سوال مطالعه مروری:
تاثیر محیطهای کشت جنینی انسانی مختلف در زنانی که تحت سیکلهای تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) یا لقاح آزمایشگاهی (IVF) قرار میگیرند، از نظر تولد زنده و تداوم بارداری و عوارض جانبی چیست؟
پیشینه:
کشت جنین به کشت گامتهای انسانی و جنینها در درمانهای لقاح آزمایشگاهی اشاره دارد. این پروسیجر با ترکیب تخمک و اسپرم در یک ظرف کشت (culture dish) شروع و با انتقال جنین به داخل رحم پایان مییابد. دوره کشت میان یک تا شش روز است، و فرآیند کشت جنین برای موفقیت پروسیجر IVF و ICSI ضروری است. نوع محیط کشتی که استفاده میشود، میتواند کیفیت جنین و نرخ موفقیت درمان را تحت تاثیر قرار دهد. با وجود اهمیت آن، مشخص نیست کدام محیط کشت موثرتر و بیخطرتر است.
ویژگیهای مطالعه:
این شواهد تا مارچ 2015 بهروز است. تعداد 32 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده را در مورد محیطهای کشت مختلف در زنانی که تحت IVF یا ICSI قرار داشتند، گرد هم آوردیم. شانزده مطالعه (3666 مورد) زنان، سه مطالعه (1018 مورد) سیکلها و دوازده مطالعه (بیش از 15,230 مورد) اووسیتها را تصادفیسازی کردند. اکثر مطالعات (22/32) منبع حمایت مالی خود را گزارش نکردند.
نتایج کلیدی:
هیچ دو مطالعهای، یک محیط کشت را مقایسه نکردند. فقط هفت مطالعه، پیامد اولیه تولد زنده یا تداوم بارداری را گزارش کردند، و شواهد خوبی را دال بر وجود تفاوت میان محیطهای مختلف مقایسهشده، پیدا نکردند. یک مطالعه تکی، شواهدی را با کیفیت پائین یافت که برای انتقال جنین سه روزه، محیط Quinn's Advantage میتواند با نرخهای بالاتر بارداری نسبت به محیط G5 همراه باشد، اما فقط چکیده این مطالعه در دسترس بود و روشهای استفاده شده در آن، به روشنی گزارش نشده بودند. با توجه به عوارض جانبی، سه مطالعه، بارداریهای چند قلویی و شش مطالعه، سقط را گزارش کردند. هیچ یک از آنها، شواهدی را دال بر تفاوت میان محیط کشت استفادهشده، نشان ندادند. هیچ یک از مطالعات در مورد سلامت نوزادان گزارشی را ارائه نکردند. از این مطالعه نتیجه گرفتیم که شواهد کافی برای پشتیبانی یا رد استفاده از محیط کشت مخصوص وجود ندارد. به انجام کارآزماییهای خوب و تصادفیسازی بیشتری نیاز است.
کیفیت شواهد:
تقریبا برای تمامی مقایسهها، سطح کیفیت شواهد بسیار پائین در نظر گرفته شد، و محدودیتهای اصلی شامل عدم دقت (imprecision) و ارائه گزارش ضعیف از روشهای انجام مطالعه بود.
یک محیط کشت جنینی ایدهآل، برای رشد جنین و موفقیت بعدی درمان IVF یا ICSI بسیار اهمیت دارد. بحثهای زیادی پیرامون مناسبترین محیط کشت جنین وجود دارد. مطالعات متعددی انجام شدهاند، اما هیچ دو مطالعهای، یک محیط کشت را مقایسه نکرده و هیچ کدام از آنها شواهدی را دال بر تفاوت میان محیط کشت استفادهشده، پیدا نکردند. از این مطالعه نتیجه گرفتیم که شواهد کافی برای پشتیبانی یا رد استفاده از محیط کشت مخصوص وجود ندارد. به انجام کارآزماییهای خوب و تصادفیسازی بیشتری نیاز است.
به لحاظ تجاری، محیطهای بسیاری برای کشت جنینهای انسانی پیش از لانهگزینی (pre-implantation) در سیکلهای فناوری کمک باروری (ART؛ Assisted Reproductive Technology) وجود دارند. مشخص نیست که کدام محیط کشت بهترین نرخ موفقیت را پس از ART فراهم میآورد.
بررسی اثربخشی و بیخطری (safety) محیطهای کشت مختلف جنین انسانی پیش از لانهگزینی که در لقاح آزمایشگاهی (IVF؛ In Vitro Fertilisation) و در تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (intracytoplasmic sperm injection; ICSI) استفاده میشوند.
برای این مطالعه مروری، پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، EMBASE ،MEDLINE، پایگاه ثبت ملی تحقیقات (National Research Register)، پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی انجمن پژوهش پزشکی (Medical Research Council's Clinical Trials Register) و بانکهای اطلاعاتی NHS Center for Reviews and Dissemination از ژانویه 1985 تا مارچ 2015 جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع تمام مطالعات اولیه شناختهشده، مقالات مروری، فهرست استنادات مطالعات مرتبط و چکیدههای جلسات علمی مهم را بررسی کردیم.
تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد کردیم که زنان، اووسیتها یا جنینها را تصادفیسازی کرده و هر دو نوع محیط کشت تجاری در دسترس را برای جنینهای انسانی پیش از لانهگزینی در برنامههای IVF و ICSI مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را انتخاب کردند، خطر سوگیری (bias) را بررسی کرده و اطلاعات را استخراج کردند. در جایی که نیاز بود، از محققان کارآزماییها اطلاعات بیشتر را درخواست کردیم. کیفیت شواهد را با استفاده از روش درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE؛ Grades of Recommendation, Assessment, Development and Evaluation) بررسی کردیم. پیامد اولیه مطالعه مروری، تولد زنده یا تداوم بارداری بود.
در این مطالعه مروری، 32 مطالعه را وارد کردیم. هفده مطالعه (3666 مورد) زنان، سه مطالعه (1018 مورد) سیکلها و دوازده مطالعه (بیش از 15230 مورد) اووسیتها را تصادفیسازی کردند. به دلیل اینکه در هر مطالعهای از محیط کشتهای مختلف استفاده شد، امکان یکی کردن اطلاعات نبود.
فقط هفت مطالعه، تولد زنده و ادامه بارداری را گزارش کردند. چهار مورد از این مطالعات، هیچ تفاوتی را میان محیط کشتهای مقایسهشده برای انتقال جنین سه روزه و پنج روزه، نیافتند. اطلاعات مطالعه پنجم قابل اعتماد نبودند.
شش مطالعه، نرخ بارداری بالینی را گزارش کردند. یکی از این سه مطالعه، تفاوتی را میان محیطهای مختلف مقایسهشده یافت، که نشان میداد برای انتقال جنین در مرحله کلیواژ (cleavage-level)، محیط Quinn's Advantage با نرخهای بالاتر بارداری بالینی نسبت به محیط G5 همراه بود (نسبت شانس (OR): 1.56؛ %95 فاصله اطمینان (CI): 1.12 تا 2.16؛ 692 زن). این مطالعه فقط به صورت چکیده در دسترس بود و سطح کیفیت شواهد آن پائین ارزیابی شد.
با در نظر گرفتن عوارض جانبی، سه مطالعه بارداریهای چند قلویی و شش مطالعه، تعداد سقطها را گزارش کردند. هیچ یک از آنها، شواهدی را دال بر تفاوت میان محیط کشت استفادهشده، نشان ندادند. هیچ یک از مطالعات در مورد سلامت نوزادان گزارشی را ارائه نکردند.
اکثر مطالعات (22/32) منبع حمایت مالی خود را گزارش نکرده و هیچ یک روششناسی (methodology) خود را به تفصیل شرح ندادند. سطح کیفیت کلی شواهد تقریبا برای تمامی مقایسهها بسیار پائین در نظر گرفته شد، و محدودیتهای اصلی شامل عدم دقت (imprecision) و ارائه گزارش ضعیف از روشهای مطالعه بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.