اندومتریوماتا (endometriomata) نوعی اندومتریوز تخمدان است که به عنوان کیست درون تخمدان طبقه‌بندی می‌شوند. آنها یکی از علل شایع ناباروری و درد لگن هستند. این مرور خواست مشخص کند که کدام رویکرد درمانی برای زنان مبتلا به ناباروری و اندومتریوماتا که تحت فناوری کمک باروری (assisted reproductive technology; ART) قرار می‌گیرند، عملکرد بهتری داشت. چهار کارآزمایی شناسایی شدند. یک آگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین (gonadotropin-releasing hormone; GnRH) در مقایسه با آنتاگونیست GnRH، تاثیر درمانی مثبتی را بر پاسخ تخمدان به تحریک بیش از حد کنترل شده تخمدان (controlled ovarian hyperstimulation; COH) و تعداد تخمک‌های بالغ بازیابی‌شده نشان داد. شواهد برای جراحی محدود بود اما آسپیراسیون (aspiration) با پاسخ تخمدانی بیشتر از مدیریت انتظار (expectant management) (رویکرد انتظار و تحت نظر قرار دادن بیمار) همراه بود. انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده بیشتری از مداخلات برای مدیریت اندومتریوما در زنانی که تحت ART قرار می‌گیرند، مورد نیاز هستند.
در هیچ‌یک از چهار کارآزمایی واردشده شواهدی مبنی بر تاثیر مداخله بر پیامدهای باروری به دست نیامد. انجام RCTهای بیشتری برای مدیریت بالینی اندومتریوما در زنان تحت ART مورد نیاز هستند.
اندومتریوماتا (endometriomata) همان کیست‌های اندومتریوز در تخمدان‌ها هستند. از آنجایی که چرخه‌های فناوری باروری مصنوعی (artificial reproductive technology; ART) شامل برداشت تخمک از تخمدان‌ها می‌شوند، اندومتریوماتا ممکن است با پیامد ART تداخل ایجاد کند.
تعیین اثربخشی و بی‌خطری (safety) جراحی، درمان طبی، درمان ترکیبی یا عدم درمان برای بهبود پیامدهای باروری بین زنان مبتلا به اندومتریوماتا، پیش از انجام دوره‌های ART.
نویسندگان مرور به جست‌وجو در موارد زیر پرداختند: پایگاه ثبت تخصصی کارآزمایی‌های گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری در کاکرین، CENTRAL ( کتابخانه کاکرین )، EMBASE؛ MEDLINE؛ PubMed؛ PsycINFO؛ CINAHL؛ DARE، پایگاه‌های ثبت کارآزمایی برای یافتن کارآزمایی‌های در حال انجام و ثبت‌شده، نمایه‌های استنادی، خلاصه مقالات کنفرانس‌ها در ISI Web of Knowledge، نتایج مطالعه بالینی (Clinical Study Results)، OpenSIGLE (جولای 2010) و جست‌وجوی دستی در مجله باروری و عقیمی (Fertility and Sterility) (2008 تا 2010).
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده از هر گونه درمان طبی، جراحی یا ترکیبی یا مدیریت انتظار برای اندومتریوماتا پیش از انجام ART.
کارآزمایی‌ها توسط دو نویسنده به‌طور مستقل از هم برای خطر سوگیری (bias) شناسایی و ارزیابی شدند. برای دریافت اطلاعات بیشتر با نویسندگان کارآزمایی‌هایی که به‌طور بالقوه واجد شرایط ورود بودند، تماس گرفته شد. پیامدها به صورت نسبت شانس پتو (Peto odds ratios) و تفاوت میانگین (MD) بیان شدند.
یازده کارآزمایی شناسایی شدند که هفت کارآزمایی حذف و چهار کارآزمایی با 312 شرکت‌کننده وارد شدند.
هیچ‌یک از کارآزمایی‌ها پیامدهای تولد زنده را گزارش نکردند. یک کارآزمایی هورمون آزادکننده گنادوتروپین (gonadotropin-releasing hormone; GnRH) را با آنتاگونیست GnRH مقایسه کرد. هیچ شواهدی دال بر تفاوت در نرخ بارداری بالینی (clinical pregnancy rate; CPR) وجود نداشت، با این حال تعداد تخمک‌های بالغ بازیابی شده (number of mature oocytes retrieved; NMOR) با آگونیست‌های GnRH بیشتر بود (MD: -1.60؛ 95% CI؛ 2.44- تا 0.76-) و پاسخ تخمدان افزایش یافت (سطوح استرادیول (estradiol; E2) در روز تزریق گنادوتروپین جفتی انسانی (human chorionic gonadotropin; hCG)) (MD: -456.30؛ 95% CI؛ 896.06- تا 16.54-).
جراحی (آسپیراسیون (aspiration) یا سیستکتومی (cystectomy)) در مقایسه با مدیریت انتظار (expectant management; EM) هیچ شواهدی را مبنی بر مزیت یکی از آنها برای بارداری بالینی نشان نداد. آسپیراسیون در مقایسه با EM، با NMOR بیشتر (MD: 0.50؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.98) و افزایش پاسخ تخمدان (سطوح E2 در روز تزریق hCG) (MD: 685.3؛ 95% CI؛ 464.50 تا 906.10) مرتبط بود. سیستکتومی با کاهش پاسخ تخمدان به تحریک بیش از حد کنترل شده تخمدان (controlled ovarian hyperstimulation; COH) همراه بود (MD: -510.00؛ 95% CI؛ 676.62- تا 343.38-)؛ هیچ شواهدی دال بر تاثیر آن بر NMOR در مقایسه با EM وجود ندارد. آسپیراسیون در مقایسه با سیستکتومی شواهدی را دال بر تفاوت در CPR یا NMOR نشان نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.