پیشینه
آگونیستهای نسبی عبارتند از زیرمجموعهای از مسدودکنندههای بتا که برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند. داروهایی که به این دسته تعلق دارند، شامل آسبوتولول (Sectral)، پیندولول (Visken) و سلیپرولول (Cardem) بودند. ما بررسی کردیم که این دسته از داروها تا چه میزان فشار خون را کاهش میدهند.
ویژگیهای مطالعه
یک استراتژی جستوجوی جامع را برای جستوجو در بانکهای اطلاعاتی علمی مرتبط برای کارآزماییهای بالینی ایجاد کردیم و 13 کارآزمایی را یافتیم که بهطور تصادفی 605 بیمار مبتلا به فشار خون بالا را به مدت حداکثر 12 هفته به درمان با دوز ثابت آگونیست نسبی یا دارونما اختصاص دادند.
نتایج کلیدی
بهطور متوسط، آگونیستهای نسبی فشار خون را در بیماران مبتلا به فشار خون بالای متوسط تا شدید به میزان هشت درجه در فشار سیستولیک و چهار نمره در فشار دیاستولیک کاهش دادند. هیچ شواهدی را پیدا نکردیم که نشان دهد دوزهای بالاتر از دوزهای اولیه توصیهشده باعث کاهش بیشتر فشار خون میشوند. بهطور متوسط، آگونیستهای نسبی فشار پالس را تا 4 میلیمتر جیوه کاهش دادند. مطالعات واردشده عموما عوارض جانبی به اندازه کافی جدی را که منجر به قطع درمان میشوند، گزارش نکردند. مشخص نبود که آگونیستهای نسبی در مقایسه با دارونما، عوارض جانبی به اندازه کافی جدی دارند که منجر به قطع درمان شوند یا خیر.
کیفیت شواهد
به دلیل حجم نمونه کوچک و خطر بالای سوگیری (bias)، کیفیت شواهد بسیار پائین است.
شواهدی با کیفیت بسیار پائین وجود داشت که در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون متوسط تا شدید، آگونیستهای نسبی حداکثر میزان BP را تا میانگین 8/4 میلیمتر جیوه کاهش داده و ضربان قلب را به میزان تا پنج ضربه در دقیقه کم کردند. شواهدی مبنی بر تاثیر بیشتر دوزهای بالاتر از دوزهای اولیه وجود نداشت. این تخمین احتمالا اغراقآمیز بود زیرا در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشت. بر اساس مقایسه غیرمستقیم نتایج در این مرور و دو مرور کاکرین در مورد مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) و بلاکرهای گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) که از معیارهای ورود مشابهی مانند این مرور استفاده کردند، به نظر میرسید تاثیر کاهش BP آنها کمتر از این تاثیر در بیمارانی با افزایش خفیف تا متوسط BP بود که بر اساس مقایسه غیرمستقیم، از مهارکنندههای ACE و ARB استفاده کردند. قطع مصرف دارو ناشی از عوارض جانبی فقط در یک کارآزمایی گزارش شد، بنابراین ارزیابی مضرات این داروها غیرممکن است.
آگونیستهای نسبی، زیرمجموعهای از بتابلاکرها هستند که در بسیاری از کشورها برای درمان هیپرتانسیون استفاده میشوند. آگونیست نسبی با تحریک گیرندههای بتا در حالت خاموش و مسدود کردن گیرندههای بتا هنگام فعال بودن آنها، عمل میکند. تاثیر آگونیستهای نسبی بتابلاکرها در کاهش فشار خون (BP) اندازهگیری نشده است.
کمّیسازی تاثیرات مرتبط با دوز آگونیستهای نسبی بتابلاکرهای مختلف بر فشار خون سیستولیک (SBP)، فشار خون دیاستولیک (DBP) و تعداد ضربان قلب در مقابل دارونما (placebo) در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون اولیه.
پایگاه ثبت تخصصی گروه هیپرتانسیون در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ MEDLINE In-Process؛ EMBASE و ClinicalTrials.gov را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده تا اکتبر 2014 جستوجو کردیم. پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای ورود در پایگاه ثبت تخصصی گروه جستوجو شد.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده دوسو کور (double-blind) و کنترلشده با دارونما با طراحی موازی (parallel) یا متقاطع (cross-over). مطالعات باید شامل یک بازوی تک درمانی از آگونیست نسبی با دوز ثابت باشند. بیمارانی که در مطالعات وارد شدند، باید در ابتدا، مبتلا به هیپرتانسیون اولیه باشند (SBP/DBP > 140/90 میلیمتر جیوه). طول دوره مطالعات باید میان سه و 12 هفته باشد.
دو نویسنده (GW و HB)بهطور مستقل از هم گنجاندن مطالعات را تایید کرده و دادهها را استخراج کردند.
سیزده کارآزمایی تصادفی شده دوسو کور و کنترلشده با دارونما که کارآمدی شش آگونیست نسبی را در کاهش فشار خون در 605 بیمار مبتلا به هیپرتانسیون بررسی کردند. پنج مورد از مطالعات واردشده، مطالعات موازی و هشت مورد دیگر، مطالعات متقاطع بودند. به دلیل حجم نمونه کوچک و خطر بالای سوگیری تشخیص (detection bias)، خطر سوگیری در این مرور بالا است. پیندولول (pindolol)، سلیپرولول (celiprolol) و آلپرنولول (alprenolol)، SBP و DBP را در مقایسه با دارونما کاهش دادند. آسبوتولول (acebutolol)، SBP را کاهش داد اما شواهد بارزی مبنی بر کاهش DBP وجود نداشت. شواهد بارزی وجود نداشت مبنی بر اینکه پیندولول و اوکسپرنولول (oxprenolol)، SBP یا DBP را کاهش دادند. به غیر از سلیپرولول، حجم نمونهها عموما کوچک بوده و باعث افزایش عدم قطعیت در یافتهها برای عوامل دارویی تکی در مقابل دارونما شد. در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون متوسط تا شدید، آگونیستهای نسبی (که به عنوان یک طبقه فرعی در نظر گرفته میشوند) اوج BP را تا میانگین 8 میلیمتر جیوه سیستولیک (95% CI؛ 10- تا 6-، شواهد با کیفیت بسیار پائین )، 4 میلیمتر جیوه دیاستولیک (95% CI؛ 5- تا 3-، شواهد با کیفیت بسیار پائین ) کم کرده، و ضربان قلب را تا پنج ضربه در دقیقه (95% CI؛ 6- تا 4-، شواهد با کیفیت بسیار پائین ) کاهش داد. به نظر نمیرسید آگونیستهای نسبی با دوز بالاتر در مقایسه با دوز پائین، تاثیرات کاهش بیشتر هیپرتانسیون را ارائه دهند. حداکثر تاثیر کاهش BP در اغلب کلاسهای دارویی فرعی، با دوز آغازین رخ داد. آگونیستهای نسبی فشار پالس را تا 4 میلیمتر جیوه کاهش دادند (95% CI؛ 5- تا 2-، شواهد با کیفیت بسیار پائین ). فقط یک مطالعه خروج بیماران را از مطالعه به دلیل عوارض جانبی گزارش کرد، خطر نسبی (RR) (95% فاصله اطمینان): 0.72 (0.07 تا 7.67).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.