قرصهای فقط حاوی پروژستین (progestin)، همانطور که از نامشان پیداست، فقط یک نوع هورمون دارند. قرصهای رایجتری که برای کنترل بارداری استفاده میشوند، ترکیبی از دو نوع هورمون هستند. مشخص نیست که این قرصهای تکهورمونی چه تفاوتی با یکدیگر یا با قرصهای حاوی دو هورمون دارند. از اینرو، این مرور را برای مقایسه قرصهای فقط حاوی پروژستین با دیگر قرصهای مشابه یا قرصهای ترکیبی (دو هورمون) انجام دادیم. تا اکتبر 2013، یک جستوجوی رایانهای و جستوجو در متون علمی را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی شده درباره قرصهای فقط حاوی پروژستین انجام دادیم.
شش کارآزمایی را برای مرور اولیه پیدا کردیم. از آن زمان تاکنون هیچ مطالعه دیگری را نیافتهایم. برخی از مطالعات مربوط به چند دهه قبل بوده و چندان مرتبط با قرصهای موجود امروزی نیستند. یک قرص جدیدتر حاوی پروژستین دزوژسترل (desogestrel) ممکن است در پیشگیری از بارداری موثرتر از قرص قدیمیتر لوونورژسترل (levonorgestrel) عمل کند. قرص جدیدتر باعث مشکلات خونریزی بیشتری شد. قرصهای حاوی لوونورژسترل ممکن است موثرتر از قرصهای حاوی دیگر پروژستینهایی باشند که دیگر استفاده نمیشوند.
این مطالعات برای تعیین چگونگی مقایسه قرصهای فقط حاوی پروژستین با یکدیگر یا با قرصهای ترکیبی (دو هورمون) کافی نیستند. برای پاسخ به این پرسشها، نیاز به انجام مطالعات گستردهتری با قرصهای مورد استفاده فعلی وجود دارد.
شواهد موجود برای مقایسه اثربخشی قرصهای فقط حاوی پروژستین با یکدیگر یا با داروهای ضدبارداری ترکیبی خوراکی کافی نیست.
معرفی یک داروی ضدبارداری خوراکی جدید در اروپا که فقط حاوی پروژستین (progestin) است، علاقه به این دسته از داروهای ضدبارداری خوراکی را تجدید کرده است. برخلاف قرصهای ضدبارداری ترکیبی خوراکی رایجتر که حاوی استروژن و پروژستین هستند، این قرصها فقط حاوی پروژستین (پروژستوژن (progestogen)) بوده و بدون وقفه مصرف میشوند. نحوه مقایسه این قرصها با دیگر داروهای همگروه یا با قرصهای ضدبارداری ترکیبی خوراکی، مشخص نیست.
این مرور، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده را درباره قرصهای فقط حاوی پروژستین، از نظر تفاوت در کارآمدی، قابلیت پذیرش، و میزان تداوم مصرف آنها مورد بررسی قرار داد.
تا اکتبر 2013، بانکهای اطلاعاتی رایانهای MEDLINE، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ POPLINE، و LILACS را برای یافتن مطالعات مربوط به قرصهای فقط حاوی پروژستین جستوجو کردیم. همچنین، برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام، از طریق پایگاههای ClinicalTrials.gov و ICTRP به جستوجو پرداختیم. جستوجوهای قبلی شامل EMBASE نیز بودند.
تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده به هر زبانی را که در رابطه با مصرف قرصهای فقط حاوی پروژستین برای پیشگیری از بارداری انجام شدند، وارد این مرور کردیم. هرگونه مقایسه با قرصهای فقط حاوی پروژستین را در نظر گرفتیم؛ این میتوانست شامل دوزهای مختلف، دیگر قرصهای فقط حاوی پروژستین، قرصهای ضدبارداری ترکیبی خوراکی یا دیگر روشهای پیشگیری از بارداری بوده باشد.
نویسنده اول دادهها را خلاصه کرده و اطلاعات را در نرمافزار RevMan 5 وارد کرد. نویسنده دیگر به منظور تایید ورود دادههای اولیه، مجددا بهطور جداگانه به استخراج دادهها پرداخت.
ما تلاش کردیم تا نرخهای جدول عمر (اکچوئری (actuarial) یا پیوسته (continuous)) را استخراج کرده و از تفاوت نرخ (rate difference) بهعنوان معیار تاثیر استفاده کنیم. در مواردی که نرخهای جدول عمر منتشر نشدند، از نسبت نرخ (rate ratio) بروز (نسبت نرخهای پرل (Pearl)) استفاده کردیم. در جایی که فقط تعداد خام رویدادها منتشر شدند، نسبت شانس پتو (Peto odds ratio) را با 95% فاصله اطمینان (CI) و با استفاده از یک مدل اثر ثابت (fixed-effect model) محاسبه کردیم. برای متغیرهای پیوسته، تفاوت میانگین (MD) با 95% CI محاسبه شد. به دلیل تفاوتهای موجود در میزان مواجهه با عوامل مورد بررسی، امکان ترکیب مطالعات در یک متاآنالیز وجود نداشت.
شش کارآزمایی با معیارهای ورود مطابقت داشتند. از زمان مرور اولیه، هیچ مطالعه جدیدی را پیدا نکردهایم. در کارآزماییای که به بررسی اثربخشی قرصهای فقط حاوی پروژستین دزوژسترل (desogestrel) در مقایسه با لوونورژسترل (levonorgestrel) پرداخت، دزوژسترل با خطر کمتری برای بارداری ناخواسته همراه نبود؛ نسبت نرخ: 0.27؛ (95% CI؛ 0.06 تا 1.19). بااینحال، قرص فقط حاوی پروژستین دزوژسترل منجر به ایجاد مشکلات خونریزی بیشتری شد، اگرچه این تفاوت از اهمیت آماری برخوردار نبود. کارآزماییای که به بررسی میفپریستون (mifepristone) با دوز پائین در مقایسه با قرص فقط حاوی پروژستین لوونورژسترل پرداخت، نرخهای بارداری مشابهی را نشان داد. در کارآزماییای که به بررسی اتینودیول دیاستات (ethynodiol diacetate) در مقایسه با یک داروی ضدبارداری ترکیبی خوراکی پرداخت، بینظمیهای قاعدگی در تمامی زنانِ گروهِ مصرفکننده قرصهای فقط حاوی پروژستین رخ داد (نسبت شانس: 135.96؛ 95% CI؛ 7.61 تا 2421.02). در یک کارآزمایی که به مقایسه دو قرص ضدبارداری فقط حاوی پروژستین و دو قرص ضدبارداری ترکیبی خوراکی پرداخت، قرص فقط حاوی پروژستین حاوی 30 میکروگرم لوونورژسترل، کارآمدی بالاتری نسبت به قرص حاوی 350 میکروگرم نوراتیسترون (norethisterone) داشت. در کارآزمایی اولیه مشخص شد که مگسترول استات (megestrol acetate) از نظر کارآمدی نسبت به دیگر قرصهای فقط حاوی پروژستین عملکرد ضعیفتری دارد. مطالعهای که در مورد زمانبندی شروع مصرف قرصهای ضدبارداری پساز زایمان انجام شد، تفاوتهای مهمی را نشان نداد اما ریزش بالای شرکتکنندگان در طول دوره پیگیری، اعتبار کارآزمایی را تضعیف کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.