نقش آنتی‌بادی‌های سلول T برای سرکوب سیستم ایمنی پس از پیوند قلب

پیوند قلب، گاهی برای افرادی که دچار نارسایی قلبی هستند و در صورت عدم پیوند جان خود را از دست می‌دهند، امکان‌پذیر است. درمان برای سرکوب سیستم ایمنی پس از پیوند قلب جهت پیشگیری از رد قلب پیوندی ضروری است و طی دو مرحله انجام می‌شود. مرحله اول، درمان القایی است که همزمان با پیوند انجام شده و فقط برای مدت بسیار کوتاهی ادامه می‌یابد. مرحله دوم، درمان نگهدارنده است که اغلب همزمان با جراحی آغاز می‌شود، اما برای مدت طولانی‌تری، شاید هم برای تمام عمر، ادامه می‌یابد.

آنتی‌بادی‌ها مولکول‌هایی هستند که با اهداف مشخصی مقابله می‌کنند. آنتی‌بادی‌ها علیه سلول‌های T (نوعی گلبول سفید) - که به عنوان آنتی‌بادی‌های سلول T شناخته می‌شوند - به عنوان یک درمان القایی در دو هفته اول پس از پیوند قلب استفاده می‌شوند. انواع مختلفی از آنتی‌بادی‌ها به کار می‌روند، اما مزایا و آسیب‌های هر نوع آن به‌طور دقیق مشخص نیست.

شواهد مربوط به تاثیر آنتی‌بادی‌های سلول T را در افراد دریافت‌کننده پیوند قلب مرور کردیم. ما امیدوار بودیم مشخص شود که آنتی‌بادی‌ها علیه سلول‌های T پس از پیوند قلب نقشی دارند یا خیر، و اگر چنین است، کدام یک از آنتی‌بادی‌ها بهترین عملکرد و کمترین آسیب را به همراه دارد. تعداد 22 مطالعه را پیدا کردیم که شامل 1427 فرد دریافت‌کننده پیوند قلب بودند. اکثر شرکت‌کنندگان کارآزمایی، آنتی‌بادی‌های سلول T را فقط در دو هفته نخست پس از جراحی دریافت کردند، اما درمان برای برخی به مدت 10 هفته ادامه یافت.

تمام کارآزمایی‌ها در معرض خطر سوگیری (bias) بالا قرار گرفتند (یعنی با خطر تخمین بیش از حد مزایا و تخمین کمتر از حد آسیب‌ها مواجه بودند). هر نوع القای آنتی‌بادی سلول T را در مقایسه با عدم القا مقایسه کردیم. علاوه بر این، آنتاگونیست‌های گیرنده اینترلوکین-2 را در مقایسه با عدم القا، آنتی‌بادی مونوکلونال سلول T را در مقایسه با عدم القا، آنتاگونیست‌های گیرنده اینترلوکین-2 را در مقایسه با القای آنتی‌بادی مونوکلونال (به غیر از IL-2 RA)، آنتاگونیست‌های گیرنده اینترلوکین-2 را در مقایسه با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال، و القای آنتی‌بادی مونوکلونال (به غیر از IL-2 RA) را در مقایسه با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال ارزیابی کردیم. هیچ تفاوت معنی‌داری را در میزان بقا (survival) پیدا نکردیم، از نظر میزان بروز عوارض جانبی (برای مثال، عفونت، عفونت سیتومگالوویروس (cytomegalovirus)، اختلال لنفوپرولیفراتیو پس از پیوند، سرطان، واسکولوپاتی آلوگرافت مزمن (chronic allograft vasculopathy)، عملکرد کلیه، هیپرتانسیون، دیابت شیرین، یا هیپرلیپیدمی) نیز برای هیچ‌یک از مقایسه‌های انجام‌شده تفاوت معنی‌داری را به دست نیاوردیم. بروز رد حاد پیوند ممکن است در بیماران تحت درمان با القای آنتاگونیست گیرنده اینترلوکین-2 در مقایسه با عدم القا، و در بیماران تحت درمان با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال در مقایسه با القای آنتاگونیست گیرنده اینترلوکین-2 کمتر رخ دهد. با این حال، نمی‌توان خطاهای سیستماتیک و خطاهای تصادفی (random errors) را نادیده گرفت و یافته‌های ما وابسته به انتخاب مدل آماری بودند. بر این اساس، مشاهدات ما قوی نیستند و برای تایید یا رد این یافته‌ها، انجام کارآزمایی‌های بیشتر ضروری است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

این مرور نشان می‌دهد که رد حاد پیوند ممکن است با IL-2 RA در مقایسه با عدم القا، و با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال در مقایسه با IL-2 RA کاهش یابد، اگرچه آنالیزهای مرحله‌‏ای کارآزمایی نمی‌توانند خطاهای تصادفی را رد کنند، و اهمیت مشاهدات به مدل آماری استفاده‌شده بستگی دارد. علاوه بر این، این مرور مزایا یا آسیب‌های بارز دیگری را در رابطه با استفاده از هر نوع القای آنتی‌بادی سلول T در مقایسه با عدم القا، یا در مقایسه یک نوع آنتی‌بادی سلول T با نوع دیگری از آنتی‌بادی نشان نمی‌دهد. تعداد کارآزمایی‌هایی که به بررسی استفاده از آنتی‌بادی‌ها علیه سلول‌های T برای القای پس از پیوند قلب می‌پردازند، کم بوده، و تعداد شرکت‌کنندگان و پیامدها در این RCT‌ها محدود است. علاوه بر این، کارآزمایی‌های واردشده در معرض خطر سوگیری بالا قرار دارند. از این رو، برای ارزیابی دقیق مزایا و آسیب‌های مرتبط با القای آنتی‌بادی سلول-T برای گیرندگان پیوند قلب، انجام RCTهای بیشتری مورد نیاز است. چنین کارآزمایی‌هایی باید با خطر پائین خطای سیستماتیک و خطای تصادفی انجام شوند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

پیوند قلب به یک گزینه درمانی ارزشمند و پذیرفته‌شده برای نارسایی قلبی مرحله نهایی (end-stage) تبدیل شده است. یکی از خطرات این پروسیجر، رد قلب پیوندی توسط بدن گیرنده است که برای جلوگیری از آن، سرکوب مادام‌العمر سیستم ایمنی (immunosuppression) پس از پیوند ضروری است. دستیابی به شواهد بارز به منظور شناسایی بهترین، بی‌خطرترین و موثرترین استراتژی درمانی برای سرکوب سیستم ایمنی در گیرندگان پیوند قلب ضروری است. تا به امروز، هیچ توافقی در مورد استفاده از آنتی‌بادی‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی علیه سلول‌های‐T برای القا پس از پیوند قلب حاصل نشده است.

اهداف: 

مرور مزایا، آسیب‌ها، امکان‌سنجی (feasibility) و تحمل‌پذیری سرکوب سیستم ایمنی با القای آنتی‌بادی سلول‐T در مقایسه با دارونما (placebo)، یا عدم القای آنتی‌بادی، یا نوع دیگری از القای آنتی‌بادی برای گیرندگان پیوند قلب.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) (شماره 11، سال 2012)؛ MEDLINE (Ovid) (1946 تا هفته 1 نوامبر 2012)؛ EMBASE (Ovid) (1946 تا هفته 45 سال 2012)؛ ISI Web of Science (در 14 نوامبر 2012) را جست‌وجو کردیم؛ همچنین به جست‌وجو در دو پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی پرداخته و فهرست منابع را در نوامبر 2012 بررسی کردیم.

معیارهای انتخاب: 

تمامی کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده‌ای (randomised clinical trials; RCTs) را وارد این مرور کردیم که به ارزیابی سرکوب سیستم ایمنی با القای آنتی‌بادی سلول‐T برای گیرندگان پیوند قلب پرداختند. طی کارآزمایی‌های مجزا، از همه شرکت‌کنندگان خواستیم تا درمان نگهدارنده سرکوب سیستم ایمنی مشابهی را دریافت کنند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده به صورت مستقل از هم داده‌ها را استخراج کردند. از نرم‌افزار آنالیز RevMan برای آنالیز آماری داده‌های دو حالتی (dichotomous data) با خطر نسبی (RR)، و داده‌‏های پیوسته (continuous data) با تفاوت میانگین (MD)، هر دو با 95% فواصل اطمینان (CI)، استفاده کردیم. برای ارزیابی خطر خطاهای سیستماتیک (سوگیری (bias))، از حوزه‌های روش‌شناسی (methodology) استفاده شد. آنالیز مرحله‌‏ای کارآزمایی (trial sequential analysis) برای ارزیابی خطر خطاهای تصادفی (random errors) (بازی شانس) به کار گرفته شد. پیامدهای مورتالیتی، رد حاد پیوند، عفونت، عفونت سیتومگالوویروس (cytomegalovirus; CMV)، اختلال لنفوپرولیفراتیو (lymphoproliferative) پس از پیوند، سرطان، عوارض جانبی، واسکولوپاتی آلوگرافت مزمن (chronic allograft vasculopathy)، عملکرد کلیه، هیپرتانسیون، دیابت شیرین، و هیپرلیپیدمی (hyperlipidaemia) را ارزیابی کردیم.

نتایج اصلی: 

در این مرور، تعداد 22 RCT را وارد کردیم که استفاده از القای آنتی‌بادی سلول T را بررسی کردند، و در مجموع شامل 1427 گیرنده پیوند قلب بودند. تمامی کارآزمایی‌ها با خطر سوگیری بالا قضاوت شدند. پنج کارآزمایی، با مجموع 606 شرکت‌کننده، هر نوع القای آنتی‌بادی سلول T را در مقایسه با عدم القای آنتی‌بادی مقایسه کردند؛ چهار کارآزمایی، با مجموع 576 شرکت‌کننده، آنتاگونیست گیرنده اینترلوکین-2 (به اختصار IL-2 RA) را در مقایسه با عدم القا مقایسه کردند؛ یک کارآزمایی با 30 شرکت‌کننده، آنتی‌بادی مونوکلونال (غیر از IL-2 RA) را در مقایسه با عدم القای آنتی‌بادی مقایسه کرد؛ دو کارآزمایی، با مجموع 159 شرکت‌کننده، IL-2 RA را در مقایسه با القای آنتی‌بادی مونوکلونال (غیر از IL-2 RA) مقایسه کردند؛ چهار کارآزمایی، با مجموع 185 شرکت‌کننده، IL-2 RA را در مقایسه با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال مقایسه کردند؛ هفت کارآزمایی، با مجموع 315 شرکت‌کننده، آنتی‌بادی مونوکلونال (غیر از IL-2 RA) را در مقایسه با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال مقایسه کردند؛ و چهار کارآزمایی، با مجموع 162 شرکت‌کننده، القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال را در مقایسه با نوع یا دوز دیگری از آنتی‌بادی‌های پلی‌کلونال مقایسه کردند.

هیچ تفاوت معنی‌داری برای هیچ‌یک از مقایسه‌های انجام‌شده برای پیامدهای مورتالیتی، عفونت، عفونت CMV، اختلال لنفوپرولیفراتیو پس از پیوند، سرطان، عوارض جانبی، واسکولوپاتی آلوگرافت مزمن، عملکرد کلیوی، هیپرتانسیون، دیابت شیرین، یا هیپرلیپیدمی مشاهده نشد. زمانی که القای IL-2 RA با عدم القا مقایسه شد، وقوع رد حاد پیوند به میزان قابل توجهی کاهش یافت (93/284 (33%) در مقایسه با 132/292 (45%)؛ RR: 0.73؛ 95% CI؛ 0.59 تا 0.90؛ I 2 = 57%)، که از مدل اثر ثابت (fixed-effect model) استفاده شد. هنگامی که مدل اثرات تصادفی (random-effects model) اعمال شد، تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد (RR: 0.73؛ 95% CI؛ 0.46 تا 1.17؛ I 2 = 57%). علاوه بر این، رد حاد پیوند از نظر آماری بیشتر زمانی رخ داد که القای IL-2 RA با القای آنتی‌بادی پلی‌کلونال مقایسه شد (24/90 (27%) در مقایسه با 10/95 (11%)؛ RR: 2.43؛ 95% CI؛ 1.01 تا 5.86؛ I 2 = 28%). برای همه این تفاوت‌ها در رد حاد پیوند، از مرزهای استفاده از آلفا (alpha-spending boundaries) در تحلیل متوالی کارآزمایی عبور نشد و هنگام انجام آنالیز مرحله‌‏ای کارآزمایی، اندازه‌های اطلاعات مورد نیاز به دست نیامد، که نشان می‌دهد ما نمی‌توانیم خطاهای تصادفی (random errors) را حذف کنیم.

در برخی از مقایسه‌ها، گاهی تفاوت‌های قابل توجهی را در عوارض جانبی مشاهده کردیم، با این حال تعاریف عوارض جانبی میان کارآزمایی‌ها متفاوت بوده و تعداد شرکت‌کنندگان و رویدادها در این پیامدها آنقدر کوچک بودند که امکان دستیابی به نتیجه‌گیری‌های قطعی را فراهم نکردند.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information