پیشینه
این مرور نسخه بهروز شده از مرور اصلی کاکرین است که در شماره 6، سال 2014 منتشر شده بود.
لنفادنکتومی لگنی (pelvic lymphadenectomy) (برداشتن غدد لنفی قابل رویت در لگن) یک جز مهم از مدیریت جراحی سرطانهای گاینوکولوژیک (gynaecological cancers) برای بررسی انتشار سرطان است. با این حال، این عمل میتواند منجر به بروز عوارض به ویژه تشکیل کیست لنفاوی (lymphocyst) (تجمع مایع لنفوتیک (lymphatic fluid) در لگن) شود. کیستهای لنفاوی میتوانند منجر به تورم پا، انسداد حالب (لولهای که ادرار را از کلیه به سمت مثانه حمل میکند)، درد لگن، تشکیل لخته خونی در ورید لگن و پا، اختلال حرکتی روده و عفونت شود. بدون شواهد شفاف مبنی بر اثربخشی این روش، جاگذاری درنهای ساکشن برای برداشتن مایعات لنفوتیک که در نواحی جراحی شده بین پریتونئوم و دیوار خلفی شکمی (posterior abdominal wall) ساخته میشوند، به طور مرسوم برای پیشگیری از بروز چنین عوارضی توصیه شده است.
سوال مطالعه مروری
هدف این مرور مقایسه تاثیرات درنها در برابر عدم استفاده از درنها در پیشگیری از تشکیل کیست لنفاوی پس از لنفادنکتومی لگنی بود.
یافتههای اصلی
ما جستوجوهای انجام شده را در بانکهای اطلاعاتی اصلی در مارچ 2017 بهروز کردیم. چهار مطالعه (571 زن) را برای ورود به مرور به دست آوردیم زنان به طور اولیه دارای سرطان سرویکس و آندومتر بودند و فقط یک مطالعه شامل زنانی بود که مبتلا به سرطان تخمدان بودند. یافتههای ما نشان دادند که جاگذاری درنهای ساکشن در پیشگیری از تشکیل کیستهای لنفاوی، به ویژه زمانی که پریتونئوم (لایه پوشاننده لگن (pelvic lining)) باز میماند، اثربخش نیست. در واقع، چنین اقدامی خطر تشکیل کیست لنفاوی کوتاهمدت و بلندمدت را با نشانههای مرتبط افزایش میدهد.
کیفیت شواهد
این مرور در تجزیهوتحلیل نهایی خود، چهار کارآزمایی بالینی را با شواهد با کیفیت متوسط تا بالا (دارای خطر پائین یا نامشخص سوگیری (bias)) در برمیگیرد.
جاگذاری لوله درن به صورت رتروپریتونئال هیچ مزیتی در پیشگیری از تشکیل کیست لنفاوی پس از لنفادنکتومی لگنی در زنان مبتلا به بدخیمیهای گاینوکولوژیک ندارد. زمانی که پریتونئوم لگن باز گذاشته میشود، جاگذاری لوله درن با خطر بالاتری از تشکیل کیست لنفاوی علامتدار کوتاهمدت و بلندمدت رابطه دارد. کیفیت شواهد مربوط به اکثر پیامدها، به استثنای تشکیل کیست لنفاوی علامتدار را در 12 ماه پس از جراحی با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) در سطح متوسط تا بالا و خطر سوگیری (bias) را نامشخص یا پائین ارزیابی کردیم.
این مرور نسخه بهروز شده از مرور اصلی کاکرین است که در شماره 6، سال 2014 منتشر شده بود. لنفادنکتومی لگنی با بروز عوارض قابل توجهی شامل تشکیل کیست لنفاوی (lymphocyst) و موربیدیتیهای مرتبط (related morbidities)، در ارتباط است. درناژ رتروپریتونئال (retroperitoneal drainage) با استفاده از درنهای ساکشن (suction drains) به عنوان روشی برای پیشگیری از بروز چنین عوارضی توصیه شده است. با وجود این، یافتههای به دست آمده از مطالعات اخیر، این سیاست را به چالش کشیدهاند.
ارزیابی تاثیرات درناژ رتروپریتونئال در برابر عدم درناژ پس از لنفادنکتومی لگنی بر تشکیل کیستهای لنفاوی و موربیدیتیهای مرتبط در زنان مبتلا به سرطان ژنیکولوژیک.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده در کاکرین (CENTRAL؛ شماره 3، 2017) در کتابخانه کاکرین، بانک اطلاعاتی الکترونیکی MEDLINE (از 1946 تا هفته 2 مارچ، 2017)؛ Embase (از 1980 تا 2017، هفته 12)، و فهرست استنادات نشریات مرتبط را جستوجو کردیم. همچنین در 20 می 2017، برای شناسایی کارآزماییهای در حال اجرا، پایگاههای ثبت کارآزماییها را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه تاثیر درناژ رتروپریتونئال در برابر عدم درناژ پس از لنفادنکتومی لگنی در زنان مبتلا به سرطان ژنیکولوژیک پرداخته بودند. درناژ رتروپریتونئال به صورت جاگذاری درنهای ساکشن فعال یا غیر-فعال در فضاهای رتروپریتونئال لگنی تعریف شده بود. عدم درناژ به صورت عدم جاگذاری درنهای ساکشن فعال یا غیر-فعال در فضاهای رتروپریتونئال لگنی تعریف شده بود.
با استفاده از معیارهای سنجش کیفیت روششناسی (methodological quality criteria)، مطالعات را ارزیابی کردیم. برای دادههای دو-حالتی، خطرهای نسبی (RRs) و 95% فواصل اطمینان (CIs) را محاسبه کردیم. دادههای پیوسته را با استفاده از تفاوت میانگین (MD) و 95% CI بررسی کردیم.
از زمان انتشار آخرین نسخه این مرور تاکنون هیچ مطالعه جدیدی را برای ورود به مرور شناسایی نکردهایم. این مرور شامل چهار مطالعه با 571 زن میشد. از نظر پیامدهای کوتاه-مدت (در طول چهار هفته پس از جراحی)، زمانی که تمامی روشهای مدیریت پریتونئوم لگن (pelvic peritoneum) با هم لحاظ شدند، درناژ رتروپریتونئال با یک نرخ قابل مقایسه از تشکیل کیست لنفاوی کل، رابطه داشت (2 مطالعه؛ 204 زن؛ RR: 0.76؛ 95% CI؛ 0.04 تا 13.35؛ شواهد با کیفیت متوسط). زمانی که پریتونیوم لگن باز مانده بود، نرخهای تشکیل کیست لنفاوی کل (1 مطالعه؛ 110 زن؛ RR: 2.29؛ 95% CI؛ 1.38 تا 3.79) و تشکیل کیست لنفاوی علامتدار (2 مطالعه؛ 237 زن؛ RR: 3.25؛ 95% CI؛ 1.26 تا 8.37) در گروه استفاده کننده از درن بالاتر بودند. 12 ماه پس از جراحی، نرخهای تشکیل کیست لنفاوی کل بین گروهها قابل مقایسه بود (1 مطالعه؛ 232 زن؛ RR: 1.48؛ 95% CI؛ 0.89 تا 2.45؛ شواهد با کیفیت بالا). با وجود این، روندی مبنی بر افزایش خطر تشکیل کیست لنفاوی علامتدار در گروه استفاده کننده از درنها وجود داشت (1 مطالعه؛ 232 زن؛ RR: 7.12؛ 95% CI؛ 0.89 تا 56.97؛ شواهد با کیفیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.