درمان طولانی‌مدت به مدت 72 هفته در مقایسه با درمان استاندارد به مدت 48 هفته در بیماران مبتلا به هپاتیت C مزمن ژنوتیپ 1 با پاسخ آهسته به درمان

هپاتیت C مزمن، علت اصلی مرگ‌ومیر و موربیدیتی عوارض با کبد است. طول دوره درمان استاندارد با پگ‌اینترفرون به همراه ریباویرین برای بیماران مبتلا به ویروس هپاتیت C ژنوتیپ 1، 48 هفته است، اما تعداد بیمارانی که از نظر ناپدید شدن ویروس از خون با موفقیت (پاسخ ویروسی پایدار) درمان می‌شوند، محدود است. به منظور بهبودی در آن، طولانی کردن دوره درمان پیشنهاد شده است. ما سعی کردیم مشخص کنیم که طولانی کردن درمان تا 72 هفته بهتر از 48 هفته استاندارد در زیرگروهی از بیمارانی است که پاسخ ویروسی آهسته نشان داده‌اند یا خیر.

ما هفت کارآزمایی بالینی تصادفی‌سازی شده را پیدا کردیم که طول دوره درمان 72 هفته را با 48 هفته در 1369 شرکت‌کننده مقایسه کردند. سطح کیفیت همه کارآزمایی‌ها پائین بود. مرگ‌ومیر و عوارض مرتبط با کبد در هیچ یک از کارآزمایی‌های واردشده گزارش نشدند. زمانی که تصمیم برای طولانی کردن درمان بر اساس بار ویروسی پس از 12 هفته درمان گرفته شد (RR: 1.43؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.92) و همچنین زمانی که تصمیم به طولانی کردن درمان بر اساس نتایج بار ویروسی پس از چهار هفته درمان گرفته شد (RR: 1.27؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.50)، پاسخ ویروسی پایدار (یعنی RNA غیرقابل شناسایی ویروس هپاتیت C پس از شش ماه از پایان دوره کامل درمان) افزایش یافت. تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) برای دستیابی به افزایش در نسبت پاسخ ویروسی پایدار برابر با نه بود (به این معنی که از بین نه شرکت‌کننده که به‌ جای 48 هفته به ‌مدت 72 هفته تحت درمان قرار گرفتند، در مقایسه با شرکت‌کنندگانی که به‌ مدت 48 هفته درمان شدند، فقط یک نفر بیشتر به پاسخ ویروسی پایدار دست یافت). پاسخ ویروسی پایدار بالاتر پس از 72 هفته درمان ناشی از کاهش تعداد بیماران در این گروه بود که پس از درمان، دچار عود ویروسی شدند. پایبندی به درمان میان دو گروه تفاوتی نداشت. وقوع عوارض جانبی جدی فقط در یک کارآزمایی ذکر شد، و در دو گروه درمانی تفاوتی نداشتند. یافته‌ها ممکن است تحت تاثیر خطر خطاهای سیستماتیک (سوگیری (bias)) و خطر خطاهای تصادفی (random errors) (بازی شانس) قرار گرفته باشند.

انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده بیشتر و در مقیاس بزرگ با ارایه گزارش از پیامدهای مرتبط با بیمار، ضروری است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

این مرور نسبت بیشتری را از پاسخ ویروسی پایدار پس از اضافه کردن دوره درمان از 48 هفته به 72 هفته در بیماران آلوده به HCV ژنوتیپ 1 نشان می‌دهد که HCV RNA در آنها هنوز قابل تشخیص بود، اما پس از 12 هفته تا ≥ 2 log کاهش یافت و پس از 24 هفته درمان منفی شد، و در بیماران با HCV RNA قابل تشخیص پس از چهار هفته درمان با پگ‌اینترفرون به همراه ریباویرین. تاثیرات مشاهده‌شده مداخله می‌توانند هم ناشی از خطای سیستماتیک (سوگیری) و هم خطاهای تصادفی (random errors) (بازی شانس) باشند. هیچ گزارشی در مورد مرگ‌ومیر وجود نداشت و گزارش‌دهی از پیامدهای بالینی و عوارض جانبی کافی نبود. به منظور حمایت یا رد سیاست طولانی کردن دوره درمان برای افرادی که پاسخ آهسته به درمان می‌دهند، به داده‌های بیشتری نیاز است.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

طول دوره درمان استاندارد با پگ‌اینترفرون (peginterferon) به همراه ریباویرین (ribavirin) برای بیماران آلوده به ویروس هپاتیت C مزمن (HCV) ژنوتیپ 1، 48 هفته است. با این حال، تعداد بیمارانی که پاسخ ویروسی پایدار را نشان می‌دهند، زیاد نیست. به منظور بهبودی در پاسخ ویروسی پایدار، طولانی کردن دوره درمان پیشنهاد شده است.

اهداف: 

بررسی مزایا و مضرات درمان طولانی‌مدت 72-هفته‌ای در مقایسه با درمان 48-هفته‌ای با پگ‌اینترفرون به همراه ریباویرین در بیماران مبتلا به عفونت مزمن HCV ژنوتیپ 1 که پاسخ ضدویروسی آهسته نشان داده‌اند.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین ؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ Science Citation Index-Expanded و LILACS را تا نوامبر 2011 جست‌وجو کردیم. ما کارآزمایی‌های بیشتری را با بررسی فهرست منابع و تماس با نویسندگان اصلی، شناسایی کردیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌ها در صورتی برای این مرور واجد شرایط بودند که شامل بیماران آلوده به ژنوتیپ 1 ویروس هپاتیت C با پاسخ ضدویروسی آهسته بودند، و این بیماران به‌طور تصادفی برای تکمیل 72 هفته درمان در مقایسه با 48 هفته درمان با اینترفرون پگیله (pegylated interferon) و ریباویرین انتخاب شدند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده به‌طور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) کارآزمایی‌ها را ارزیابی کرده، و داده‌ها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از مرگ‌ومیر کلی، مرگ‌ومیر مرتبط با بیماری کبدی و عوارض مرتبط با بیماری کبدی. ما داده‌ها را به‌طور جداگانه طبق دو تعریف از پاسخ‌دهندگان آهسته به درمان استخراج کردیم: 1) بیماران با کاهش ویروسی ≥ 2 log اما همچنان HCV RNA قابل تشخیص پس از 12 هفته درمان و HCV RNA غیرقابل شناسایی پس از 24 هفته درمان؛ 2) بیماران با HCV RNA قابل تشخیص پس از چهار هفته درمان. ما خطر نسبی (RR) را از کارآزمایی‌های مجزا، همچنین در متاآنالیز کارآزمایی‌ها، محاسبه کردیم.

نتایج اصلی: 

این مرور شامل هفت کارآزمایی با 1369 شرکت‌کننده بود. تمام کارآزمایی‌ها در معرض خطر سوگیری بالا قرار داشتند. پنج کارآزمایی از تعریف اول ما از پاسخ‌دهندگان آهسته به درمان استفاده کرده و سه کارآزمایی دیگر (از جمله یکی که از هر دو تعریف استفاده کرد) تعریف دوم را به کار بردند. هیچ‌یک از کارآزمایی‌های واردشده به پیامدهای اولیه اشاره نکردند. با این حال، با توجه به پیامدهای ثانویه، افزایش دوره درمان به 72 هفته، پاسخ ویروسی پایدار را طبق هر دو تعریف افزایش داد (71/217 (32.7%) در مقایسه با 52/194 (26.8%)؛ خطر نسبی (RR): 1.43؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.92، P = 0.02؛ I 2 = 8%؛ و 265/499 (53.1%) در مقایسه با 207/496 (41.7%)؛ RR 1.27؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.50؛ P = 0.006؛ I 2 = 38%)، با تفاوت خطر (risk difference) برابر با 0.11 و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT): نه مورد. پایان پاسخ درمانی میان دو گروه درمانی تفاوت معنی‌داری نداشت. تعداد شرکت‌کنندگانی که از نظر ویروس‌شناسی عود کردند، در گروه‌هایی که به مدت 72 هفته با استفاده از هر دو تعریف تحت درمان قرار گرفتند، کمتر بود (27/84 (32.1%) در مقایسه با 46/91 (50.5%)؛ RR: 0.59؛ 95% CI؛ 0.40 تا 0.86؛ P = 0.007؛ I 2 = 18%؛ 3 کارآزمایی؛ و 85/350 (24.3%) در مقایسه با 146/353 (41.4%)؛ RR: 0.59؛ 95% CI؛ 0.47 تا 0.73؛ P < 0.000001؛ I 2 = 0%؛ 3 کارآزمایی). طول درمان تاثیر معنی‌داری بر پایبندی به درمان نداشت (247/279 (88.5%) در مقایسه با 252/274 (92.0%)؛ RR: 0.95؛ 95% CI؛ 0.84 تا 1.07؛ P = 0.42؛ I 2 = 69%؛ 3 کارآزمایی). در تنها کارآزمایی‌ای که عوارض جانبی را گزارش کرد، تفاوت معنی‌داری میان دو گروه درمانی مشاهده نشد.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information