پیشینه
نمکهای لیتیوم، خصوصا لیتیوم کربنات (lithium carbonate)، به کرات برای درمان اختلال دوقطبی (bipolar disorder) و مانیا (mania) استفاده میشود. مسمومیت با لیتیوم، به دلیل کاهش ترشح آن از کلیهها یا مصرف بیش از حد، میتواند منجر به صدمات دائمی در سیستم عصبی شود. همودیالیز (hemodialysis) روشی است که در آن، خون فرد در خارج از بدن وی به کمک یک ماشین فیلتر میشود و سپس به داخل بدن بیمار باز میگردد. این روش به طور موثری لیتیوم را از بدن خارج میکند، و حداقل به مدت 40 سال است که برای درمان مسمومیت با لیتیوم استفاده میشود. با این حال، مشخص نیست همودیالیز، که علاوه بر درمان استاندارد با مایعات داخل وریدی انجام میشود، صدمات سیستم عصبی را کاهش میدهد یا حذف میکند.
تاریخ جستوجو
اطلاعات این مرور تا 15 می 2015 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه
این مرور هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای را پیدا نکرد که به ارزیابی استفاده از همودیالیز در درمان مسمومیت با لیتیوم پرداخته باشد.
نتایج کلیدی
هرچند استفاده از همودیالیز برای خارج کردن لیتیوم از بدن بیماران مبتلا به مسمومیت لیتیومی منطقی به نظر میرسد، هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای در حمایت یا رد مزایای این درمان به دست نیامده است.
هرچند استفاده از همودیالیز برای حذف لیتیوم در بیماران مبتلا به مسمومیت لیتیومی منطقی به نظر میرسد، شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده در حمایت یا رد این نظریه در مدیریت بیماران مبتلا به مسمومیت با لیتیوم وجود ندارد.
نمکهای لیتیوم، خصوصا لیتیوم کربنات (lithium carbonate)، به کرات برای درمان اختلال دوقطبی (bipolar disorder) و مانیا (mania) استفاده میشود. مسمومیت با لیتیوم، که در نتیجه کاهش حذف کلیوی آن، اشتباه در تجویز، تداخلات دارویی یا افزایش عمدی دوز دارو رخ میدهد، منجر به صدمات نورولوژیکی میشود که میتوانند دائمی باشند. همودیالیز (hemodialysis) اغلب برای درمان مسمومیت با لیتیوم استفاده میشود. هرچند همودیالیز به وضوح حذف لیتیوم را بهبود میبخشد، مشخص نیست که منجر به بهبود پیامدهای بیمار خواهد شد یا خیر. شواهد به دست آمده از مطالعات مشاهدهای، اغلب با کیفیت پائین روششناسی، پیامدهای مشابهی را در بیماران درمان شده با یا بدون استفاده از همودیالیز نشان میدهند.
تعیین اینکه همودیالیز، علاوه بر درمان استاندارد، میتواند احتمال، شدت یا طول مدت عوارض نورولوژیکی را به دنبال مسمومیت با لیتیوم کاهش دهد؟
ما جستوجوی خود را در تاریخ 15 می 2015 انجام دادیم. پایگاه ثبت تخصصی گروه آسيبها و صدمات در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL، کتابخانه کاکرین)؛ MEDLINE (OvidSP)؛ Embase Classic+Embase (OvidSP)؛ CINAHL Plus؛ پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی، و چهار بانک اطلاعاتی دیگر را جستوجو کردیم. فهرست منابع مطالعات مرتبط، فصول کتابهای مرجع و مقالات مرور را غربال کرده و برای یافتن منابع علمی خاکستری در گوگل به جستوجو پرداختیم.
در این مرور، همودیالیز به عنوان هر روش برونپیکری (extracorporeal) برای فیلتر و خارج کردن مواد سمی (toxicants) از سرم تعریف شد، مانند همه فرمهای همودیالیز، هموفیلتراسیون، و روشهای مداوم جایگزینی کلیوی، اما نه دیالیز پریتونئال. ما کارآزماییهای بالینی را در این مرور وارد کردیم که در آنها بیماران به طور تصادفی به دو گروه دریافت همودیالیز یا عدم دریافت آن، علاوه بر مراقبت استاندارد برای مسمومیت با لیتیوم اختصاص داده شده بودند.
دو نویسنده، چکیده تمام مقالات شناسایی شده را مرور کردند. اگر هر نویسندهای مقالهای را پیدا میکرد که به طور بالقوه معیارهای ورود به مطالعه را میداشت، هر دو نویسنده متن کامل آن را مرور میکردند.
هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای درباره درمان همودیالیز برای مسمومیت با لیتیوم به دست نیامد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.