درد عضلانیاسکلتی حاد به شرایطی مانند رگبهرگ شدن مچ پا یا کشیدگی عضلات گفته میشود. این موارد معمولا طی دو یا سه هفته بدون درمان بهبود مییابند، اما تا زمانی که ادامه داشته باشند میتوانند بسیار دردناک باشند.
داروهای ضد-التهابی غیر-استروئیدی (nonsteroidal anti-inflammatory drugs; NSAIDs) موضعی به شکل ژل، کرم، اسپری یا گچ پلاستر روی پوست آسیبندیده استعمال میشوند. NSAIDهای موضعی به داخل پوست نفوذ پیدا میکنند، وارد بافتها یا مفاصل شده و فرآیندهایی را که باعث درد در بافت میشوند، کاهش میدهند. سطوح دارویی که با NSAIDهای موضعی وارد خون میشوند، از سطوحی که از همان دارو به صورت خوراکی مصرف میشوند، بسیار کمتر است. این امر میتواند خطر تاثیرات مضر را به حداقل برساند.
بانکهای اطلاعاتی پزشکی را برای یافتن کارآزماییهای بالینی جستوجو کردیم که NSAIDهای موضعی را با دارونما (placebo) (کرمها یا ژلهایی که حاوی دارو نیستند) یا دیگر داروها در بزرگسالان 16 سال یا بالاتر مبتلا به درد عضلانیاسکلتی (معمولا آسیبهای ورزشی) مقایسه کردند. شواهد تا فوریه 2015 بهروز است.
این مرور، یک نسخه بهروز شده از مطالعهای تحت عنوان «نقش NSAIDهای موضعی در درمان درد حاد در بزرگسالان» است که نسخه اصلی آن در شماره 6، سال 2010 منتشر شد. تعداد 14 مطالعه جدید را شناسایی کردیم تا به 47 مطالعه موجود در مرور قبلی اضافه کنیم. همچنین 14 مطالعه را در یک پایگاه ثبت کارآزمایی بالینی شناسایی کردیم که تکمیل شده و سه گزارش کوتاه از جلسات، که نتوانستیم جزئیات کامل آنها را بیابیم (حدود 4500 شرکتکننده). سه مطالعه دیگر در حال انجام هستند (تقریبا 900 شرکتکننده).
تعداد 61 مطالعه وارد شده شامل 8386 شرکتکننده، عموما از کیفیت بالایی برخوردار بودند. آنها تعدادی از داروهای موضعی مختلف را عمدتا در برابر دارونمای موضعی (حامل بدون NSAID)، با استفاده حداقل یک بار در روز، تست کردند. بیشتر به شرکتکنندگانی توجه داشتیم که با کاهش خوبی در درد (نزدیک به نصف) در طول هفت روز پس از آغاز درمان روبهرو شدند. در زمانهای بعدی، انتظار میرود بیشتر افراد حتی بدون درمان بهتر شوند.
به فرمولاسیونهای خاصی از داروهای مجزا نگاه کردیم. فرمولاسیون ژل دیکلوفناک (diclofenac) و کتوپروفن (ketoprofen) در کنار ژل ایبوپروفن و گچ پلاستر دیکلوفناک از موثرترین عوامل دارویی بودند. برای ژلهای دیکلوفناک و کتوپروفن، 7 یا 8 نفر از هر 10 نفر مبتلا به کشیدگی دردناک، رگبهرگ شدن یا کشش عضلانی پس از هفت روز، در مقایسه با فقط 2 یا 3 نفر از هر 10 نفر با دارونما، درد بسیار کمتری داشتند (دادههایی با کیفیت بالا). دیگر NSAIDها و فرمولاسیونها بهتر از دارونما بودند، اما نه به یک اندازه. از آنجا که در این مطالعات هم NSAIDهای موضعی و هم دارونماهای موضعی روی پوست مالیده میشوند، میدانیم که هر تاثیری فقط ناشی از مالش نیست.
حدود 1 نفر از هر 20 نفر دچار یک عارضه جانبی خفیف و کوتاه-مدت مانند قرمزی در محل استفاده شدند. این یافته برای NSAID موضعی و دارونمای موضعی مشابه بود (دادههایی با کیفیت بالا). عوارض جانبی مانند ناراحتی معده یا احساس بیماری شایع نبودند، هیچ تفاوتی بین NSAID موضعی و دارونمای موضعی وجود نداشت (دادههایی با کیفیت بالا). هیچ موردی از بروز عارضه جانبی جدی وجود نداشت.
NSAIDهای موضعی سطوح خوبی را از تسکین درد در شرایط حاد مانند رگبهرگ شدن، کشیدگی عضلات و آسیبهای ناشی از استفاده بیش از حد، احتمالا مشابه آنچه توسط NSAIDهای خوراکی ارائه میشود، ایجاد کردند. فرمولاسیون ژل دیکلوفناک (مثلا ®Emugel)، ایبوپروفن، و کتوپروفن، و برخی از پچهای دیکلوفناک بهترین تاثیرات را داشتند. عوارض جانبی معمولا حداقل و خفیف بودند.
از آخرین نسخه این مرور، مطالعات وارد شده جدید، اطلاعات بیشتری را ارائه دادهاند. بهطور خاص، اطلاعات در مورد دیکلوفناک موضعی تا حد زیادی گسترش یافته است. مرور حاضر از نتیجهگیری مرور قبلی در رابطه با اینکه NSAIDهای موضعی در تسکین درد موثر هستند، حمایت کرده و بیشتر نشان میدهد که فرمولاسیونهای خاص، عمدتا فرمولاسیونهای ژل دیکلوفناک، ایبوپروفن و کتوپروفن، بهترین نتایج را ارائه میدهند. حجم زیادی از دادههای منتشر نشده شناسایی شدهاند، و این میتواند بر نتایج نسخههای بهروز شده این مرور تاثیر بگذارد.
استفاده از NSAIDهای موضعی برای درمان بیماریهای حاد عضلانیاسکلتی کاملا پذیرفته شده، زیرا میتوانند بدون ایجاد عوارض جانبی سیستمیک، باعث تسکین درد شوند. این مرور، یک نسخه بهروز شده از مطالعهای تحت عنوان «نقش NSAIDهای موضعی در درمان درد حاد در بزرگسالان» است که نسخه اصلی آن در شماره 6، سال 2010 منتشر شد.
ارزیابی اثربخشی و بیخطری (safety) NSAIDهای موضعی در درمان دردهای عضلانیاسکلتی حاد در بزرگسالان.
تا فوریه 2015 به جستوجو در پایگاه ثبت مطالعات آنلاین کاکرین، MEDLINE و EMBASE پرداختیم. مطالعات منتشر نشده را نیز با درخواست از رابطین و جستوجو در پایگاههای آنلاین ثبت کارآزمایی بالینی و وبسایتهای تولیدکنندگان بررسی کردیم. برای مرور قبلی، بانک اطلاعاتی داخلی خود را نیز جستوجو کرده و با تولیدکنندگان تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده، دوسو-کور، کنترل شده با داروی فعال یا دارونما (placebo) (ماده حامل خنثی) را وارد کردیم که در آنها درمانها برای بزرگسالان مبتلا به درد حاد ناشی از کشیدگی عضلات، رگبهرگ شدن یا آسیبهای ناشی از ورزش یا استفاده بیش از حد (مثلا پیچخوردگی مچ پا) انجام شد. باید حداقل 10 شرکتکننده در هر بازوی درمان مطالعه حضور داشته، و مدت استفاده از درمان نیز حداقل یک بار در روز بوده باشد.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، مطالعات را برای ورود ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردند. از تعداد شرکتکنندگانی که به هر پیامدی دست یافتند، برای محاسبه خطر نسبی (RR) و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای رسیدن به یک پیامد مفید بیشتر (NNT) یا برای یک پیامد مضر بیشتر (NNH) در مقایسه با دارونما یا یک درمان فعال دیگر استفاده کردیم. %95 فواصل اطمینان (CI) را گزارش کردیم. بهطور اختصاصی، تمایل داشتیم که فرمولاسیونهای مختلف (ژل، کرم، گچ پلاستر (plaster)) را از NSAIDهای مجزا مقایسه کنیم.
برای این نسخه بهروز شده، 14 مطالعه وارد شده جدید را اضافه (3489 شرکتکننده) و چهار مطالعه را از مرور حذف کردیم. همچنین 20 گزارش بیشتر را از مطالعات تکمیلشده یا در حال انجام شناسایی کردیم که بهطور کامل منتشر نشدهاند. مرور قبلی شامل 47 مطالعه بود.
این نسخه بهروز شده دربرگیرنده 61 مطالعه است. بیشتر آنها NSAIDهای موضعی را به شکل ژل، اسپری یا کرم با دارونمای موضعی مشابه مقایسه کردند؛ 5311 شرکتکننده با یک NSAID موضعی، 3470 شرکتکننده با دارونما، و 220 شرکتکننده با یک NSAID خوراکی تحت درمان قرار گرفتند. این معادل 63% افزایش در تعداد شرکتکنندگان در مقایسه با نسخه قبلی این مطالعه بود. همچنین تعدادی از مطالعات را در پایگاههای ثبت کارآزمایی بالینی با نتایج غیر-قابل دسترس شناسایی کردیم که شامل حدود 5900 شرکتکننده برای بررسی اثربخشی و 5300 شرکتکننده برای ارزیابی عوارض جانبی بودند.
نرخ موفقیت بالینی در استفاده از فرمولاسیونهای دیکلوفناک (diclofenac)، ایبوپروفن (ibuprofen)، کتوپروفن (ketoprofen)، پیروکسیکام (piroxicam) و ایندومتاسین (indomethacin) موضعی بهطور قابلتوجهی بالاتر (تعداد بیشتر شرکتکنندگان با حداقل 50% تسکین درد) از دارونمای موضعی (دادههایی با کیفیت متوسط یا بالا) بود. بنزیدامین (benzydamine) موفقیت بالینی به همراه نداشت. NNT برای موفقیت بالینی با سه ترکیب دارو و فرمولاسیون کمتر از عدد 4 بودند. برای دیکلوفناک، فرمولاسیون ®Emulgel دارای کمترین NNT معادل 1.8 (95% CI؛ 1.5 تا 2.1) در دو مطالعه با حداقل 50% کاهش شدت درد به عنوان پیامد بود. پلاسترهای دیکلوفناک به غیر از ®Flector بر اساس پاسخهای خوب یا عالی در برخی مطالعات دارای NNT پائین معادل 3.2 (2.6 تا 4.2) بودند. ژل کتوپروفن دارای NNT معادل 2.5 (2.0 تا 3.4) از پنج مطالعه در دهه 1980 بود که برخی از آنها با پیامدهای کمتر تعریف شده همراه بودند. ژل ایبوپروفن دارای NNT معادل 3.9 (2.7 تا 6.7) از دو مطالعه با پیامدهای بهبودی قابلتوجه یا بهبودی کامل بود. تمام ترکیبات دارویی و فرمولاسیونهای دیگر دارای مقادیر NNT بالای عدد 4 بودند که نشاندهنده اثربخشی کمتر است.
دادههای کافی برای مقایسه NSAIDهای موضعی قابل اعتماد با یکدیگر یا NSAID خوراکی مشابه وجود نداشت.
واکنشهای پوستی موضعی عموما خفیف و گذرا بوده و با دارونما تفاوتی نداشتند (دادههایی با کیفیت بالا). عوارض جانبی سیستمیک (دادههایی با کیفیت بالا) یا موارد خروج از درمان به دلیل عوارض جانبی (دادههایی با کیفیت پائین) بسیار اندک بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.