رویدادهای آسیبزا میتوانند تاثیر قابل توجهی بر توانایی افراد، خانوادهها و جوامع برای مقابله داشته باشند. در گذشته، از مداخلات تکجلسهای مانند کسب اطلاعات روانشناختی، با هدف پیشگیری از ادامه مشکلات روانشناختی، بهطور گستردهای استفاده میشد. با این حال، مرورها قبلی نشان دادهاند که مداخلات تکجلسهای و مداخلات ارایهشده برای همه در پیشگیری از PTSD موثر نبودهاند. طیف وسیعی از دیگر اشکال مداخله در جهت تلاش برای کاهش دیسترس روانشناختی در افرادی که در معرض تروما قرار دارند، ایجاد شدهاند. این مرور نتایج 15 مطالعه را ارزیابی کرد که طیف متنوعی را از مداخلات روانشناختی با هدف درمان مشکلات استرس تروماتیک حاد آزمایش کردند. شواهد برای حمایت از استفاده از درمان شناختیرفتاری متمرکز بر تروما در چنین افرادی وجود داشت، اگرچه تعدادی سوگیری (bias) بالقوه در مطالعات شناساییشده وجود داشت، به این معنی است که نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند. برای ارزیابی اثرات طولانیمدت TF-CBT، کشف مزایای بالقوه دیگر اشکال مداخله و شناسایی موثرترین راههای ارایه کمک روانشناختی در مراحل زودهنگام پس از وقوع یک رویداد آسیبزا، انجام تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
شواهدی وجود داشت مبنی بر اینکه TF-CBT فردی برای افراد مبتلا به نشانههای استرس تروماتیک حاد در مقایسه با لیست انتظار و مداخلات مشاوره حمایتی موثر بود. کیفیت کارآزماییهای واردشده متغیر بوده و حجم نمونه اغلب کوچک بود. ناهمگونی بالینی قابل توجهی در مطالعات واردشده و ناهمگونی آماری غیرقابل توضیحی در برخی مقایسهها مشاهده شد. این امر نشاندهنده نیاز به احتیاط در تفسیر نتایج این مرور است. برای بررسی بیشتر TF-CBT و دیگر اشکال مداخله روانشناختی، انجام کارآزماییهایی با کیفیت بالا با دورههای پیگیری طولانیتر مورد نیاز است.
پیشگیری از دیسترس طولانیمدت روانشناختی در پی وقایع آسیبزا (تروماتیک) یک نگرانی اساسی است. مرورهای سیستماتیک نشان میدهند مداخلاتی که هدف آنها تمام افراد در معرض چنین رویدادهایی هستند، در پیشگیری از اختلال استرس پس از تروما (post traumatic stress disorder; PTSD) موثر نیستند. اخیرا اشکال دیگری از مداخله با هدف درمان مشکلات استرس تروماتیک حاد ایجاد شدهاند.
انجام یک مرور سیستماتیک از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده در زمینه تمام درمانها و مداخلات روانشناختی که ظرف سه ماه پس از وقوع یک رویداد آسیبزا با هدف درمان واکنشهای استرس تروماتیک حاد آغاز شدهاند. این مرور از دستورالعملهای سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) پیروی کرد.
جستوجوی سیستماتیک در پایگاههای ثبت CCDAN تا آگوست 2008 انجام شد. نسخههای مجلات کلیدی به صورت دستی در مدت دو سال جستوجو شدند؛ ارتباط شخصی با کارشناسان کلیدی در این زمینه انجام شد؛ انجمنهای گفتوگوی آنلاین جستوجو شدند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده از هر مداخله روانشناختی یا درمان طراحیشده برای کاهش نشانههای استرس تروماتیک حاد، به استثنای مداخلات یکجلسهای.
دادهها با استفاده از نرمافزار Review Manager 5.0 وارد شده و برای به دست آوردن جمعبندی تاثیرات مداخلات آنالیز شدند. تفاوت میانگین استانداردشده (SMD) برای دادههای پیامد پیوسته (continuous) محاسبه شد. نسبت خطر (relative risk) برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous) استخراج شد. در صورت وجود ناهمگونی آماری (statistical heterogeneity)، از مدل اثرات تصادفی (random effects) استفاده شد.
پانزده مطالعه (دو مورد با پیگیری طولانیمدت) شناسایی شدند که به بررسی طیف وسیعی از مداخلات پرداختند.
از نظر یافتههای اصلی، دوازده مطالعه خلاصهای را از مداخلات شناختیرفتاری متمرکز بر تروما (trauma focused cognitive behavioural interventions; TF-CBT) ارزیابی کردند. TF-CBT موثرتر از مداخله لیست انتظار (waiting list) (6 مطالعه، 471 شرکتکننده؛ SMD: -0.64؛ 95% CI؛ 1.06- تا 0.23-) و مشاوره حمایتی (4 مطالعه، 198 شرکتکننده؛ SMD: -0.67؛ 95% CI؛ 1.12- تا 0.23-) بود. تاثیرات مشاوره حمایتی همچنان در پیگیری 6 ماه وجود داشت (4 مطالعه، 170 شرکتکننده؛ SMD: -0.64؛ 95% CI؛ 1.02- تا 0.25-). هیچ شواهدی مبنی بر اثربخشی یک مداخله نوشتاری ساختاریافته در مقایسه با مداخله حداقلی به دست نیامد (2 مطالعه، 149 شرکتکننده؛ SMD: -0.15؛ 95% CI؛ 0.48- تا 0.17).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.