پیشینه
صرع یک اختلال نورولوژیکی شایع است که حدود یک نفر را از هر 100 نفر تحت تأثیر قرار میدهد. حدود 30% از این افراد نمیتوانند با داروهای ضدصرعی که در حال حاضر در دسترس قرار دارند، صرع خود را کنترل کنند و به آنها گفته میشود که مبتلا به صرع مقاوم به دارو هستند. در اغلب موارد، صرع مقاوم به دارو ماهیت کانونی دارد، به این معنی که تشنجها از یک ناحیه خاص از مغز آغاز میشوند. ویگاباترین (vigabatrin) یک داروی ضدصرع است که میتواند به عنوان یک درمان مکمل برای صرع کانونی مقاوم به دارو مورد استفاده قرار گیرد، به این معنی که همراه با دیگر داروهای ضدصرع مصرف میشود.
نتایج اصلی
ما 11 کارآزمایی بالینی را، شامل 756 نفر، پیدا کردیم که ویگاباترین را به عنوان یک درمان مکمل برای افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو بررسی کردند. افراد در این کارآزماییها بین 10 تا 64 سال سن داشتند و برای آنها دوزهای 1 گرم در روز تا 6 گرم در روز ویگاباترین تجویز شد.
ما دریافتیم که افراد درمان شده با ویگاباترین در مقایسه با بیماران تحت درمان با دارونما (placebo) (یک درمان غیرفعال)، دو تا سه برابر بیشتر احتمال داشت که با کاهش 50 درصدی یا بیشتر در تعداد دفعات تشنج روبهرو شوند. ما همچنین پیشنهاد میکنیم که افراد تحت درمان با ویگاباترین ممکن است تا سه برابر بیشتر از افراد درمان شده با دارونما، درمان خود را متوقف کنند. افرادی که ویگاباترین دریافت کردند، بیشتر از افرادی که دارونما مصرف کردند، احتمال داشت دچار عوارض جانبی: سرگیجه/احساس سبکی سر، خستگی، خوابآلودگی و افسردگی، شوند. با این حال، شواهد نشان دادند که آنها، نسبت به افرادی که دارونما دریافت کردند، احتمالا کمتر دچار عوارض زیر شدند: آتاکسی (اختلالی که بر هماهنگی، تعادل و گفتار تأثیر میگذارد)، احساس بیمار بودن (حالت تهوع)، بینایی غیرطبیعی، سردرد، دوبینی (دیپلوپیا) یا حرکت غیرارادی چشم (نیستاگموس).
قابلیت اطمینان شواهد
ما قضاوت کردیم که همه مطالعات خطر قابلتوجه سوگیری (bias) داشتند. این مطالعات چگونگی تخصیص افراد را به گروههای درمانی توضیح ندادند و نگفتند که محققان میدانستند افراد تحت چه نوع درمانی قرار گرفتند یا خیر. در کنار دلایل دیگر، این موضوع باعث کاهش اعتماد (قطعیت) به نتایج شد. بهطور کلی، ما مطمئن نیستیم نتایجی را که گزارش دادیم، قابل اطمینان بودند یا خیر. اثر واقعی ویگاباترین میتواند بهطور قابلتوجهی متفاوت از آنچه باشد که در اینجا گزارش شد.
نتیجهگیریها
ویگاباترین ممکن است فراوانی تشنج را در مبتلایان به صرع کانونی مقاوم به دارو بهطور قابلتوجهی کاهش دهد اما ما از این موضوع مطمئن نیستیم. بیشتر شواهد از جمعیت بزرگسالان جمعآوری شد، بنابراین، اثرات ویگاباترین در کودکان میتوانند متفاوت باشند. تمام کارآزماییهای وارد شده کوتاهمدت بودند؛ از این رو، ما نمیتوانیم اثرات طولانیمدت ویگاباترین را گزارش کنیم. مهمتر اینکه، مرورهای مطالعات طولانیمدت گزارش دادهاند که استفاده طولانیمدت از ویگاباترین میتواند منجر به بروز مشکلات بینایی شود.
ویگاباترین ممکن است فراوانی تشنج را در مبتلایان به صرع کانونی مقاوم به دارو بهطور قابلتوجهی کاهش دهد. نتایج عمدتا برای بزرگسالان کاربرد دارد و نباید به کودکان زیر 10 سال تعمیم داده میشود. پیگیری کوتاهمدت شرکتکنندگان نشان داد که برخی از عوارض جانبی با استفاده از آن همراه است. با این حال، تجزیهوتحلیل مطالعات مشاهدهای طولانیمدت در جاهای دیگر، نشان داده که استفاده از ویگاباترین میتواند منجر به پیشرفت نواقص میدان بینایی شود.
این یک نسخه بهروزشده از مرور اصلی کاکرین است که برای اولین بار در سال 2008 منتشر و آخرین بار در سال 2013 بهروزرسانی شد.
صرع یک بیماری نورولوژیکی شایع است که تا 1 درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد. تقریبا 30% از افراد مبتلا به صرع به درمان با داروهایی که در حال حاضر موجود هستند، پاسخ نمیدهند. اکثر این افراد صرع کانونی دارند. ویگاباترین (vigabatrin) یک داروی ضدصرع است که برای استفاده در صرع مقاوم به دارو تائید شده است.
بررسی اثربخشی و تحملپذیری ویگاباترین بهعنوان درمان مکمل در مدیریت افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو.
برای آخرین بهروزرسانی این مرور، ما بانکهای اطلاعاتی زیر را در 1 نوامبر 2018 جستوجو کردیم: پایگاه ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web)؛ MEDLINE؛ (Ovid؛ 1946 تا 31 اکتبر 2018)، ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت. پایگاه ثبت تخصصی گروه صرع در کاکرین و پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)، هر دو در پایگاه ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web) وارد شدهاند. ما فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را برای یافتن گزارشهای بیشتر از مطالعات مرتبط بررسی کردیم و با Hoechst Marion Roussel (تولید کنندگان ویگاباترین) تماس گرفتیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی شده، دوسو-کور، کنترل شده با دارونما (placebo)، کاملا انتشار یافته را از افرادی در هر سنی که مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو بودند، وارد کردیم.
دو نویسنده مرور، کارآزماییها را برای گنجاندن ارزیابی کرده و دادهها را با استفاده از روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظار کاکرین بررسی کردند. تجزیهوتحلیل اولیه با قصد درمان (intention-to-treat) انجام شد. ما موارد زیر را ارزیابی کردیم: کاهش 50 درصدی یا بیشتر در فراوانی تشنج، انصراف از درمان، عوارض جانبی، آنالیز دوز-پاسخ، پیامدهای شناخت و کیفیت زندگی. ما نتایج را به صورت خطرات نسبی (RR) با 95% یا 99% فواصل اطمینان (CIs) ارائه کردیم.
ما 11 کارآزمایی را، شامل 756 شرکتکننده (محدوده سنی: 10 تا 64 سال) شناسایی کردیم. کارآزماییها دوزهای ویگاباترین را بین 1 گرم در روز و 6 گرم در روز آزمایش کردند. همه 11 کارآزمایی خطر سوگیری (bias) را در طول حداقل سه حوزه خطر سوگیری نشان دادند. بهطور عمده، خطر سوگیری با: پنهانسازی تخصیص (سوگیری انتخاب)، کورسازی ارزیابی پیامد (سوگیری تشخیص) و دادههای ناقص پیامد (سوگیری ریزش نمونه (attrition bias))، همراه بود.
شرکتکنندگان تحت درمان با ویگاباترین ممکن است دو تا سه برابر بیشتر از درمانشدگان با دارونما، کاهش 50% یا بیشتر را در فراوانی تشنج داشته باشند (RR: 2.60؛ 95% CI؛ 1.87 تا 3.63؛ 4 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین). همچنین، افرادی که تحت درمان با ویگاباترین قرار داشتند، در مقایسه با افراد درمان شده با دارونما، ممکن بود سه برابر بیشتر از درمان خارج شوند اگرچه ما مطمئن نیستیم (RR: 2.86؛ 95% CI؛ 1.25 تا 6.55؛ 4 مطالعه؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
در مقایسه با دارونما، شرکتکنندگانی که ویگاباترین دریافت کردند، احتمالا بیشتر دچار عوارض جانبی شدند: سرگیجه/سبکی سر (RR: 1.74؛ 95% CI؛ 1.05 تا 2.87؛ 9 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین)، خستگی (1.65 :RR؛ 95% CI؛ 1.08 تا 2.51؛ 9 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین)، خوابآلودگی (1.70 :RR؛ 95% CI؛ 1.18 تا 2.44؛ 8 مطالعه) و افسردگی (RR: 3.28؛ 95% CI؛ 1.30 تا 8.27؛ 6 مطالعه).
اگرچه میزان بروز عوارض جانبی بین شرکتکنندگان دریافت کننده ویگاباترین در مقایسه با افرادی که دارونما دریافت کردند، بیشتر بود، اثر آن برای عوارض جانبی زیر معنیدار گزارش نشد: آتاکسی (RR: 2.76؛ 95% CI؛ 0.96 تا 7.94؛ 7 مطالعه؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، حالت تهوع (RR: 3.57؛ 95% CI؛ 0.63 تا 20.30؛ 4 مطالعه)، بینایی غیرطبیعی (RR: 1.64؛ 95% CI؛ 0.67 تا 4.02؛ 5 مطالعه؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، سردرد (RR: 1.23؛ 95% CI؛ 0.79 تا 1.92؛ 9 مطالعه)، دوبینی (RR: 1.76؛ 99% CI؛ 0.94 تا 3.30) و نیستاگموس (RR: 1.53؛ 99% CI؛ 0.62 تا 3.76؛ 2 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین).
ویگاباترین تأثیری اندک تا عدم تاثیر بر پیامدهای شناختی یا کیفیت زندگی داشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.