بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) یک اصطلاح کلی برای شرایط مزمن ریه است که با انسداد جریان هوا مشخص می‌شود که به‌طور کامل قابل برگشت نیست، مانند آمفیزم و برونشیت مزمن. افراد مبتلا به COPD اغلب دچار تنگی نفس، سرفه و خلط هستند که ممکن است در طول شعله‌ور شدن حاد حملات، بدتر شوند. تکنیک‌های پاک‌سازی راه هوایی (ACTs) تکنیک‌هایی هستند که هدف آنها پاک‌سازی خلط از ریه‌ها است. تعیین سودمندی ACTها برای افراد مبتلا به تشدید حاد COPD یا COPD پایدار دشوار بوده است.
این مرور شامل 28 مطالعه با 907 شرکت‌کننده بود، و کیفیت شواهد عموما ضعیف بود. انجام ACTها در طول تشدید حاد حملات COPD احتمال نیاز به دریافت کمک مکانیکی برای تنفس، همچنین مدت زمانی را که به آن نیاز بود، کاهش داد. طول دوره سپری‌شده در بیمارستان اندکی کاهش یافت، اما شواهد کمی وجود داشت که حاکی از فواید ACTها برای شعله‌ور شدن آتی حملات یا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت باشد. انجام ACTها در طول COPD پایدار به نظر نمی‌رسید بر تشدید حملات یا بستری شدن در بیمارستان تاثیر گذاشته باشد، با این حال ممکن است کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را بهبود بخشد.
تکنیک‌هایی که شامل بازدم در برابر مقاومت فشار بازدمی مثبت می‌شوند ممکن است مزایای بیشتری نسبت به دیگر انواع ACTها داشته باشند. فقدان عوارض جانبی مشاهده شده در این مرور نشان می‌دهد که ACTها برای افراد مبتلا به COPD بی‌خطر هستند.
شواهد حاصل از این مرور نشان می‌دهد که تکنیک‌های پاک‌سازی راه هوایی برای افراد مبتلا به COPD بی‌خطر بوده و تاثیرات مفید کمی بر برخی از پیامدها بالینی دارند. ممکن است به استفاده از تکنیک‌های پاک‌سازی راه هوایی برای بیماران مبتلا به COPD در هر دو وضعیت بیماری حاد و پایدار توجه شود، با این حال مطالعات فعلی نشان می‌دهند که مزایای به دست آمده ممکن است اندک باشند.
سرفه و تولید خلط در بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) شایع بوده و با پیامدها بالینی نامطلوب همراه هستند. هدف تکنیک‌های پاک‌سازی راه هوایی (airway clearance techniques; ACTs) حذف خلط از ریه‌ها است، با این حال شواهد مبنی بر اثربخشی آنها در طول تشدید حاد حملات COPD (یا acute exacerbations of COPD; AECOPD) یا بیماری پایدار نامشخص است.
ارزیابی بی‌خطری (safety) و اثربخشی ACTها برای افراد مبتلا به AECOPD و COPD پایدار.
پایگاه ثبت تخصصی کارآزمایی‌های گروه راه‌های هوایی در کاکرین را از ابتدا تا اکتبر 2011، و PEDro را در اکتبر 2009 جست‌وجو کردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی‌شده موازی و کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی‌شده متقاطع (cross-over) را وارد کردیم که یک ACT را با عدم درمان، یا ACT ساختگی در شرکت‌کنندگان مبتلا به COPD بر اساس تعریف محقق، آمفیزم (emphysema) یا برونشیت مزمن (chronic bronchitis) مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم استخراج داده‌ها را انجام داده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. داده‌های حاصل از مطالعات AECOPD را جدا از COPD پایدار آنالیز کردیم، و اثرات ACT را به صورت «فوری» (کمتر از 24 ساعت)، «کوتاه‌مدت» (24 ساعت تا هشت هفته) یا «درازمدت» (بیشتر از هشت هفته) طبقه‌بندی کردیم. یک آنالیز زیرگروه، تاثیرات ACTهایی را که از فشار بازدمی مثبت (positive expiratory pressure; PEP) استفاده کردند، با مواردی مقایسه کردند که از PEP استفاده نکردند.
بیست و هشت مطالعه با 907 شرکت‌کننده در این مرور وارد شدند. حجم نمونه مطالعات به‌طور کلی کوچک بود (5 تا 96 نفر) و کیفیت کلی به دلیل روش‌های کورسازی (blinding) و تخصیص (allocation) ناکافی، عموما ضعیف بود. متاآنالیزها به دلیل ناهمگونی (heterogeneity) در اندازه‌گیری پیامد و گزارش‌دهی ناکافی از داده‌ها، محدود شدند.
در افراد دچار AECOPD، استفاده از ACT با کاهش‌های اندک اما قابل توجه در کوتاه‌مدت در نیاز به افزایش کمک تهویه‌ای (نسبت شانس (OR): 0.21؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 0.85؛ داده‌های چهار مطالعه با 171 نفر)، طول مدت استفاده از کمک تهویه (تفاوت میانگین (MD): 2.05- روز؛ 95% CI؛ 2.60- تا 1.51-، میانگین مدت زمان برای گروه‌های کنترل برابر با هفت روز؛ داده‌های دو مطالعه با 54 نفر) و طول مدت بستری در بیمارستان (MD؛ 0.75- روز؛ 95% CI؛ 1.38- تا 0.11-؛ میانگین دوره برای گروه کنترل معادل نه روز؛ یک مطالعه با 35 نفر) همراه بود. داده‌های تعداد محدودی از مطالعات هیچ مزیت بلندمدت قابل توجهی را از ACT بر تعداد حملات تشدید یا بستری شدن در بیمارستان نشان ندادند، و هیچ تاثیر مفید کوتاه‌مدتی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (HRQoL) به دست نیامد که با امتیاز کل پرسش‌نامه تنفسی سنت جورج (SGRQ) اندازه‌گیری شد (MD؛ -2.30؛ 95% CI؛ 11.80- تا 7.20؛ یک مطالعه با 59 نفر).
در افراد مبتلا به COPD پایدار، داده‌های حاصل از مطالعات تکی هیچ مزیت کوتاه‌مدت قابل توجهی را از ACTها بر تعداد افراد مبتلا به تشدید حملات (OR: 3.21؛ 95% CI؛ 0.12 تا 85.20؛ یک مطالعه با 30 نفر)، بهبودهای کوتاه‌مدت قابل توجه در HRQoL بر اساس نمره کل SGRQ (MD؛ 6.10-؛ 95% CI؛ 8.93- تا 3.27-؛ یک مطالعه با 15 نفر) و کاهش نیاز طولانی‌مدت به بستری شدن ناشی از مشکلات تنفسی (OR: 0.27؛ 95% CI؛ 0.08 تا 0.95؛ یک مطالعه با 35 شرکت‌کننده) نشان ندادند.
بزرگی تاثیر ACTهای مبتنی بر PEP بر نیاز به افزایش کمک تهویه‌ای و طول مدت بستری در بیمارستان بیشتر از ACTهای غیر PEP بود، با این حال ما هیچ تفاوت آماری معنی‌داری را در زیرگروه پیدا نکردیم. یک گزارش از استفراغ در طول درمان با درناژ وضعیتی و شیب سر به پائین منتشر شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.