سوال مطالعه مروری
سوال اصلی که در این مرور به آن پرداخته شد، آن است که استفاده از عوامل ضد باکتریایی در پُرکردگیهای کامپوزیتی (بر پایه رزین، به رنگ دندان) تا چه حد ممکن است در پیشگیری از ایجاد پوسیدگی بیشتر در زیر یا در کنار پُرکننده (پوسیدگی ثانویه) موثر باشد.
پیشینه
هنگامی که پوسیدگی (caries) دندان باعث ایجاد حفره در دندان شده، میتوان از طیف وسیعی از مواد به عنوان پُرکننده استفاده کرد. اینها عبارتند از رزین کامپوزیت، سمنت گلاس آینومر (glass ionomer cement)، آمالگام (amalgam) و کامپومر (compomers). پوسیدگی دندان که ممکن است در کنار یا زیر پُرکردگی ایجاد شود، در مراحل بعدی یک نگرانی رایج در دندانپزشکی است و ممکن است طول عمر این پُرکردگیها را کاهش دهد. تصور میشود که گنجاندن مادهای که باکتریها را از بین برده و از رشد آنها پیشگیری میکنند (عامل ضد باکتریایی) در برخی از پُرکنندههای دندان، به عنوان مثال کامپوزیتهای رزین، میتواند به پیشگیری از ایجاد این پوسیدگی ثانویه کمک کند.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان گروه سلامت دهان در کاکرین، مرور مطالعات موجود را انجام دادند و شواهد تا تاریخ 23 جولای 2013 بهروز است.
نویسندگان مرور هیچ کارآزمایی را برای حمایت یا رد اثربخشی عوامل ضد باکتریایی گنجانده شده در مواد پُرکننده برای پیشگیری از پوسیدگی بیشتر دندان پیدا نکردهاند.
نتایج کلیدی
کارآزمایی مناسبی برای گنجاندن در این مرور یافت نشد.
کیفیت شواهد
در حال حاضر هیچ شواهدی برای حمایت از استفاده از عوامل ضد باکتریایی در پر کردن دندان وجود ندارد.
ما نتوانستیم هیچ کارآزماییهای تصادفیسازی شده و کنترل شدهای را در مورد تاثیرات عوامل ضد باکتریایی گنجانده شده در ترمیمهای کامپوزیت برای پیشگیری از پوسیدگی دندان شناسایی کنیم. فقدان شواهدی با سطح کیفیت بالا درباره اثربخشی این مداخلات، بر نیاز به انجام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی و کنترل شده، با طراحی خوب و به اندازه کافی قدرتمند، تاکید میکند. بنابراین، نتیجهگیریها مانند مرور منتشر شده قبلی، بدون اینکه کارآزمایی بالینی وارد شود، باقی میماند.
پوسیدگی دندان یک بیماری چند عاملی است که در آن تخمیر قندهای غذایی توسط باکتریهای موجود روی بیوفیلم (biofilm) (پلاک دندان) منجر به دمینرالیزه شدن موضعی (localised demineralisation) سطوح دندانی شده، و در نهایت ممکن است منجر به تشکیل حفره یا سوراخ شود. از کامپوزیتهای رزین (resin composit) برای ترمیم دندان بهطور گستردهای در دندانپزشکی استفاده میشوند. این ترمیمها ممکن است به دلایل مختلفی، مانند پوسیدگی ثانویه، شکستگی مواد ترمیمی و دلایل جزئی دیگر، با شکست مواجه شوند. از این میان، پوسیدگی ثانویه، که ضایعات پوسیدگی ایجاد شده در مجاورت ترمیمها هستند، علت اصلی جایگزینی ترمیمها به شمار میآیند. وجود عوامل ضد باکتریایی در مواد پُرکننده و سیستمهای پیوند از نظر تئوری میتوانند بر شروع و پیشرفت پوسیدگی در مجاورت ترمیمها تاثیر بگذارند. این یک بهروزرسانی از مرور کاکرین است که در سال 2009 انتشار یافت.
ارزیابی تاثیرات عوامل ضد باکتریایی گنجانده شده در ترمیمهای کامپوزیت برای پیشگیری از پوسیدگی دندان.
بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی زیر جستوجو شدند: پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 23 جولای 2013)، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین 2013، شماره 6)، MEDLINE از طریق OVID (1946 تا 23 جولای 2013) و EMBASE از طریق OVID (1980 تا 23 جولای 2013). پایگاه ثبت کارآزماییهای موسسات ملی سلامت ایالات متحده ( http://clinicaltrials.gov )، متا رجیستر از کارآزماییهای کنترل شده ( www.controlled-trials.com ) و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت ( www.who.int/trialsearch ) را برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام جستوجو کردیم. هنگام جستوجو در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی، هیچ محدودیتی برای زبان نگارش یا تاریخ انتشار مقاله وجود نداشت.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده که ترمیمهای کامپوزیت رزین حاوی عوامل ضد باکتریایی را با ترمیمهای کامپوزیت فاقد عوامل ضد باکتریایی مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور غربالگری مطالعات را به صورت تکراری و مستقل از هم انجام دادند، و اگرچه هیچ کارآزمایی واجد شرایطی شناسایی نشد، این دو نویسنده برنامهریزی کرده بودند که دادهها را بهطور مستقل از هم استخراج کرده و کیفیت کارآزمایی را با استفاده از روشهای استاندارد سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) ارزیابی کنند.
تعداد 308 منبع را بازیابی کردیم، که هیچ کدام با معیارهای ورود به این مرور مطابقت نداشتند و همگی حذف شدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.