زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم که بزرگتر از آن باشد که با جراحی برداشته شود، یا به بافتهای اطراف دهانه رحم گسترش یافته باشد (که اغلب سرطان دهانه رحم پیشرفته موضعی نامیده میشود)، ممکن است با رادیوتراپی (درمان با اشعه ایکس) درمان شوند. آنها همچنین ممکن است شیمیدرمانی (درمان دارویی) را در کنار رادیوتراپی دریافت کنند. به این نوع درمان، شیمیدرمانی-رادیوتراپی (یا chemoradiation) میگویند. این مرور 18 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) را گرد هم آورد که در بسیاری از کشورها انجام شدند. نتایج این مرور نشان داد زنانی که برای سرطان دهانه رحم شیمیدرمانی-رادیوتراپی دریافت کردند، نسبت به زنانی که فقط رادیوتراپی گرفتند، احتمالا برای مدت طولانیتری زندگی کردند. پنج سال پس از درمان، از هر 100 زنی که شیمیدرمانی-رادیوتراپی دریافت کردند، 66 بیمار، و 60 بیمار از هر 100 زنی که فقط با رادیوتراپی درمان شدند، هنوز زنده بودند. در زنانی که شیمیدرمانی-رادیوتراپی دریافت کردند نیز کمتر احتمال داشت که سرطان عود کند یا به دیگر قسمتهای بدن سرایت کند. شیمیدرمانی-رادیوتراپی به همه زنان کمک کرد، حتی کسانی که تومورهای بزرگتر داشتند، یا تومورهایی که بیشتر گسترش یافته بودند. همچنین، داروهای مختلفی که در کارآزماییها استفاده شدند (سیسپلاتین (cisplatin)، 5-فلورواوراسیل (fluourouracil) یا میتومایسین-C) همگی به زنان کمک کردند تا عمر طولانیتری داشته باشند یا از بازگشت یا گسترش سرطان جلوگیری کنند. برخی از عوارض جانبی کوتاهمدت برای زنانی که شیمیدرمانی-رادیوتراپی دریافت کردند، شدیدتر بودند. پزشکان معمولا میتوانند به زنان کمک کنند تا با عوارض جانبی کوتاهمدت درمان خود کنار بیایند. متاسفانه، اطلاعات کافی برای اطمینان از اینکه عوارض جانبی طولانیمدت با شیمیدرمانی-رادیوتراپی شدیدتر است یا خیر، وجود نداشت.
همچنین به نظر میرسید عمر زنانی که شیمیدرمانی بیشتر دریافت میکنند (پس از انجام شیمیدرمانی-رادیوتراپی)، طولانیتر از کسانی باشد که فقط شیمیدرمانی-رادیوتراپی میگیرند. با این حال، محققان در مورد این نتایج کمتر مطمئن هستند و پیشنهاد میکنند که انجام RCTهای جدید، برای دانستن اینکه انجام شیمیدرمانی بیشتر برای زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم بهتر است یا خیر، مورد نیاز است.
این نتایج، توصیههای هشدار NCI را تایید میکنند، اما همچنین قابلیت کاربرد آنها را برای همه زنان و مزایای شیمیدرمانی-رادیوتراپی مبتنی بر غیرپلاتین را نشان میدهند. علاوه بر این، اگرچه این نتایج حاکی از یک مزیت بیشتر از شیمیدرمانی ادجوانت یا کمکی است، نیاز به بررسی آنها در RCTها وجود دارد.
پس از صدور هشدار بالینی موسسه ملی سرطان (National Cancer Institute; NCI) در سال 1999، شیمیدرمانی-رادیوتراپی (chemoradiotherapy) بهطور گستردهای در درمان زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم مورد استفاده قرار گرفت. دو مرور سیستماتیک بعدی نشان دادند که تفسیر مزایا پیچیده بوده و برخی از سوالات بالینی مهم بیپاسخ ماندند.
انجام یک متاآنالیز را آغاز کردیم که به دنبال دادههای فردی بیمار (individual patient data; IPD) بهروز شده از همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) بود تا تاثیر شیمیدرمانی-رادیوتراپی را بر همه پیامدها ارزیابی کند. آنالیزهایی را از قبل مشخص کردیم تا بررسی کنیم که تاثیر شیمیدرمانی-رادیوتراپی بر اساس کارآزمایی یا ویژگیهای بیمار متفاوت بود یا خیر.
جستوجوها در MEDLINE؛ LILACS و CancerLit را با اطلاعات به دست آمده از پایگاه ثبت کارآزمایی، و با جستوجوی دستی در خلاصه مقالات کنفرانسهای مرتبط و با صحبت با محققان و سازمانهای مرتبط، تکمیل کردیم. جستوجوها تا اکتبر 2009 بهروز شدند.
کارآزماییهای منتشرشده و منتشرنشده واجد شرایط ورود بودند، مشروط بر اینکه بیماران برای دریافت رادیوتراپی (با یا بدون جراحی) در مقابل شیمیدرمانی-رادیوتراپی همزمان (با یا بدون جراحی) تصادفیسازی شده بودند؛ و روش تصادفیسازی مانع از آگاهی قبلی از درمان تعیینشده شد؛ و اینکه کارآزمایی پیش از تاریخ آنالیز نهایی، ورود بیمار را تکمیل کرده بود.
یک متاآنالیز کمّی با استفاده از اطلاعات بهروز شده بیماران مجزا از همه RCTهای تصادفیسازی شده در دسترس، انجام شد. به دنبال دادههای مربوط به همه بیماران تصادفیسازی شده از همه کارآزماییهای واجد شرایط بودیم. اطلاعات بهروزشدهای را در مورد بقا (survival)، عود بیماری و تاریخ آخرین پیگیری به دست آوردیم. برای اجتناب از ایجاد سوگیری (bias) بالقوه، اطلاعات همه بیماران تصادفیسازی شده را درخواست کردیم، حتی کسانی که از آنالیز اولیه محققان کنار گذاشته شدند.
هجده کارآزماییها شناسایی شدند و 15 مورد از آنها واجد شرایط ورود در آنالیز اصلی بودند. بر اساس نتایج 13 کارآزمایی که شیمیدرمانی-رادیوتراپی را با رادیوتراپی مشابه مقایسه کردند، 6% بهبودی در بقای 5 ساله با شیمیدرمانی-رادیوتراپی مشاهده شد (نسبت خطر (HR): 0.81؛ P < 0.001). در دو کارآزمایی دیگر که در آنها شیمیدرمانی پس از شیمیدرمانی-رادیوتراپی انجام شد، مزیت بیشتری برای بقای بیماران مشاهده شد. برای هر دو گروه از کارآزماییها که از شیمیدرمانی-رادیوتراپی مبتنی بر پلاتین (HR: 0.83؛ P = 0.017) و غیرپلاتینی (HR: 0.77؛ 0.009 = P) استفاده کردند، سود قابل توجهی برای بقای بیماران دیده شد، اما هیچ شواهدی دال بر وجود تفاوت در اندازه مزیت مداخله بر اساس دوز رادیوتراپی یا شیمیدرمانی یا برنامهریزی آن مشاهده نشد. شیمیدرمانی-رادیوتراپی همچنین عود موضعی و دوردست و پیشرفت را کاهش داد و بقای بدون بیماری (disease-free survival; DFS) را بهبود بخشید. پیشنهادی مبنی بر وجود تفاوت در اندازه مزیت مداخله برای بقای بیمار بر اساس مرحله تومور وجود داشت، اما نه در دیگر زیرگروههای بیمار. سمیّت حاد خونی و گوارشی با شیمیدرمانی-رادیوتراپی افزایش یافت، اما دادهها برای آنالیز سمیّت دیررس، بسیار کم بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.