پوسیدگی دندان (dental caries) می‌تواند باعث درد و منجر به از دست دادن دندان شود. در اکثر کشورهای توسعه‌یافته، شیوع پوسیدگی‌های دندانی در 30 سال گذشته در جمعیت کودکان کاهش یافته است. با این وجود، برخی افراد یا جمعیت‌ها با چالش افزایش پوسیدگی روبه‌رو بوده و در معرض «خطر پوسیدگی بالا» در نظر گرفته می‌شوند.
فلوراید یک ماده معدنی است که مانع از پوسیدگی دندان می‌شود. فلوراید را می‌توان به روش‌های مختلف تجویز کرد، موضعی (خمیر دندان، دهان‌شویه‌ها، وارنیش‌ها، ژل‌ها) یا سیستمیک (مکمل‌های فلوراید، آب حاوی فلوراید، نمک). امروزه، اثر پیشگیرانه پس از پوسیدگی (موضعی) فلوراید مهم‌تر از تاثیر پیش از پوسیدگی (سیستمیک) آن در نظر گرفته می‌شود. فلورایدهای موضعی نشان داده‌اند که بسیار موثر بوده و استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید در حال حاضر تقریبا جهانی است. هنگامی که مسواک زدن روزانه با خمیردندان حاوی فلوراید انجام نشود یا زمانی که خطر پوسیدگی افزایش می‌یابد، استفاده از منابع اضافی از فلوراید می‌تواند توصیه شود.
مکمل‌های فلوراید در قالب قرص‌های مکیدنی، قرص‌ها یا مایعات تجویز می‌شوند. در این مرور، ما فقط تجویز فلوراید را از طریق مکمل‌ها در نظر گرفتیم.
این مرور نشان می‌دهد که در دانش‌آموزان (بیشتر از 6 سال)، مکمل‌های فلوراید در مقایسه با عدم استفاده از آنها اثر پیشگیرانه بر پوسیدگی‌ها در دندان‌های دائمی داشتند. بين مکمل‌های فلورايد و فلورايدهای موضعی برای پیشگیری از پوسیدگی‌های دندانی، اثر افتراقی وجود نداشت. بسیاری از مطالعات موجود در این مرور، زمانی انجام شده بودند که فلورایدهای موضعی به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند. بنابراین فقدان شواهدی که برگرفته از مرور باشند، برای ارائه توصیه‌های واقعی خوب دیده می‌شود. امروزه، تأثیر مکمل‌های فلوراید در کودکانی که از خمیردندان‌های حاوی فلوراید به‌طور منظم استفاده می‌کنند، احتمالا محدود خواهد بود.
در این مرور، هیچ نتیجه‌گیری‌ای در مورد اثربخشی مکمل‌های فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان خردسال (کمتر از 6 سال) با دندان‌های شیری قابل دستیابی نیست. علاوه بر این، شواهد کافی برای نشان دادن این موضوع وجود ندارد که استفاده یا عدم استفاده از مکمل‌های فلوراید در کودکان خردسال (کمتر از 6 سال) می‌تواند دندان‌ها را خالدار یا رنگی (فلوروزیس) کند که در اثر مصرف مزمن مقادیر بیش از حد فلوراید ایجاد می‌شود.
این مرور نشان می‌دهد که استفاده از مکمل‌های فلوراید در مقایسه با عدم استفاده از آنها، همراه با کاهش در روند رو به افزایش پوسیدگی در دندان‌های دائمی است. تاثیر مکمل‌های فلوراید بر دندان‌های شیری نامشخص بود. هنگامی که با تجویز فلورایدهای موضعی مقایسه شد، هیچ اثر افتراقی مشاهده نشد. ما 10 کارآزمایی را در معرض خطر نامشخص سوگیری و یکی را در معرض خطر بالای سوگیری رتبه‌بندی کردیم، و بنابراین کارآزمایی‌ها به ارائه شواهد ضعیف در مورد اثربخشی مکمل‌های فلوراید پرداخته بودند.
مکمل‌های غذایی فلوراید برای نخستین‌بار برای فراهم کردن فلوراید سیستمیک در مناطقی که فلوریداسیون آب در دسترس نیست، معرفی شد. از سال 1990، استفاده از مکمل‌های فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی‌های دندانی در چندین کشور مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته است.
بررسی اثربخشی مکمل‌های فلوراید برای پیشگیری از پوسیدگی‌های دندانی در کودکان.
ما به جست‌وجو در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 12 اکتبر 2011)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین 2011، شماره 3)؛ MEDLINE از طریق Ovid (1950 تا 12 اکتبر 2011)؛ EMBASE از طریق Ovid (1980 تا 12 اکتبر 2011)؛ WHOLIS/PAHO/MEDCARIB/LILACS/BBO از طریق BIREME (1982 تا 12 اکتبر 2011)؛ و کارآزمایی‌های کنترل شده در حال انجام (تا 12 اکتبر 2011) پرداختیم. ما فهرست منابع مقالات را به صورت دستی جست‌وجو کردیم و با نویسندگان انتخاب شده تماس گرفتیم.
ما کارآزمایی‌های کنترل شده و تصادفی‌سازی یا شبه‌تصادفی‌سازی شده‌ای را انتخاب کردیم که به مقایسه مکمل‌های فلوراید (قرص‌ها، قطره‌ها، قرص‌های مکیدنی) با عدم استفاده از مکمل فلوراید یا با دیگر اقدامات پیشگیرانه مانند فلورایدهای موضعی در کودکان کمتر از 16 سال سن در آغاز مداخله، با حداقل 2 سال پیگیری، پرداخته بودند. پیامد اصلی افزایش پوسیدگی‌ها بود که با تغییر در سطوح دندان پوسیده، از دست رفته و پرشده (DMFS) اندازه‌گیری شد.
دو نویسنده مرور، به‌طور مستقل از هم و به صورت تکراری، واجد شرایط بودن مطالعات را برای ورود ارزیابی کرده و بررسی خطر سوگیری (bias) و استخراج داده‌ها را انجام دادند. در صورت وجود اختلاف‌نظر، ما به دنبال اجماع و مشورت با یک نویسنده سوم مرور بودیم. ما برای اطلاعات از دست‌رفته با نویسندگان تماس گرفتیم. ما از کسر پیشگیری شده (prevented fraction; PF) به عنوان معیار اندازه‌گیری برای ارزیابی اثربخشی مداخله استفاده کردیم. تعریف PF به صورت میانگین افزایش پوسیدگی‌ها در کنترل‌ها منهای میانگین افزایش پوسیدگی‌ها در گروه درمان شده تقسیم بر میانگین افزایش پوسیدگی‌ها در کنترل‌ها انجام می‌شود. در جایی که امکان تجمیع داده‌ها وجود داشت، متاآنالیزهای اثرات تصادفی را انجام دادیم. ما ناهمگونی را در نتایج مطالعات با بررسی نمودارهای انباشت (forest plots) و همگونی را با استفاده از آزمون‌های رسمی ارزیابی کردیم. هنگامی که مطالعات داده‌های مربوطه را ارائه کرده بودند، عوارض جانبی (فلوروزیس (fluorosis)) را ثبت کردیم.
ما 11 مطالعه را شامل 7196 کودک در این مرور وارد کردیم.
هنگامی که مکمل‌های فلوراید با عدم استفاده از آنها در دندان‌های دائمی مقایسه شدند (سه مطالعه)، استفاده از مکمل‌های فلوراید همراه با 24% (95% فاصله اطمینان (CI): 16 تا 33%) کاهش در سطوح دندانی پوسیده، از دست رفته و پر شده (D(M)FS) بود. تاثیر مکمل‌های فلوراید بر دندان‌های شیری یا اولیه نامشخص بود. در یک مطالعه، هیچ اثر مهارکنندگی پوسیدگی بر دندان‌های شیری مشاهده نشد، در حالی که در مطالعه دیگر، استفاده از مکمل‌های فلوراید با کاهش قابل توجهی در افزایش پوسیدگی همراه بود.
هنگامی که مکمل‌های فلوراید با فلورایدهای موضعی یا با دیگر اقدامات پیشگیرانه مقایسه شد، هیچ اثر افتراقی روی دندان‌های دائمی یا شیری وجود نداشت.
این مرور اطلاعات محدودی را در مورد عوارض جانبی مرتبط با استفاده از مکمل‌های فلوراید یافت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.