اختلالات طیف اوتیسم (autism spectrum disorders; ASD)، اختلالات مادام‌العمر تکاملی هستند. افراد مبتلا به ASD مشکلات خاصی در تعامل اجتماعی (اثر متقابل (interaction)) و برقراری ارتباط داشته و در تفکر و رفتار خود انعطاف‌پذیری ندارند. در حال حاضر درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما مداخلات درمانی می‌توانند نشانه‌ها را بهبود بخشند. طب سوزنی (acupuncture) شامل استفاده از سوزن یا اعمال فشار روی نواحی خاصی از بدن است و یک روش درمانی مهم در طب سنتی (مرسوم) چینی برشمرده می‌شود. این روش همچنین در کشورهای غربی به‌طور فزاینده‌ای برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها به کار می‌رود. طب سوزنی به عنوان یک مداخله احتمالی برای بهبود نشانه‌های ASD در نظر گرفته شده، اما به‌طور کامل ارزیابی نشده تا ببینیم که موثر و بی‌خطر است یا خیر.
ما قصد داشتیم تا اثربخشی و بی‌خطری (safety) طب سوزنی را برای مدیریت ASD با مرور سیستماتیک تمام مطالعات مربوط به طب سوزنی برای ASD، که در آنها افراد به‌طور تصادفی به گروه درمان یا کنترل (دارونما (placebo)، درمان ساختگی یا عدم درمان) اختصاص یافتند، یعنی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs)، ارزیابی کنیم. تعداد 15 بانک اطلاعاتی را، آخرین‌بار در سپتامبر 2010، جست‌وجو کرده و عناوین و چکیده مقالات را مطالعه کردیم تا مطمئن شویم که همه موارد مرتبط را شناسایی کردیم. تعداد 10 RCT را برای ورود به این مرور پیدا کردیم. این مطالعات که در هنگ‌کنگ، سرزمین اصلی چین و مصر انجام شدند، شامل 390 کودک در سنین میان سه و 18 سال بودند.
دو مطالعه طب سوزنی با سوزن را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کرده و هیچ تفاوتی را در ویژگی‌های اصلی اوتیسم نیافتند. نتایج نشان دادند که طب سوزنی با سوزن ممکن است با بهبودی در جنبه‌های دیگر یعنی توانایی‌های ارتباطی و زبانی، عملکرد شناختی و عملکرد کلی، همراه باشد.
شش مطالعه به مقایسه طب سوزنی با سوزن به علاوه درمان متداول در مقابل درمان متداول به تنهایی پرداختند. آنها از طیف وسیعی از ابزارها برای اندازه‌گیری ویژگی‌های اصلی اوتیسم استفاده کردند و اکثر آنها نتوانستند نشان دهند که طب سوزنی منجر به بهبودی در این ویژگی‌ها شد. با این حال، یک کارآزمایی گزارش داد که طب سوزنی با سوزن منجر به بهبودی در نمرات چک‌لیست رفتار اوتیسم (Autism Behavior Checklist) شد. هیچ شواهدی مبنی بر بهبودی در توانایی‌های ارتباطی و زبانی به واسطه طب سوزنی وجود نداشت، اما ممکن است برای عملکرد شناختی و عملکرد کلی مفید بوده باشد.
دو مطالعه، طب فشاری (acupressure) به علاوه درمان متداول را در مقابل درمان متداول به تنهایی مقایسه کردند و هیچ تفاوتی را در ویژگی‌های اصلی اوتیسم پیدا نکردند، اگرچه به نظر می‌رسید طب فشاری برخی از جنبه‌های پیامدهای ثانویه را بهبود بخشید.
مشکلاتی که توسط والدین شرکت‌کنندگان مطالعه گزارش شدند، عبارت بودند از گریه ناشی از ترس یا درد، خونریزی، اختلال خواب و افزایش بیش‌فعالی. مشخص نیست که این مشکلات ناشی از درمان طب سوزنی بوده باشند. نیمی از کارآزمایی‌ها برخی از تاثیرات منفی را گزارش کردند، اما فراوانی یا شدت این موارد را گزارش نکردند و گاهی مشکلات در هر دو گروه درمان و کنترل رخ دادند. هیچ‌یک از مطالعات از معیارهای کیفیت زندگی استفاده نکردند.
به‌طور کلی، طب سوزنی در بهبود ویژگی‌های اصلی ASD موثر به نظر نمی‌رسید، اما ممکن است برخی از پیامدهای تکاملی و عملکردی را حداقل در کوتاه‌مدت بهبود بخشد.
به دلیل کیفیت شواهد، مشکلاتی در ارزیابی طب سوزنی وجود دارند. مطالعات معدودی وجود داشته و همه آنها روی کودکان انجام شدند. علاوه بر این، احتمال بالایی وجود دارد که این مطالعات به دلیل عدم دقت کافی در روش‌ها، تنوع گسترده افراد و مداخلات مورد مطالعه، گزارش‌دهی متناقض و مبهم نتایج، و تعداد بالای آنالیزهای انجام‌شده، که احتمال یافتن یک نتیجه معنی‌دار صرفا به دلیل شانس را افزایش می‌دهد، دارای سوگیری (bias) باشند.
برای نتیجه‌گیری می‌توان گفت که شواهد فعلی، استفاده از طب سوزنی را برای درمان ASD تایید نمی‌کند. به انجام کارآزمایی‌هایی با کیفیت بالا، در ابعاد بزرگتر و دوره پیگیری طولانی‌تر نیاز داریم، زیرا پایه شواهد کنونی دارای محدودیت‌های زیادی است.
شواهد فعلی، استفاده از طب سوزنی را برای درمان ASD تایید نمی‌کند. هیچ شواهد قطعی مبنی بر موثر بودن طب سوزنی برای درمان ASD در کودکان وجود ندارد، و برای بزرگسالان نیز هیچ RCTای انجام نشده است. انجام کارآزمایی‌های بیشتر، با کیفیت بالا، و در ابعاد بزرگتر با دوره پیگیری طولانی‌تر مورد نیاز است.
اختلالات طیف اوتیسم (autism spectrum disorders; ASD) با نقص در تعامل اجتماعی (اثر متقابل (interaction))، نقص در برقراری ارتباط و فقدان انعطاف‌پذیری در تفکر و رفتار مشخص می‌شود. طب سوزنی (acupuncture)، که در آن از سوزن یا فشار بر نقاط خاصی از بدن استفاده می‌شود، به‌طور گسترده‌ای در طب سنتی (مرسوم) چینی و به‌طور فزاینده‌ای درون چارچوب پزشکی غربی به کار می‌رود. گاهی از این داروها به عنوان درمانی برای بهبود نشانه‌ها و پیامدهای ASD استفاده شده، اما اثربخشی و بی‌خطری (safety) بالینی آن به‌طور دقیق بررسی نشده است.
تعیین اثربخشی طب سوزنی برای افراد مبتلا به ASD در بهبود ویژگی‌های اصلی اوتیسم، همچنین برقراری ارتباط، شناخت، عملکرد کلی و کیفیت زندگی، و تعیین اینکه این روش دارای چه عوارض جانبی است.
بانک‌های اطلاعاتی زیر را در 30 سپتامبر 2010 جست‌وجو کردیم: CENTRAL ( کتابخانه کاکرین، سال 2010، شماره 3)؛ MEDLINE (1950 تا سپتامبر 2010، هفته 2)؛ EMBASE (1980 تا 2010، هفته 38)؛ PsycINFO؛ CINAHL، بانک اطلاعاتی متن کامل مجلات چین، China Master Theses Full-text Database؛ China Doctor Dissertation Full-text Database؛ بانک اطلاعاتی خلاصه مقالات کنفرانس‌های چین، Index to Taiwan Periodical Literature System؛ متارجیستر از کارآزمایی‌های کنترل‌شده و پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی چینی (Chinese Clinical Trials Registry). همچنین AMED (تا 26 فوریه 2009) و Dissertation Abstracts International (تا 3 مارچ 2009) را جست‌وجو کردیم، اما در زمان آخرین جست‌وجو، این اطلاعات برای نویسندگان یا هیئت تحریریه در دسترس نبود. TCMLARS (Traditional Chinese Medical Literature Analysis and Retrieval System) آخرین بار در 3 مارچ 2009 جست‌وجو شد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را وارد این مرور کردیم. مطالعاتی را شامل افراد مبتلا به ASD وارد کردیم که به مقایسه یک گروه طب سوزنی با حداقل یک گروه کنترل پرداختند، که هیچ درمانی را دریافت نکردند، یا دارونما (placebo) یا درمان با طب سوزنی ساختگی دریافت کردند. کارآزمایی‌هایی را که اشکال مختلف طب سوزنی را با یکدیگر، یا طب سوزنی را با درمان دیگری مقایسه کردند، حذف کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌های کارآزمایی را استخراج و خطر سوگیری (bias) را در کارآزمایی‌ها ارزیابی کردند. از نسبت خطر (relative risk; RR) برای بیان داده‌های داده‌های دو حالتی (dichotomous data) و از تفاوت میانگین (MD) برای بیان داده‌های پیوسته (continuous data) استفاده کردیم.
تعداد 10 کارآزمایی را شامل 390 کودک مبتلا به ASD وارد کردیم. محدوده سنی آنها بین سه و 18 سال قرار داشته، و طول دوره درمان از چهار هفته تا نه ماه متغیر بود. این مطالعات در هنگ‌کنگ، سرزمین اصلی چین و مصر انجام شدند.
دو کارآزمایی، طب سوزنی با سوزن را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کردند و هیچ تفاوتی را در پیامد اولیه، یعنی ویژگی‌های اصلی اوتیسم، پیدا نکردند (امتیاز کل RFRLRS: MD: 0.09؛ 95% CI؛ 0.03- تا 0.21، P = 0.16)، اگرچه نتایج نشان دادند که طب سوزنی با سوزن ممکن است با بهبودی در برخی از جنبه‌های پیامدهای ثانویه، یعنی توانایی‌های ارتباطی و زبانی، عملکرد شناختی و عملکرد کلی، همراه باشد.
شش کارآزمایی، به مقایسه طب سوزنی با سوزن به علاوه درمان متداول با درمان متداول به تنهایی پرداختند. کارآزمایی‌های مذکور از معیارهای پیامد اولیه متفاوتی استفاده کردند و اکثر آنها نتوانستند اثربخشی طب سوزنی را در بهبود ویژگی‌های اصلی اوتیسم به‌طور کلی نشان دهند، اگرچه یک کارآزمایی گزارش کرد که بیماران در گروه طب سوزنی به احتمال زیاد در چک‌لیست رفتار اوتیسم (Autism Behavior Checklist) بهبود یافتند (RR: 1.53؛ 95% CI؛ 1.09 تا 2.16؛ P = 0.02) و نمرات کلی پس از درمان در این افراد تا حدودی بهتر بود (MD: -5.53؛ 95% CI؛ 10.76- تا 0.31-؛ P = 0.04). هیچ شواهدی مبنی بر موثر بودن طب سوزنی برای پیامد ثانویه یعنی توانایی‌های ارتباطی و زبانی به دست نیامد، اگرچه به نظر می‌رسید که برای پیامدهای ثانویه عملکرد شناختی و عملکرد کلی مزیت داشته باشد.
دو کارآزمایی، طب فشاری (acupressure) به علاوه درمان متداول را با درمان متداول به تنهایی مقایسه کردند، اما گزارشی را در مورد پیامد اولیه ارائه ندادند. نتایج حاصل از مطالعات مجزا نشان دادند که طب فشاری ممکن است در برخی از جنبه‌های پیامدهای ثانویه یعنی توانایی‌های ارتباطی و زبانی، عملکرد شناختی و عملکرد کلی، مزایایی به همراه داشته باشد.
چهار کارآزمایی برخی از عوارض جانبی را گزارش کردند، اگرچه اطلاعات کمّی (quantitative) اندکی وجود داشت، و در مواقعی در هر دو گروه مداخله و کنترل رخ دادند. عوارض جانبی مشاهده‌شده عبارت بودند از خونریزی، گریه ناشی از ترس یا درد، تحریک‌پذیری، اختلال خواب و افزایش بیش‌فعالی. هیچ‌کدام از کارآزمایی‌ها، کیفیت زندگی را گزارش نکردند.
پایه شواهد با مشکلاتی همراه است: تعداد کارآزمایی‌ها کم بوده و فقط کودکان را وارد کردند؛ شش مورد از کارآزمایی‌ها در معرض خطر سوگیری بالا قرار داشتند؛ از نظر شرکت‌کنندگان و مداخله، ناهمگون بودند؛ طول دوره انجام و مدت زمان پیگیری آنها کوتاه بود؛ نتایج ناهمگون و مبهمی را گزارش کردند؛ و به دلیل انجام تعداد زیاد آنالیزها، در معرض خطر نتایج مثبت کاذب قرار داشتند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.