سقط جنین یا سقط خودبهخودی، به از دست دادن بارداری بدون دخالت ابزار پزشکی یا مکانیکی پیش از تکمیل هفته 20 th بارداری گفته میشود. در این زمان، جنین هنوز به اندازه کافی رشد نکرده که بتواند خارج از رحم مادر زنده بماند. تهدید به سقط جنین (threatened miscarriage) در اوایل دوران بارداری بسیار شایع است. بیشتر موارد تهدید به سقط جنین در 12 هفته نخست بارداری اتفاق افتاده و به صورت خونریزی واژینال، درد شکم و کمردرد که برای روزها یا هفتهها ادامه مییابد، آشکار میشود. تاکنون، درمانهای ارایهشده در پیشگیری از سقط جنین در اوایل دوران بارداری ناشی از تهدید به سقط جنین، اثربخشی محدودی داشتهاند. داروهای گیاهی چینی، بخشی از داروهای سنتی چینی (Traditional Chinese Medicines) هستند و از محصولات گیاهی و برخی از مواد حیوانی و مواد معدنی تشکیل شدهاند. این داروها به شدت محبوب شدهاند و به عنوان یک درمان جایگزین برای موارد تهدید به سقط جنین، بهطور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرند.
این مرور، تاثیرات درمانی داروهای گیاهی چینی را با دیگر عوامل دارویی مقایسه کرد. از میان 44 کارآزمایی تصادفیسازی شده شامل 5100 شرکتکننده، همگی از چین، که در این مرور وارد شدند، هیچ کارآزماییای از دارونما (placebo) یا استراحت در بستر به عنوان مداخله کنترل استفاده نکرد. در بیست کارآزمایی، از یک نسخه شایع یعنی قرص شو تای (Shou Tai Pill) به عنوان فرمول پایه، و در 24 کارآزمایی از فرمولهای دیگر استفاده شد. داروهای غربی شامل داروهای توکولیتیک (tocolytic drugs) مانند سالبوتامول (salbutamol) و سولفات منیزیم (magnesium sulfate)، مکملهای هورمونی با گنادوتروفین جفتی انسانی (human chorionic gonadotrophin) یا پروژسترون (progesterone)، و مکملهای حمایتی مانند ویتامین E و فولیک اسید (folic acid) هستند. پنج کارآزمایی، 550 زن را تا پس از هفته 28 بارداری و زایمان پیگیری کرد و نشان داد که مصرف ترکیبی از داروهای گیاهی چینی و داروهای غربی در درمان موارد تهدید به سقط جنین موثرتر از مصرف داروهای غربی به تنهایی بودند. مطالعات باقیمانده به بررسی تاثیرات فوری درمان پرداختند. درمان ترکیبی در مقایسه با داروهای غربی در پیشگیری از سقط جنین حتمی موثرتر بوده و در نتیجه بارداری ادامه یافته است. بسیاری از کارآزماییها، بروز عوارض جانبی را در طول درمان یا در طول بارداری و زایمان گزارش نکردند. پزشکان طب چینی بسته به تظاهرات بالینی فردی زنان، نسخههای کلاسیک را اندکی تغییر میدهند. همه کارآزماییها کیفیت روششناسی (methodology) ضعیفی داشتند. به عنوان نتیجهگیری میتوان گفت که شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده در مورد اثربخشی داروهای گیاهی چینی برای درمان موارد تهدید به سقط جنین و تعیین اینکه داروهای گیاهی چینی به تنهایی برای درمان موارد تهدید به سقط جنین مفیدتر از داروهای غربی به تنهایی هستند یا خیر، وجود ندارد.
شواهد کافی به منظور ارزیابی اثربخشی داروهای گیاهی چینی به تنهایی برای درمان موارد تهدید به سقط جنین وجود نداشت.
استفاده از ترکیبی از داروهای گیاهی چینی و داروهای غربی برای درمان موارد تهدید به سقط جنین موثرتر از مصرف داروهای غربی به تنهایی بود. با این حال، کیفیت مطالعات واردشده در سطح پائینی قرار داشت. انجام مطالعات بیشتر و با کیفیت بالا جهت ارزیابی اثربخشی داروهای گیاهی چینی برای درمان موارد تهدید به سقط جنین ضروری است.
تهدید به سقط جنین (threatened miscarriage) در 10% تا 15% از تمام موارد بارداری رخ میدهد. لکهبینی یا خونریزی واژینال در اوایل بارداری شایع است و تقریبا نیمی از این بارداریها به از دست دادن بارداری منجر میشود. تا به امروز، هیچ درمان پیشگیرانه موثری برای موارد تهدید به سقط جنین وجود ندارد. داروهای گیاهی چینی قرنهاست که در کشورهای آسیایی بهطور گستردهای مورد استفاده قرار گرفته و در سالهای اخیر، به یک درمان جایگزین پرطرفدار در کشورهای غربی تبدیل شده است. مطالعات متعددی ادعا میکنند که میتوانند از سقط جنین پیشگیری کنند. با این حال، هیچ ارزیابی سیستماتیکی از اثربخشی داروهای گیاهی چینی برای موارد تهدید به سقط جنین انجام نشده است.
مرور تاثیرات درمانی داروهای گیاهی چینی برای درمان موارد تهدید به سقط جنین.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (31 ژانویه 2012)، بانک اطلاعاتی زیستپزشکی چین (Chinese Biomedical Database) (1978 تا 31 ژانویه 2012)؛ China Journal Net (1915 تا 31 ژانویه 2012)؛ زیرساختهای دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure) (1915 تا 31 ژانویه 2012)؛ بانک اطلاعاتی WanFang (1980 تا 31 ژانویه 2012)، پایگاه ثبت کارآزمایی بالینی چینی (31 ژانویه 2012)؛ EMBASE (1980 تا 31 ژانویه 2012)؛ CINAHL (31 ژانویه 2012)؛ PubMed (1980 تا 31 ژانویه 2012)؛ Wiley InterScience (1966 تا 31 ژانویه 2012)، پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (31 ژانویه 2012) و فهرست منابع مطالعات بازیابیشده را جستوجو کردیم. همچنین با سازمانها، افراد متخصص که در این زمینه فعالیت داشتند، و تولیدکنندگان گیاهان دارویی تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی و کنترلشدهای که داروهای گیاهی چینی (به تنهایی یا همراه با داروهای دیگر) را با دارونما (placebo)، عدم درمان (از جمله استراحت در بستر) یا دیگر داروها به عنوان درمان موارد تهدید به سقط جنین مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، همه مطالعات را برای ورود به این مرور در نظر گرفتند، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند. صحت (accuracy) دادهها بررسی شد.
در مجموع، تعداد 44 کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده را با 5100 شرکتکننده در این مرور وارد کردیم.
هیچ کارآزماییای را نیافتیم که از دارونما یا عدم درمان (از جمله استراحت در بستر) به عنوان عامل کنترل استفاده کرده باشد.
تفاوت معنیداری از نظر نرخ اثربخشی (ادامه بارداری پس از هفته 28 بارداری) میان گروه داروهای گیاهی چینی به تنهایی در مقایسه با گروه زنانی که فقط داروهای غربی را دریافت کردند، وجود نداشت (میانگین خطر نسبی (RR): 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.96 تا 1.57؛ یک کارآزمایی، 60 زن).
مصرف داروهای گیاهی چینی همراه با داروهای غربی نسبت به داروهای غربی به تنهایی برای تداوم بارداری پس از هفته 28 بارداری موثرتر بودند (میانگین RR؛ 1.28؛ 95% CI؛ 1.18 تا 1.38؛ پنج کارآزمایی، 550 زن).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.