گلیوما با درجه بالا (HGG) نوعی سرطان مغز است که به سرعت پیشرونده بوده و نرخ بقای ضعیفی دارد، حتی پس از درمان استاندارد با جراحی و رادیوتراپی. تموزولومید یک داروی خوراکی ضد سرطان است.
سه کارآزمایی تصادفیسازی شده و کنترل شده (RCT) که بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما مولتیفرم (GBM - نوعی HGG) تازه تشخیص دادهشده را وارد کردند، شیمیدرمانی با تموزولومید را در طول و پس از پرتودرمانی مورد مطالعه قرار دادند. این مداخله با رادیوتراپی تنها مقایسه شد.
بیمارانی که تموزولومید دریافت کردند بقای بهتری داشته و پیشرفت بیماری را به تاخیر انداختند. عوارض جانبی کوتاهمدت مرتبط با تموزولومید اندک است، اما میتواند شدید باشد، در حالی که تاثیرات طولانیمدت ناشناخته هستند. هیچ RCTای استفاده از تموزولومید را در HGGها به غیر از GBM بررسی نکرد. در GBM عود کننده، تموزولومید پیشرفت بیماری را به تاخیر انداخت اما بقای کلی را بهبود نبخشید. در جمعیت مسن (سن بالای 60 سال)، تموزولومید به تنهایی جایگزین مناسبی برای رادیوتراپی به تنهایی برای درمان اولیه GBM است. هر دو درمان، بقای کلی، بقای بدون پیشرفت بیماری و کیفیت زندگی مشابهی دارند، اما احتمالا عوارض جانبی بیشتری با تموزولومید رخ میدهد.
همه این کارآزماییها بیماران بسیار منتخب را با ویژگیهای پیشآگهی خوب ثبتنام کردند که بهطور کامل نماینده همه بیماران مبتلا به HGG نیستند، در نتیجه، کاربرد کلی این نتایج را محدود میکند.
زمانی که تموزولومید در هر دو فاز همزمان و کمکی تجویز میشود، در مقایسه با رادیوتراپی تنها، یک درمان اولیه موثر در GBM است. این مداخله بقا را طولانی میکند و پیشرفت بیماری را بدون تاثیر بر QoL به تاخیر میاندازد، اما عوارض جانبی اولیه را افزایش میدهد. در GBM عود کننده، تموزولومید در مقایسه با شیمیدرمانی استاندارد، زمان لازم تا پیشرفت (time-to-progression; TTP) تومور را بهبود بخشیده و ممکن است بدون افزایش عوارض جانبی، مزایایی برای QoL داشته باشد، اما شرایط را بهطور کلی بهبود نمیبخشد. در افراد مسن، تموزولومید به تنهایی قابل مقایسه با رادیوتراپی از نظر OS و PFS است، اما با خطر بالاتری از بروز عوارض جانبی.
گلیوما با درجه بالا (high grade glioma; HGG) نوعی سرطان تهاجمی مغز است. درمان HGG معمولا مستلزم انجام بیوپسی، یا رزکسیون آن در صورت بیخطر بودن است، و به دنبال آن رادیوتراپی انجام میشود. تموزولومید (temozolomide) یک داروی شیمیدرمانی خوراکی جدید است که به مغز نفوذ کرده و ظاهرا بروز عوارض جانبی کمی دارد.
ارزیابی اینکه تموزولومید در درمان HGG در شرایط بیماری اولیه یا عود کننده، مزیتی دارد یا خیر.
بانکهای اطلاعاتی زیر جستوجو شدند: CENTRAL (شماره 10، 2012)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ Science Citation Index؛ Physician Data Query و Meta-Register of Controlled Trials در اکتبر 2012. فهرست منابع همه مطالعات شناسایی شده جستوجو شدند. مجلات Journal of Neuro-Oncology و Neuro-oncology از سال 1999 تا 2012 به صورت دستی جستوجو شدند، که شامل تمام خلاصه مقالات کنفرانس بودند. برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام و منتشر نشده، با نورو-اونکولوژیستها تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که در آنها مداخلات عبارت بودند از استفاده از تموزولومید در طول درمان اولیه یا برای بیماریهای عود کننده. مقایسهها شامل عدم دریافت شیمیدرمانی، شیمیدرمانی غیر از تموزولومید یا برنامههای دوزبندی متفاوت تموزولومید بودند. بیماران شامل افرادی در تمام سنین با HGG اثبات شده از نظر بافتشناسی بودند.
دو نویسنده مرور استخراج دادهها و ارزیابی کیفیت مطالعات را انجام دادند. معیارهای پیامد شامل: بقای کلی (overall survival; OS)؛ بقای بدون پیشرفت بیماری (progression-free survival; PFS)؛ عوارض جانبی؛ و کیفیت زندگی (QoL) بودند.
برای درمان اولیه، سه RCT شناسایی شدند، که در مجموع 745 بیمار را وارد کردند، و به بررسی تموزولومید در ترکیب با رادیوتراپی در مقابل رادیوتراپی تنها برای گلیوبلاستوما مولتیفرم (glioblastoma multiforme; GBM) پرداختند. تموزولومید در مقایسه با رادیوتراپی تنها، OS (نسبت خطر (HR): 0.60؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.46 تا 0.79؛ P: 0.0003) و PFS (HR: 0.63؛ 95% CI؛ 0.43 تا 0.92؛ P: 0.02) را افزایش داد، اگرچه به نظر میرسد که این مزایا فقط زمانی ظاهر میشوند که درمان در هر دو مرحله همزمان و کمکی درمان انجام شود. یک RCT منفرد نشان داد که تموزولومید تاثیر آماری معنیداری بر QoL ندارد. خطر عوارض خونی، خستگی و عفونت با تموزولومید افزایش یافتند.
در HGG عود کننده، دو RCT که در مجموع 672 بیمار را وارد کردند، دریافتند که تموزولومید باعث افزایش OS در مقایسه با شیمیدرمانی استاندارد نمیشود (HR: 0.9؛ 95% CI؛ 0.76 تا 1.06؛ P: 0.2) اما PFS را در تجزیهوتحلیل زیر گروه بر اساس تومورهای GBM درجه IV افزایش داد (HR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.51 تا 0.90؛ P: 0.008). عوارض جانبی میان بازوها مشابه بودند.
در افراد مسن، 2 RCT از 664 بیمار دریافتند که OS و PFS با تموزولومید به تنهایی در مقابل رادیوتراپی به تنهایی مشابه هستند. به نظر نمیرسد QoL در یک کارآزمایی واحد میان بازوها تفاوت داشته باشد، اما برخی عوارض جانبی خاص بهطور قابلتوجهی با تموزولومید شایعتر بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.