وسیعی از گزینه‌های درمانی برای استئوآرتریت TMJ در دسترس هستند، که شامل روش‌های غیر-جراحی مانند کنترل عوامل کمک‌کننده، دستگاه اکلوزال (occlusal)، پک‌های سرد یا گرم قرار داده شده روی مفصل، مداخلات دارویی هم‌چنین فیزیوتراپی است. گزینه‌های درمان جراحی شامل تزریق داخل-مفصلی، آرتروسنتز (arthrocentesis) (لاواژ (lavage) مفصل) هم‌چنین تلاش برای ترمیم یا جایگزینی بخش‌هایی از TMJ است.
ویژگی‌های مطالعه
نویسندگانی که با گروه سلامت دهان در کاکرین کار می‌کنند، مروری را از مطالعات موجود انجام دادند، شواهد تا 26 سپتامبر 2011 به‌روز است. این مرور شامل سه مطالعه است: دو مطالعه در اروپا و یکی در آمریکای شمالی انجام شدند. همه شرکت‌کنندگان (114) در کلینیک‌های دانشگاهی ثبت‌نام شدند. یک مطالعه تزریق داخل-مفصلی هیالورونات سدیم (sodium hyaluronate) (ترکیب طبیعی غضروف) را با کورتیکواستروئیدها (بتامتازون (betamethasone) (استروئید ضد-التهابی)) مقایسه کرد؛ مطالعه دوم دیکلوفناک سدیم (diclofenac sodium) (داروی ضد-التهابی غیر-استروئیدی) را با درمان با اسپلینت اکلوزال (occlusal splint) مقایسه کرد؛ و مطالعه سوم گلوکزامین سولفات (glucosamine sulfate) یا ایبوپروفن (ibuprofen) (داروی ضد-التهابی غیر-استروئیدی) را مقایسه کرد.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
این مرور شواهد ضعیفی را حاکی از اینکه تزریق داخل-مفصلی هیالورونات سدیم و بتامتازون اثربخشی مشابهی را در کاهش درد و ناراحتی ایجاد می‌کنند، به دست آورد. دستگاه‌های اکلوزال در مقایسه با دیکلوفناک سدیم کاهش درد مشابهی را نشان دادند، همانطور که در مقایسه بین مکمل غذایی گلوکزامین و ایبوپروفن نیز مشاهده شد.
مطالعات آتی باید با هدف ارائه اطلاعات قابل اعتماد در مورد اینکه کدام روش درمانی احتمالا برای کاهش درد و دیگر نشانه‌های (مثلا صداهای مفصلی) استئوآرتریت TMJ موثرتر است، انجام شود. علاوه بر این، از آنجایی که شواهد محدود موجود فقط تعداد محدودی را از مداخلات پوشش می‌دهد، مقایسه با دیگر روش‌های درمانی باید تشویق شود. یکی از نگرانی‌های نویسندگان، تعداد زیاد کارآزمایی‌ها شامل گروه‌های مختلط از شرکت‌کنندگان با تشخیص استئوآرتریت TMJ، به اضافه دیگر اختلالات TMJ بودند، که نتوانستیم آنها را در این مرور در نظر گیریم.
با توجه به کمبود شواهد سطح بالا برای بررسی اثربخشی مداخلات در مدیریت بالینی استئوآرتریت TMJ، باید انجام RCTهای گروه-موازی کوچکی که شامل شرکت‌کنندگانی با تشخیص واضح استئوآرتریت TMJ باشند، و به‌ویژه انجام مطالعاتی که برخی از مداخلات جراحی ممکن را ارزیابی می‌کنند، تشویق شوند.
استئوآرتریت (osteoarthritis; OA) شایع‌ترین شکل آرتریت در مفصل گیجگاهی-فکی (temporomandibular joint; TMJ) بوده، و اغلب می‌تواند منجر به درد شدید در ناحیه دهان و صورت شود. گزینه‌های مدیریت بالینی برای استئوآرتریت TMJ شامل اطمینان دادن مجدد (reassurance)، دستگاه اکلوزال (occlusal)، فیزیکال‌تراپی، دارو به همراه چندین روش جراحی است.
بررسی تاثیرات گزینه‌های درمانی مختلف جراحی و غیر-جراحی در مدیریت استئوآرتریت TMJ در بیماران بزرگسال.
بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 26 سپتامبر 2011)؛ CENTRAL (کتابخانه کاکرین (Cochrane Library)؛ 2011، شماره 3)؛ MEDLINE از طریق Ovid (1950 تا 26 سپتامبر 2011)؛ Embase از طریق Ovid (1980 تا 26 سپتامبر 2011)؛ و PEDro (1929 تا 26 سپتامبر 2011). هیچ گونه محدودیتی از نظر زبان نگارش مقاله اعمال نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که هر شکلی را از درمان غیر-جراحی یا جراحی در مدیریت بالینی استئوآرتریت TMJ در بزرگسالان بالای 18 سال با تشخیص بالینی و/یا رادیولوژیکی استئوآرتریت TMJ بر اساس دستورالعمل بالینی یا معیارهای سازگار با «معیارهای تشخیصی پژوهشی برای اختلالات گیجگاهی-فکی (Research Diagnostic Criteria for Temporomandibular Disorders; RDC/TMD)» مقایسه کردند.
پیامدهای اولیه در نظر گرفته شده عبارت بودند از درد/حساسیت/ناراحتی در TMJها یا عضلات فک، دامنه حرکتی فک پائین و صداهای TMJ که توسط خود بیمار ارزیابی شوند. پیامدهای ثانویه شامل اندازه‌گیری کیفیت زندگی یا ارزیابی رضایت بیمار با پرسشنامه معتبر، تغییرات مورفولوژیکی TMJها بر اساس ارزیابی تصویربرداری، ارزیابی اصوات TMJ توسط گوش کردن و هرگونه عوارض جانبی بودند.
دو نویسنده مرور اطلاعات و داده‌ها را غربالگری و استخراج کردند، و به طور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را در کارآزمایی‌های وارد شده ارزیابی کردند.
اگرچه سه RCT در این مرور گنجانده شدند، به دلیل تنوع بالینی گسترده بین مطالعات، ادغام داده‌ها در یک متاآنالیز امکان‌پذیر نبود. گزارش‌ها درجه اثربخشی متفاوتی را با تزریق داخل-مفصلی شامل هیالورونات سدیم (sodium hyaluronate) یا داروهای کورتیکواستروئیدی، و کاهش درد معادل با دیکلوفناک سدیم (diclofenac sodium) را در مقایسه با اسپلینت‌های اکلوزال (occlusal splints) نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد که گلوکزامین (glucosamine) به اندازه ایبوپروفن (ibuprofen) برای مدیریت استئوآرتریت TMJ موثر باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.