سوال مطالعه مروری
آیا مداخلات آموزش والدین به والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی به اندازه کافی به آنها کمک می‌کنند؟
پیشینه
والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی نسبت به سایر والدین برای ارائه مراقبت‌های کافی به فرزندشان دچار مشکل می‌شوند. برنامه‌های آموزش والدین یکی از راه‌های ارائه حمایت است. ما شواهدی در مورد تاثیر برنامه‌های آموزش والدین را برای والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی مرور کردیم. چهار کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده ((randomised controlled trials; RCTs)؛ یک نوع کارآزمایی که در آن افراد مشابه در گروه‌های متفاوت قرار می‌گیرند) را پیدا کردیم.
تاریخ جست‌وجو
شواهد تا جولای 2017 به‌روز است.
ویژگی‌های مطالعه
چهار RCT در استرالیا، کانادا، هلند و ایالات متحده آمریکا انجام شدند و شامل 192 والد بودند. هر RCT یک مداخله متفاوت را مورد مطالعه قرار داد و پیامدهای متفاوتی را در نظر گرفت. تمام شرکت‌کنندگان به جز هفت والد، مادران بودند.
سن کودکان از یک ماه تا شش سال و پنج ماه متغیر بود. سه مداخله در خانه و یک مداخله در یک محل در جامعه (به عنوان مثال یک کلیسا) ارائه شد. طول مدت مداخلات از هفت هفته تا 12 ماه متغیر بودند. آنها طیف وسیعی از مهارت‌های مراقبت از کودکان، ایمنی خانه و پیشرفت توانایی والدین را برای پاسخ به حساسیت فرزندانشان انتخاب کردند. تمام والدین در گروه‌های کنترل درمان معمول دریافت کردند.
منابع تامین مالی مطالعه
هر مطالعه توسط منابع مالی مختلف مورد حمایت قرار گرفت. یک مطالعه توسط Ontario Mental Health Foundation and the Ontario Ministry of Community and Social Services Research Grants Program تامین مالی شد. مطالعه دیگر از Alabama Development Disabilities Council حمایت مالی دریافت کرد. مطالعه سوم توسط Best Practice Parenting Education Initiative of the Commonwealth Department of Family and Community Services and the New South Wales Aging and Disability Department تامین مالی شد. مطالعه چهارم توسط ZonMw، The Netherlands Organisation for Health Research and Development حمایت مالی شد.
نتایج کلیدی
در مقایسه با والدینی که آموزش والدین نگرفته بودند، این مطالعات بهبودهای کمی را در والدین گروه مداخله گزارش کردند. یک مطالعه، بهبود در تمرینات خانه امن، شناخت بیماری کودک و استفاده ایمن از داروها، را به نفع گروه مداخله گزارش کرد. مطالعه دیگر بهبود را در مراقبت از کودکان و ایمنی، باز هم به نفع گروه مداخله گزارش کرد؛ و مطالعه سوم نشان داد والدینی که مایل به دریافت آموزش والدین بودند در مقایسه با گروه کنترل استرس فرزند پروری مرتبط با کودک را به میزان کم‌تری گزارش کردند.
مطالعه چهارم بهبودی را در تعامل مادر-کودک در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل گزارش کرد. هیچ مطالعه‌ای مداخلات منجر به آسیب را گزارش نکرد.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد از بسیار پائین تا متوسط متغیر بود.
نتیجه‌گیری
شواهدی با کیفیت پائین وجود دارد که نشان می‌دهد مداخلات آموزش والدین برای والدین مبتلا به معلولیت ذهنی ممکن است از فرزند پروری آنها پشتیبانی کند. این ممکن است به برقراری ارتباط خوب والد-کودک نیز کمک کند. با این حال، با توجه به کیفیت پائین شواهد، این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند. پژوهش با کیفیت بهتر برای ارزیابی اثربخشی مداخلات آموزش والدین برای والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی ضروری است. این مطالعات باید پدران را وارد کنند و شرکت‌کنندگان را برای مدت زمان طولانی‌تری تحت پیگیری قرار دهند.
شواهدی با کیفیت بسیار پائین وجود دارد که نشان می‌دهد برخی از والدین، عمدتا مادران، که دارای معلولیت‌های ذهنی هستند، اگر آموزش و پشتیبانی مناسب را برای یادگیری مهارت‌های فرزند پروری مورد نیاز، دریافت کنند، قادر به فرزند پروری مناسب می‌شوند. با این حال، مطالعات کمی وجود دارد که به بررسی چگونگی کار مداخلات، و اینکه برای چه کسانی مناسب است و شرایط انجام مطالعه بپردازند. به‌طور خاص، مطالعات اندکی وجود دارد که پدران دارای معلولیت‌های ذهنی را انتخاب کرده یا اینکه دیدگاه‌های والدین آنها را بررسی کنند.
پیش از نتیجه‌گیری در مورد اثربخشی آموزش والدین برای این گروه از والدین، نیاز به RCTهای بزرگ‌تر در مورد مداخلات والدین، با پیگیری طولانی‌تر وجود دارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که تعداد افراد مبتلا به معلولیت ذهنی دارای فرزند در حال افزایش است. معلولیت‌های ذهنی به‌طور اجتناب‌ناپذیری منجر به مشکلات پرورشی نمی‌شود، اما ممکن است بر توانایی فردی برای پرورش موثر کودک تاثیر بگذارد. کودکان والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی ممکن است در معرض خطر بالای مراقبت سهل‌انگارانه قرار بگیرند که ممکن است منجر به مشکلات مربوط به سلامت، رشد و رفتا یا افزایش خطر معلولیت‌های ذهنی شوند. در مقایسه با والدین دیگر، افراد دارای معلولیت ذهنی احتمال بیش‌تری دارد که در مراحل مراقبت مشارکت کنند.
ارزیابی اثربخشی مداخلات آموزش والدین برای والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی طراحی شده برای حمایت از فرزند پروری، روابط والد-کودک، فرزند پروری یا محیط خانواده ایمن، یا توسعه مهارت‌های فرزند پروری.
در جولای 2017، به جست‌وجو در CENTRAL؛ Ovid MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ و شش بانک اطلاعاتی دیگر و هم‌چنین دو پایگاه ثبت کارآزمایی پرداختیم. هم‌چنین فهرست منابع مطالعات وارد شده را جست‌وجو کرده و برای شناسایی مطالعات در حال انجام و منتشر نشده با متخصصین در این زمینه تماس گرفتیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی که به مقایسه مداخلات آموزش فرزند پروری برای والدین مبتلا به معلولیت‌های ذهنی با درمان معمول یا یک گروه کنترل پرداختند.
از روش‌های استاندارد کاکرین استفاده کردیم.
از جولای 2017، چهار کارآزمایی را با 192 شرکت‌کننده شناسایی کردیم که معیارهای ورود را به این مرور داشتند. والدین شرکت‌کننده اغلب مادران بودند (هفت پدر در دو مطالعه انتخاب شدند) و سن کودکان از یک ماه تا شش سال و پنج ماه متغیر بود.
یک مطالعه در استرالیا، یک مطالعه در کانادا، یک مطالعه در هلند و یک مطالعه در ایالات متحده امریکا انجام شد. هر RCT یک مداخله متفاوت را مورد مطالعه قرار داد و پیامدهای متفاوتی را در نظر گرفت. سه مداخله در خانه و یک مداخله در یک محل در جامعه (به عنوان مثال یک کلیسا) ارائه شد. طول مدت مداخلات از هفت هفته تا 12 ماه متغیر بودند. آنها طیف وسیعی از مهارت‌های مراقبت از کودکان، ایمنی خانه و پیشرفت توانایی والدین را برای پاسخ به حساسیت فرزندانشان انتخاب کردند. والدین در گروه‌های مقایسه وارد شده در این مرور، درمان معمول دریافت کردند و اکثر آنها یک مداخله شاخص را پس از اتمام مطالعه دریافت کردند.
یک مطالعه توسط Ontario Mental Health Foundation and the Ontario Ministry of Community and Social Services Research Grants Program تامین مالی شد. یک مطالعه توسط Alabama Development Disabilities Council؛ یک مطالعه توسط est Practice Parenting Education Initiative of the Commonwealth Department of Family and Community Services and the New South Wales Aging and Disability Department؛ و یک مطالعه توسط ZonMw، The Netherlands Organisation for Health Research and Development حمایت مالی دریافت کردند.
انجام متاآنالیز (meta-analysis) برای ما امکان‌پذیر نبود. ارزیابی کیفیت با سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) از بسیار پائین تا متوسط در سراسر مطالعات متغیر بود.
پیامدهای اولیه
هیچ مطالعه‌ای «دستیابی به اهداف مهارت ویژه فرزند پروری» را گزارش نکرد.
«تمرینات خانه امن» و «درک سلامت کودک»: یک مطالعه (30 والد، شواهد با کیفیت بسیار پائین) بهبودهای کمی را در دانش والدین در مورد شرایط اضطراری تهدید کننده زندگی، توانایی تشخیص خطرات و شناسایی اقدامات احتیاطی به نفع گروه مداخله گزارش کرد. این مطالعه هم‌چنین شواهد محدود و با کیفیت بسیار پائین یافت که نشان داد آموزش فرزند پروری توانایی والدین را در درک بهتر سلامت کودک، اقدامات احتیاطی، استفاده ایمن از داروها، تشخیص بیماری و نشانه‌های کودک و یافتن مشاوره پزشکی (یعنی ویزیت دکتر) بهبود بخشید. مطالعه دیگری (22 مادر، شواهد با کیفیت بسیار پائین) بهبود دستیابی به مهارت‌های مربوط به مراقبت از کودک و ایمنی، به نفع گروه مداخله گزارش کرد.
پیامدهای ثانویه
«تعامل والد-کودک»: یک مطالعه (40 مادر، شواهد با کیفیت بسیار پائین) بهبود تعامل مادر-کودک را پس از آموزش والدین طی 12 ماه پیگیری گزارش کرد. مطالعه دیگری (83 مادر، 2 پدر، شواهد با کیفیت متوسط) گزارش داد که ورود به گروه مداخله منجر به کاهش شدید استرس فرزند پروری مرتبط با کودک در مقایسه با گروه کنترل شد.
«نگهداری والدین از کودک»: یک مطالعه (22 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) گزارش کرد که پیش از پیوستن به این برنامه، نه خانواده از 11 خانواده (82%) که قبلا دارای کودک بودند در مقایسه با فقط چهار خانواده از 22 خانواده (19%) پس از شرکت در برنامه (فقط یکی از این چهار مادر دارای کودک قبلی محروم شده بودند)، کودکی داشتند که به علت بدرفتاری مادران، از سوی مقامات مراقبت از کودک از مراقبت‌های والدین محروم شده بود.
هیچ مطالعه‌ای داده‌های مربوط به «بازگشت به مراقبت مستقل از کودک» یا «لغو دستور دادگاه مربوط به کودک» را گزارش نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.