قطع یا اجتناب از مصرف استروئیدها در دریافت‌کنندگان پیوند پانکراس و کلیه با پانکراس

افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و نارسایی کلیه، بقای ضعیفی دارند. در دوره بالینی، آنها از چندین عارضه عروقی دیابت رنج می‌برند و معمولا دچار نارسایی پیشرونده کلیه هستند. پیوند پانکراس، بقا و کیفیت زندگی بیماران را بهبود می‌بخشد و قند خون را بدون نیاز به انسولین درمانی کنترل می‌کند، و پیوند پانکراس با کلیه را به درمان انتخابی در اکثر بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 وابسته به انسولین و نارسایی کلیه تبدیل می‌کند. بیش از 95% از گیرندگان پیوند با استروئیدها به عنوان بخشی از سرکوب سیستم ایمنی درمان می‌شوند. درمان استروئیدی دارای عوارضی از جمله: پرفشاری خون، هیپرگلیسمی یا هیپرلیپیدمی، افزایش خطر عفونت، چاقی، آب مروارید، بیماری عضلانی، تغییرات متابولیسم استخوان و مشکلات پوستی، است. با این حال، بدون سرکوب کافی سیستم ایمنی، بیماران پیوندی در معرض خطر رد پیوند و شکست پیوند قرار دارند. این مرور به دو استراتژی - اجتناب از مصرف استروئید و قطع استروئید - برای بررسی تاثیر آنها بر پیامدهای کوتاه‌مدت و بلندمدت نگاه کرد. این استراتژی‌ها می‌توانستند در بزرگسالان در چند روز نخست پس از پیوند، زمانی که در ترکیب با عوامل قوی‌تر سرکوب‌کننده‌های سیستم ایمنی استفاده شدند، استفاده شده باشند. بیست و یک مطالعه در این مرور شناسایی و ارزیابی شدند، اگرچه فقط سه RCT که 144 شرکت‌کننده را وارد کردند، معیارهای ورود را داشتند. اجتناب از مصرف استروئید و راهبردهای قطع استروئید در گیرندگان پیوند پانکراس و پانکراس با کلیه ظاهرا با افزایش مرگ‌ومیر، از دست دادن پیوند یا رد حاد مرتبط نبود، اگرچه انجام مطالعات بیشتری مورد نیاز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

در حال حاضر شواهد کافی برای اثبات فواید و مضرات قطع استروئید در پیوند پانکراس در سه RCT (144 بیمار) وجود ندارد. نتایج نامشخصی برای خطر کوتاه‌مدت رد پیوند، مرگ‌ومیر یا بقای پیوند در استراتژی‌های کاهش مصرف استروئید در تعداد بسیار کمی از بیماران طی یک دوره کوتاه پیگیری نشان داده شد. به‌طور کلی داده‌ها پراکنده بودند، بنابراین هیچ نتیجه‌گیری قطعی امکان‌پذیر نیست. علاوه بر این، یافته‌های 13 مطالعه مشاهده‌ای به‌طور کلی با شواهد موجود در RCT‌ها مطابقت دارند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

پیوند پانکراس یا پیوند کلیه - پانکراس، بقا (survival) و کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و نارسایی کلیه را بهبود می‌بخشد. سرکوب سیستم ایمنی پس از پیوند با بروز عوارض همراه است. استروئیدها عوارض جانبی بر عوامل خطر قلبی‌عروقی مانند پرفشاری خون، هیپرگلیسمی یا هیپرلیپیدمی، افزایش خطر عفونت، چاقی، آب مروارید، میوپاتی، تغییرات متابولیسم استخوان، مشکلات پوستی و ظاهر کوشینگوئید (cushingoid) دارند. مشخص نیست اجتناب از مصرف استروئیدها پیامدها را تغییر می‌دهد.

اهداف: 

هدف ما ارزیابی بی‌خطری (safety) و اثربخشی قطع زودهنگام (کمتر از 14 روز پس از پیوند)، قطع دیرهنگام (بیش از 14 روز پس از پیوند) یا اجتناب از مصرف استروئید در بیمارانی بود که پانکراس (شامل یک عضو عروقی) را به تنهایی (PTA)، همزمان با یک کلیه (SPK) یا پس از پیوند کلیه (PAK)دریافت کردند.

روش‌های جست‌وجو: 

از طریق برقراری ارتباط با هماهنگ‌کننده جست‌وجوی کارآزمایی‌ها (Trials Search Co-ordinator)، پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه در کاکرین را تا 18 جون 2014 جست‌وجو کردیم. موارد زیر را به‌طور دستی جست‌وجو کردیم: فهرست منابع کتب مرجع نفرولوژی، مطالعات مرتبط، مقالات و دستورالعمل‌های عملکرد بالینی اخیر؛ چکیده مقالات از نشست‌های علمی انجمن بین‌المللی پیوند؛ و ایمیل‌ها و نامه‌هایی را برای یافتن اطلاعات در مورد مطالعات منتشرنشده یا کامل‌نشده به محققین شناخته‌شده ارسال کردیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) یا مطالعات کوهورت را در مورد اجتناب از مصرف استروئید (شامل قطع زودهنگام) در مقابل حفظ درمان با استروئید یا در مقابل قطع دیرهنگام آن در دریافت‌کنندگان پیوند پانکراس یا پانکراس با کلیه وارد کردیم. اجتناب از مصرف استروئید را به عنوان اجتناب کامل از سرکوب سیستم ایمنی با استروئید، قطع زودهنگام مصرف استروئید را به عنوان درمان با استروئید به مدت کمتر از 14 روز پس از پیوند، و قطع دیرهنگام را به عنوان توقف مصرف استروئید پس از 14 روز پس از پیوند تعریف کردیم.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده به‌طور مستقل از هم عناوین و چکیده‌های بازیابی‌شده، و در صورت لزوم، متن کامل آنها را ارزیابی کردند تا مشخص کنند کدامیک معیارهای ورود را داشتند. برای کسب اطلاعات از دست رفته با نویسندگان مطالعات واردشده تماس گرفته شد. آنالیزهای آماری با استفاده از مدل‌های اثرات تصادفی (random effects) انجام شده و نتایج به صورت خطر نسبی (RR) یا تفاوت میانگین (MD) با 95% فاصله اطمینان (CI) بیان شدند. مطالعات کوهورت متاآنالیز نشدند، اما یافته‌های آنها به صورت توصیفی خلاصه شدند.

نتایج اصلی: 

سه RCT با حضور 144 شرکت‌کننده، معیارهای ورود ما را داشتند. دو مورد اجتناب از مصرف استروئید را با قطع دیرهنگام آن، و دیگری قطع دیرهنگام استروئید را با باقی ماندن روی درمان استروئید مقایسه کردند. همه مطالعات شامل SPK و فقط یک مورد شامل PTA بود. همه مطالعات دارای خطر سوگیری (bias) در سطح متوسط بودند و فقط نتایج کوتاه‌مدت (شش تا 12 ماه) را ارائه کردند. دو مطالعه (89 شرکت‌کننده) اجتناب از مصرف استروئید یا قطع زودهنگام آن را در مقابل قطع دیرهنگام استروئید مقایسه کردند. هیچ شواهد بارزی مبنی بر تاثیر آن بر مرگ‌ومیر (2 مطالعه، 89 شرکت‌کننده: RR: 1.64؛ 95% CI؛ 0.21 تا 12.75)، خطر از دست دادن کلیه سانسور شده برای مرگ‌ومیر (2 مطالعه، 89 شرکت‌کننده: RR: 0.35؛ 95% CI؛ 0.04 تا 3.09)، خطر از دست دادن پانکراس سانسور شده برای مرگ‌ومیر (2 مطالعه، 89 شرکت‌کننده: RR: 1.05؛ 95% CI؛ 0.36 تا 3.04)،یا رد حاد کلیه (1 مطالعه؛ 49 شرکت‌کننده: RR: 2.08؛ 95% CI؛ 0.20 تا 21.50) وجود نداشت، با این حال، نتایج نامطمئن و هم‌سو و سازگار با عدم وجود تفاوت یا مزیت یا آسیب مهم اجتناب از مصرف استروئید/قطع زودهنگام استروئید بودند. مطالعه‌ای که قطع دیرهنگام استروئید را با باقی ماندن روی درمان با استروئید مقایسه کرد، هیچ موردی را از وقوع مرگ‌ومیر، از دست دادن پیوند یا رد حاد کلیه در شش ماه در هر دو گروه مشاهده نکرد و تاثیرات نامشخصی را بر رد حاد پانکراس گزارش کرد (RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.06 تا 13.35). از عوارض جانبی احتمالی، فقط عفونت توسط یک مطالعه گزارش شد. بروز عفونت‌های ادراری (UTI) در گروه قطع دیرهنگام استروئید در مقایسه با گروه اجتناب از مصرف آن به‌طور قابل توجهی بیشتر گزارش شد (1 مطالعه، 25 بیمار: RR: 0.41؛ 95% CI؛ 0.26 تا 0.66).

ما همچنین 13 مطالعه کوهورت و یک RCT را شناسایی کردیم که تاکرولیموس (tacrolimus) را در مقابل سیکلوسپورین (cyclosporin) تصادفی‌سازی کردند. این مطالعات به‌طور کلی نشان دادند که استراتژی‌های کاهش مصرف استروئید و قطع آن مزایایی در کاهش HbAc1 و خطر بروز عفونت‌ها (ویروس BK و بیماری CMV) و بهبود کنترل فشار خون، بدون افزایش در خطر رد پیوند، داشتند. با این حال، دو مطالعه افزایش بروز رد حاد پانکراس (HR: 2.8؛ 95% CI؛ 0.89 تا 8.81، P = 0.066 در یک مطالعه و 43.3% در گروه قطع استروئید در مقابل 9.3% در گروه باقی ماندن روی درمان با استروئید، P < 0.05 در سه سال در مطالعه دیگر) و یک مطالعه افزایش بروز رد حاد کلیه (18.7% در گروه قطع استروئید در مقابل 2.8% در گروه باقی ماندن روی درمان با استروئید، P <0.05) را در سه سال نشان دادند.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information