پیشینه
درمان ارتودنسی شامل استفاده از بریسهای ثابت یا متحرک دندانی برای اصلاح موقعیت دندانها است. موفقیت بریسهای دندانی بستگی دارد به اتصالات فلزی (براکتها و بندها) که روی دندانها چسبانده میشوند، بهطوری که در طول درمان جدا نشوند. براکتها (مربعهای فلزی) معمولا به دندانهایی غیر از دندانهای مولر متصل میشوند، برای مولرها بیشتر از بندها (حلقههای فلزی که هر دندان را میپوشاند) استفاده میشوند. لولههای ارتودنسی (لولههای فولادی ضد-زنگ که اجازه میدهند سیمها از طریق آنها عبور کنند)، بهطور معمول به بندها جوش داده میشوند، اما آنها میتوانند مستقیما (باند (bond)) به دندانهای مولر نیز چسبانده شوند. شکست براکتها، بندها و باند لولههای مولر، روند پیشرفت درمان را با بریس دندانی کُند میکنند.
ویژگیهای مطالعه
شواهد موجود در این مطالعه مروری که با گروه سلامت دهان در کاکرین انجام شد، تا 15 فوریه 2017 بهروز شد. دو مطالعه را انتخاب کردیم که 190 شرکتکننده را ارزیابی کردند. هر دو کارآزمایی در انگلستان انجام شده و باند لولههای مولر را با بند مولر مقایسه کردند.
نتایج اصلی
براساس دادههای محدود به دست آمده از دو مطالعه و با خطر پائین سوگیری، به نظر میرسد که باند لولههای مولر با میزان شکست بیشتری نسبت به بندهای مولر مرتبط هستند.
براساس نتایج دو کارآزمایی با طراحی خوب و خطر سوگیری پائین که در این مطالعه مروری وارد شدند، نشان داده شد که شکست لولههای مولر متصل شده با چسبهای شیمیایی یا نوری (chemically-cured or light-cured adhesive) (پرتوی نور مخصوص که برای محکم کردن مواد استفاده میشود) بهطور قابل توجهی بالاتر از باندهای مولر چسبانده شده با سیمان گلاس آینومری بود. یک کارآزمایی نشان داد که دیکلسیفیکاسیون کمتری با باندهای مولر چسبانده شده با گلاس آینومر نسبت به لولههای اتصال مولر که از یک چسب نوری استفاده کردند، وجود داشت. با این حال، با توجه به دادههای محدود مربوط به این پیامد، دستیابی به شواهد بیشتری برای نتیجهگیری قویتر لازم است.
درمان ارتودنسی شامل استفاده از دستگاههای ثابت یا متحرک (بریسهای دندانی (dental braces)) جهت اصلاح موقعیت دندانها است. موفقیت یک دستگاه ثابت بستگی به اتصالات فلزی (براکتها و بندها) دارد که به دندانها چسبیده میشوند، بهطوری که در طول درمان جدا نشوند. براکتها (مربعهای فلزی) معمولا به دندانهایی غیر از دندانهای مولر متصل میشوند، برای مولرها بیشتر از بندها (حلقههای فلزی که هر دندان را میپوشاند) استفاده میشوند. لولههای ارتودنسی (لولههای فولادی ضد-زنگ که اجازه میدهند سیمها از طریق آنها عبور کنند)، بهطور معمول به بندها جوش داده میشوند، اما آنها میتوانند مستقیما (باند (bond)) به دندانهای مولر نیز چسبانده شوند. شکست براکتها، بندها و لولههای باند شده مولر، پیشرفت درمان را با یک دستگاه ثابت کاهش میدهند. این کار همچنین میتواند از نظر زمان بالینی، مواد و زمان از دست رفته برای آموزش/کار برای بیمار پُر-هزینه باشد. این یک بهروزرسانی از مطالعه مروری کاکرین است که برای اولین بار در سال 2011 منتشر شد. یک جستوجوی کامل جدید در 15 فوریه 2017 انجام شد اما مطالعات جدیدی شناسایی نشدند. در این نسخه جدید فقط بخش روشهای جستوجو را بهروز کردیم. نتیجهگیریهای این مطالعه مروری کاکرین همان نتیجهگیریهای قبلی باقی ماند.
ارزیابی اثربخشی چسبهای مورد استفاده برای اتصال لولههای باند مولر و اثربخشی نسبی چسبهای مورد استفاده در اتصال باند لولههای مولر در برابر چسبهای مورد استفاده برای اتصال بندها، در طول درمان دستگاه ثابت از نظر: (1) لولهها (یا بندها) چند بار در طول درمان استفاده میشوند؛ و (2) آیا از باندهای دندانها (یا بندها) در برابر پوسیدگی محافظت میکنند یا خیر.
بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی زیر جستوجو شدند: پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 15 فوریه 2017)، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 1؛ 2017)، در کتابخانه کاکرین (در 15 فوریه 2017 جستوجو شد)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 15 فوریه 2017)، و Embase Ovid (1980 تا 15 فوریه 2017). همچنین ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت را برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام جستوجو کردیم. هنگام جستوجو در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی، هیچ محدودیتی از نظر زبان یا تاریخ انتشار مقاله اعمال نشد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با حضور شرکتکنندگان دارای دستگاه(های) ارتودنسی ثابت با قوس کامل در لولههای مولر، که به اولین و دومین دندان مولر دائمی متصل میشوند. کارآزماییهایی انتخاب شدند که هر نوع چسب مورد استفاده را برای اتصال لولههای مولر (استیل ضد-زنگ یا تیتانیوم) با هر چسب دیگری مقایسه کردند.
کارآزماییها همچنین شامل موارد زیر بودند:
1- یک لوله به یک دندان مولر در یک طرف قوس متصل شده و یک بند به همان دندان در طرف مقابل قوس چسبیده میشود.
2- لولههای مولر به یک نوع دندان در یک گروه از بیماران و بندهای مولر به همان نوع دندان در گروه دیگری از بیماران اختصاص داده شدند.
انتخاب مقالات، تصمیمگیری درباره واجد شرایط بودن و استخراج دادهها به صورت مستقل و در دو نسخه بدون اعمال کورسازی نویسندگان، چسبهای مورد استفاده یا نتایج بهدست آمده انجام شدند. اختلافنظرات با بحث و تبادل نظر حل شدند.
دو کارآزمایی (n = 190)، با خطر پائین سوگیری (bias)، در این مطالعه مروری وارد شده و هر دو دادههای مربوط به زمان نخستین شکست را در سطح دندان ارائه کردند. ترکیب دادهها تفاوت آماری معنیداری را به نفع بندهای مولر، با نسبت خطر 2.92 نشان داد (95% فاصله اطمینان (CI): 1.80 تا 4.72). ناهمگونی آماری معنیداری بین دو مطالعه مشاهده نشد. همچنین دادههای مربوط به زمان اولین شکست در سطح دندان بیمار در دسترس بود و تفاوت آماری معنیداری را به نفع بندهای مولر نشان داد (خطر نسبی (RR): 2.30؛ 95% CI؛ 1.56 تا 3.41) (خطر عارضه برای لولههای مولر = 57%؛ خطر عارضه برای بندهای مولر = 25%).
یک کارآزمایی، دادههای مربوط به دیکلسیفیکاسیون (decalcification) را ارائه کرد و مجددا تفاوت آماری معنیداری را به نفع بندهای مولر نشان داد. عوارض جانبی دیگری شناسایی نشدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.