آب مروارید یا کاتاراکت (cataract)، کدر شدن عدسی چشم بوده و یکی از علل اصلی نابینایی در سراسر جهان برشمرده میشود. تنها روش درمان این عارضه، انجام جراحی برای برداشتن لنز کدر شده و جایگزینی آن با یک لنز جدید است، که معمولا از پلاستیک ساخته شده است. تکنیکهای مختلف جراحی برای خارج کردن لنز وجود دارد، که در این مرور دو مورد از آنها را با هم مقایسه میکنیم: فاکوامولسیفیکاسیون (phacoemulsification) و خارج کردن آب مروارید خارج کپسولی (extracapsular cataract extraction; ECCE).
در ماه می 2013 جستوجویی در متون علمی برای یافتن مطالعات مقایسهکننده این دو تکنیک انجام شد و 11 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده شناسایی شدند که در مجموع شامل 1228 شرکتکننده بودند. این کارآزماییها شامل شرکتکنندگان مبتلا به آب مروارید مرتبط با سن بوده و در اروپا، آمریکای جنوبی و خاور دور انجام شدند. این موارد را برای وجود هرگونه سوگیری (bias) که ممکن است بر دادهها تاثیر گذاشته باشد، ارزیابی کردیم، دادهها را بر اساس معیارهای از پیش تعیینشده استخراج کرده، و در صورت امکان، دادههای تجمیعشده را از همه مطالعات آنالیز کردیم.
مطالعات کمی نتایجی را گزارش کردند که با معیارهای از پیش تعریف شده ما مطابقت داشتند. مطالعات عموما به دلیل ضعف در گزارشدهی از روشهای کارآزمایی در معرض خطر سوگیری نامشخصی بوده و کیفیت کلی شواهد برای پیامدهای مختلف، از متوسط تا بسیار پائین متغیر بود. فاکوامولسیفیکاسیون نتایج عالی در هر دو زمان سه و 12 ماه ارائه داد. بروز عوارض در گروه ECCE بیشتر از گروه فاکوامولسیفیکاسیون بود. با این حال، دو مطالعه از سه مطالعه که هزینهها را گزارش کردند، نشان دادند که ECCE ارزانتر از فاکوامولسیفیکاسیون بود.
بهطور خلاصه، بر اساس مطالعات معدودی که پیامدهایی را گزارش کردند که توانستیم در آنالیزها بگنجانیم، پیامدهای بینایی با فاکوامولسیفیکاسیون بهتر و عوارض با این تکنیک کمتر بودند. با این حال، ECCE ارزانتر بود و در کشورهای کمدرآمد، ECCE ممکن است در به حداکثر رساندن تعداد افرادی که با منابع محدود قابل درمان هستند، نقش داشته باشد.
خارج کردن آب مروارید با فاکوامولسیفیکاسیون در مقایسه با ECCE ممکن است منجر به دقت بینایی بهتر با نرخ عوارض کمتر شود. این مرور در حال حاضر برای تشخیص تفاوتها برای پیامدهای نادرتر، از جمله پیامد بینایی ضعیف، قدرت کافی ندارد. هزینه کمتر ECCE ممکن است استفاده از آن را در جمعیتی از بیماران که جراحی با حجم بالا در اولویت قرار دارد، توجیه کند، با این حال، فقدان دادهها برای مقایسه فاکوامولسیفیکاسیون و ECCE در شرایط کمدرآمد، وجود دارد.
کاتاراکت (cataract) یا آب مروارید مرتبط با سن، یکی از دلایل عمده نابینایی در سراسر جهان است. بنابراین، تعیین موثرترین روش جراحی برای جراحی آب مروارید، اهمیت زیادی دارد.
هدف از این مرور، بررسی تاثیرات دو نوع جراحی آب مروارید برای آب مروارید مرتبط با سن است: فاکوامولسیفیکاسیون (phacoemulsification) و خارج کردن آب مروارید خارج کپسولی (extracapsular cataract extraction; ECCE).
CENTRAL (شامل پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه چشم و بینایی در کاکرین) ( کتابخانه کاکرین ؛ شماره 4؛ 2013)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE In-Process and Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE Daily؛ Ovid OLDMEDLINE (ژانویه 1946 تا می 2013)؛ EMBASE (ژانویه 1980 تا می 2013)؛ Web of Science Conference Proceedings Citation Index- Science (CPCI-S) (ژانویه 1970 تا می 2013)؛ بانک اطلاعاتی منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) (ژانویه 1982 تا می 2013)؛ متا رجیستر کارآزماییهای کنترلشده ( m RCT) (در www.controlled-trials.com )؛ ClinicalTrials.gov (در www.clinicaltrials.gov )؛ و پلتفرم بینالمللی پايگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) ( www.who.int/ictrp/search/en ) را جستوجو کردیم. در جستوجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزماییها، از هیچ محدودیت زمانی یا زبان نگارش مقاله استفاده نکردیم. بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی را آخرین بار در 13 می 2013 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) را از فاکوامولسیفیکاسیون در مقایسه با ECCE برای مدیریت بالینی آب مروارید مرتبط با سن وارد کردیم.
دو نویسنده بهطور مستقل همه مطالعات را انتخاب و ارزیابی کردند. دو پیامد اولیه را تعریف کردیم: «دید عملکردی خوب» (با حدت بینایی (visual acuity) معادل 6/12 یا بهتر) و «پیامد بینایی ضعیف» (بهترین حدت بینایی اصلاحشده (best corrected visual acuity; BCVA) کمتر از 6/60) در سه و 12 ماه پس از جراحی. همچنین دادههایی را در مورد عوارض حین و پس از جراحی، و هزینه روشها، جمعآوری کردیم.
در این مرور 11 کارآزمایی را با مجموع 1228 شرکتکننده، از 45 تا 94 سال، وارد کردیم. مطالعات عموما به دلیل روشهای کارآزمایی که ضعیف گزارش شدند، در معرض خطر سوگیری (bias) نامشخص قرار داشتند. هیچ مطالعهای حدت بینایی را گزارش نکرد، بنابراین حدت بینایی اصلاحنشده (uncorrected visual acuity; UCVA) و بهترین حدت بینایی اصلاح شده (BCVA) را گزارش میکنیم. مطالعات در روشهای ارزیابی حدت بینایی و چارچوبهای زمانی که در آن پیامدها گزارش شدند، متفاوت بودند. شرکتکنندگان در گروه فاکوامولسیفیکاسیون احتمال بیشتری داشت که به UCVA معادل 6/12 یا بیشتر در سه ماه (خطر نسبی (RR): 1.81؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.36 تا 2.41، دو مطالعه، 492 شرکتکننده) و یک سال (RR: 1.99؛ 95% CI؛ 1.45 تا 2.73، یک مطالعه، 439 شرکتکننده) دست یابند. افرادی که در گروه فاکوامولسیفیکاسیون قرار داشتند بیشتر احتمال داشت در سه ماه (RR: 1.12؛ 95% CI؛ 1.03 تا 1.22، چهار مطالعه، 645 شرکتکننده) و یک سال (RR: 1.06؛ 95% CI؛ 0.99 تا 1.14، یک مطالعه، 439 شرکتکننده) به BCVA معادل 6/12 یا بیشتر دست یابند، اما تفاوت میان دو گروه کوچکتر بود. هیچ یک از کارآزماییها، BCVA کمتر از 6/60 را گزارش نکردند، اما سه کارآزمایی BCVA بدتر از 6/9 و 6/18 را نشان دادند: در گروه فاکوامولسیفیکاسیون نسبت به گروه ECCE، رویدادهای کمتری از این پیامد در نقاط زمانی سه ماه (RR: 0.33؛ 95% CI؛ 0.20 تا 0.55، سه مطالعه، 604 شرکتکننده) و 12 ماه (RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.05، یک مطالعه، 439 شرکتکننده) رخ داد. سه کارآزمایی پارگی کپسول خلفی را گزارش کردند: این پیامد در گروه ECCE بیشتر از گروه فاکوامولسیفیکاسیون رخ داد، اما تعداد کم رویدادها به معنای نامشخص بودن تاثیر واقعی است (نسبت شانس (OR) پتو (Peto): 0.56؛ 95% CI؛ 0.26 تا 1.22، سه مطالعه، 688 شركتكننده). پرولاپس عنبیه، ادم سیستوئید ماکولار و کدورت کپسولی خلفی نیز در گروه ECCE بیشتر از گروه فاکوامولسیفیکاسیون دیده شدند. هزینههای جراحی فاکوامولسیفیکاسیون در دو مطالعه بیشتر از ECCE بودند. مطالعه سوم هزینههای مشابهی را برای فاکوامولسیفیکاسیون و ECCE تا شش هفته پس از جراحی گزارش کرد، اما پس از این زمان، ECCE هزینههای بیشتری را به دلیل ویزیتهای اضافی، عینک و درمان لیزر برای دستیابی به پیامد مشابه متحمل کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.