سوال مطالعه مروری
هدف از انجام این مرور، ارزیابی تاثیرات ارائه مشاوره بهداشت دهان و دندان به صورت حضوری و توسط یکی از اعضای تیم دندان‌پزشکی در محیط دندان‌پزشکی، بر سلامت دهان، بهداشت، رفتار و نگرش بیماران در مقایسه با عدم ارائه توصیه یا ارائه مشاوره در قالبی متفاوت بود.
پیشینه
عادات بد بهداشت دهان و دندان با نرخ بالای پوسیدگی دندان و بیماری لثه مرتبط است. تیم دندان‌پزشکی به‌طور معمول روش‌های حفظ بهداشت دهان، فراوانی و اثربخشی یا موارد دیگر از روتین‌های بهداشت دهان را که توسط بیماران‌شان انجام می‌شود، ارزیابی می‌کنند؛ ارائه توصیه‌های بهداشت دهان و دندان به صورت حضوری به‌طور منظم توسط اعضای تیم دندان‌پزشکی با هدف ایجاد انگیزه در افراد و بهبود سلامت دهان و دندان انجام می‌شود. موثرترین روش ارائه مشاوره به صورت حضوری در محیط دندان‌پزشکی نامشخص است. هدف این مرور آن است که مشخص کند ارائه توصیه‌های بهداشت دهان و دندان به صورت حضوری به بیماران در محیط‌های دندان‌پزشکی موثر است یا خیر، و اگر چنین است، بهترین راه برای ارائه این توصیه‌ها چیست.
ویژگی‌های مطالعه
نویسندگانی از گروه سلامت دهان در کاکرین این مرور را انجام دادند و شواهد تا تاریخ 10 فوریه 2017 به‌روز است. تحقیقاتی را وارد کردیم که در آنها بیماران توصیه‌های بهداشت دهان و دندان را از یک متخصص مراقبت از دندان به صورت حضوری در یک محیط کلینیک دندان‌پزشکی با حداقل 8 هفته دوره پیگیری دریافت کردند.
در مجموع، در 19 مطالعه شناسایی‌شده، یک متخصص بهداشت در هشت مطالعه، دندان‌پزشک در چهار مطالعه، پرستار دندان‌پزشکی در یک مطالعه، دندان‌پزشک یا بهداشت‌کار در یک مطالعه، پرستار دندان‌پزشکی و بهداشت‌کار در یک مطالعه، و پرستار دندان‌پزشکی، توصیه‌های بهداشت دهان و دندان را به گروه کنترل با خود-مدیریتی بیشتر مداخله در یک مطالعه، ارائه کردند. در سه مطالعه مشخص نبود که کدام عضو تیم دندان‌پزشکی مداخله را انجام داده است. بیش از نیمی از مطالعات (10 مورد از 19 مطالعه) در یک بیمارستان انجام شده، و فقط پنج مطالعه در محیط دندان‌پزشکی عمومی (که در آن توصیه‌های بهداشت دهان و دندان تا حد زیادی ارائه می‌شود) صورت گرفتند.
نتایج کلیدی
به‌طور کلی، شواهد کافی را برای توصیه به استفاده از هر یک از روش‌های خاص ارائه حضوری توصیه‌های بهداشت دهان که موثرتر از روش دیگر در حفظ یا ارتقای سلامت دهان باشند، پیدا نکردیم.
مطالعاتی را که پیدا کردیم، به‌طور قابل‌توجهی در نحوه ارائه توصیه‌های بهداشت دهان، اینکه توسط چه کسی ارائه شد، و چه پیامدهایی مورد بررسی قرار گرفتند، متفاوت بودند. به همین دلیل مقایسه آسان این مطالعات دشوار بود و مطالعات بیشتری با طراحی خوب باید انجام شوند تا نتیجه‌گیری دقیق‌تری در مورد موثرترین روش حفظ یا بهبود سلامت دهان از طریق ارائه حضوری توصیه‌های بهداشت دهان توسط دندان‌پزشک در یک محیط دندان‌پزشکی ارائه شود.
کیفیت شواهد
به دلیل مشکلات در طراحی مطالعات، سطح کیفیت شواهد را بسیار پائین در نظر گرفتیم.
شواهدی با کیفیت بالای کافی برای توصیه به استفاده از هر روش خاص ارائه OHA به صورت حضوری و اثربخش در بهبود سلامت دهان یا موثرتر از هر روش دیگر وجود نداشت. برای تعیین موثرترین و کارآمدترین روش ارائه OHA به صورت حضوری برای حفظ و بهبود سلامت دهان، انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و با کیفیت بالا مورد نیاز است. طراحی چنین کارآزمایی‌هایی باید از محدودیت‌های شواهد موجود ارائه شده در این مرور کاکرین آگاه باشند.
اقدامات موثر بهداشت دهان و دندان که به‌طور منظم انجام شوند، برای حفظ سلامت خوب دهان و دندان ضروری است. ارائه توصیه‌های بهداشت دهان و دندان (oral hygiene advice; OHA) به صورت حضوری در محیط‌های دندان‌پزشکی اغلب به عنوان وسیله‌ای برای ایجاد انگیزه در افراد و کمک به دستیابی به سطوح بهتر سلامت دهان انجام می‌شود. با این حال، مشخص نیست که ارائه OHA به صورت حضوری در یک محیط دندان‌پزشکی در بهبود سلامت دهان موثر است یا خیر و اینکه چه روشی ممکن است موثرتر و کارآمدتر از دیگری باشد.
ارزیابی تاثیرات ارائه OHA به صورت حضوری و توسط یکی از اعضای تیم دندان‌پزشکی در محیط دندان‌پزشکی، بر سلامت دهان، بهداشت، رفتار و نگرش بیماران در مقایسه با عدم ارائه توصیه یا ارائه توصیه در قالبی متفاوت.
متخصص اطلاعات گروه سلامت دهان در کاکرین بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کرد: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 10 نوامبر 2017)؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ 2017، شماره 10) در کتابخانه کاکرین (جست‌وجو در 10 نوامبر 2017)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 10 نوامبر 2017)؛ و Embase Ovid (1980 تا 10 نوامبر 2017). پایگاه ثبت کارآزمایی‌های در حال انجام موسسات ملی سلامت ایالات متحده (ClinicalTrials.gov) و پلتفرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت نیز برای یافتن کارآزمایی‌های در حال انجام جست‌وجو شدند (10 نوامبر 2017). هنگام جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی، هیچ محدودیتی برای زبان یا تاریخ انتشار مقاله وجود نداشت. فهرست منابع مقالات مرتبط و مرورهای سیستماتیک قبلا منتشر شده را به صورت دستی جست‌وجو کردیم. در صورت امکان، برای شناسایی هر مقاله منتشر نشده با نویسندگان کارآزمایی‌های واجد شرایط تماس گرفته شد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده را برای ارزیابی تاثیرات ارائه OHA به صورت حضوری توسط یک متخصص مراقبت دهان در یک محیط دندان‌پزشکی با حداقل 8 هفته دوره پیگیری وارد کردیم. شرکت‌کنندگان یا شرکت‌کنندگان سالمی را وارد کردیم که بیماری پزشکی کاملا مشخصی داشتند.
حداقل دو نویسنده مطالعه مروری، شناسایی مطالعه، استخراج داده‌ها، و ارزیابی «خطر سوگیری (bias)» را به‌طور مستقل از هم و دو مرتبه انجام دادند. اجماع با بحث، یا مشارکت نویسنده سوم، در صورت نیاز، به دست آمد.
نوزده مطالعه با داده‌های موجود برای 4232 شرکت‌کننده، معیارهای ورود را به مرور برآورده کردند. مطالعات وارد شده طیف وسیعی را از مداخلات، جمعیت‌های مطالعه، پیامدهای بالینی و معیارهای پیامد گزارش کردند. ناهمگونی بالینی قابل‌توجهی بین مطالعات وجود داشت و جمع‌آوری داده‌ها در یک متاآنالیز امکان‌پذیر نبود. با دسته‌بندی مداخلات مشابه در گروه‌های مقایسه، داده‌ها را خلاصه کردیم.
مقایسه 1: هر شکلی از ارائه OHA به صورت حضوری در مقابل عدم ارائه OHA
چهار مطالعه هر نوعی را از ارائه OHA به صورت حضوری در مقابل عدم ارائه OHA مقایسه کردند.
دو مطالعه پیامد ژینژیویت (gingivitis) را گزارش کردند. اگرچه یک مطالعه کوچک نتایج متناقضی در 3 ماه و 6 ماه داشت، مطالعه دیگر شواهدی را با کیفیت بسیار پائین در مورد فواید ارائه OHA در همه زمان‌ها نشان داد (شواهد با کیفیت بسیار پائین).
همان دو مطالعه پیامد تشکیل پلاک (plaque) را گزارش کردند. شواهدی با کیفیت پائین وجود داشت که این مداخلات برای OHA در کاهش پلاک در همه نقاط زمانی مفید هستند.
دو مطالعه پیامد پوسیدگی دندان را به ترتیب در 6 ماه و 12 ماه گزارش کردند. شواهدی با کیفیت بسیار پائین از فواید OHA در 12 ماه به دست آمد.
مقایسه 2: ارائه OHA شخصی‌سازی شده به صورت حضوری در مقابل ارائه روتین OHA به صورت حضوری
چهار مطالعه OHA شخصی‌سازی شده را با OHA روتین مقایسه کردند.
شواهد کمی وجود داشت مبنی بر اینکه هر یک از این مداخلات تفاوتی را در پیامدهای ژینژیویت، پلاک یا پوسیدگی دندان (کیفیت بسیار پائین) ایجاد می‌کنند.
مقایسه 3: OHA خود-مدیریتی در مقابل OHA تخصصی
پنج کارآزمایی برخی از اشکال خود-مدیریتی را با برخی از اشکال OHA تخصصی مقایسه کردند.
شواهد کمی وجود داشت مبنی بر اینکه هر یک از این مداخلات تفاوتی را در پیامدهای ژینژیویت یا تشکیل پلاک (کیفیت بسیار پائین) ایجاد می‌کنند. هیچ یک از مطالعات، پیامد پوسیدگی دندان را بررسی نکردند.
مقایسه 4: ارائه OHA تقویت شده به صورت حضوری در مقابل ارائه OHA به صورت حضوری
هفت کارآزمایی برخی از انواع OHA تقویت شده را با برخی از انواع OHA روتین مقایسه کردند.
شواهد کمی وجود داشت مبنی بر اینکه هر یک از این مداخلات تفاوتی را در پیامدهای ژینژیویت، پلاک یا پوسیدگی دندان (کیفیت بسیار پائین) ایجاد می‌کنند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.