تقریبا هر گیرنده پیوند کبد با داروی تاکرولیموس (tacrolimus) یا سیکلوسپورین (cyclosporine) درمان میشود تا از رد کبد پیوندی پیشگیری شود. این داروها بخشی از گروهی از داروها به نام مهارکنندههای کلسینورین (calcineurin inhibitors) هستند. تاکرولیموس و سیکلوسپورین هر دو دارای عوارض جانبی جدی و شایع هستند و بنابراین، کاهش دوز یا قطع این داروها اغلب در عملکرد بالینی اعمال میشوند. هدف از این مرور مقایسه کاهش دوز یا قطع مصرف تاکرولیموس یا سیکلوسپورین بدون جایگزینی با یک عامل سرکوبکننده ایمنی دیگر، در مقابل ادامه تاکرولیموس یا سیکلوسپورین بود. از طریق جستوجوهای سیستماتیک در بانکهای اطلاعاتی پزشکی، یک کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده در حال انجام را یافتیم که به بررسی قطع کامل داروهای سرکوبکننده ایمنی میپردازد، اما در زمان انجام این مرور، نتایج کارآزمایی در مورد پیامد مورد نظر این مرور منتشر نشدند. بنابراین، ما نمیتوانیم به هیچ نتیجهگیری در مورد تاثیرات مفید یا مضر به حداقل رساندن مهارکننده کلسینورین برای بیماران دریافتکننده پیوند کبد برسیم.
این مرور نشان میدهد که استراتژیهای مربوط برای به حداقل رساندن مصرف مهارکنندههای کلسینورین، یعنی کاهش دوز یا قطع درمان، بدون جایگزینی در مقایسه با ادامه درمان با مهارکنندههای کلسینورین، فاقد شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی شده هستند.
انجام پژوهشهای بیشتری در مورد رژیمهای کاهش دوز یا قطع درمان عوامل مهارکننده کلسینورین برای بهینهسازی دوز و زمانبندی درمان با مهارکنندههای کلسینورین به منظور دستیابی به بقای مطلوب بیمار و پیوند با حداقل عوارض جانبی مورد نیاز است.
بهطور خاص در مورد کاهش دوز عوامل مهارکننده کلسینورین در مقایسه با عدم کاهش آن، توصیه میکنیم کارآزماییهای تصادفیسازی شده برای ارزیابی کاهش دوز مهارکننده کلسینورین در مقایسه با ادامه درمان با آن انجام شود.
با توجه به قطع درمان با عوامل مهارکننده کلسینورین، توصیه میکنیم مکانیسمهای تحمل و «پذیرش پیوند» روشن شود و گروههای بیمارانی که احتمالا قطع درمان با مهارکنندههای کلسینورین را تحمل میکنند، شناسایی شوند تا بیماران مناسب برای قطع کامل مهارکنندههای کلسینورین، بدون جایگزینی با داروی سرکوبکننده ایمنی دیگری، انتخاب شوند. کارآزماییهای تصادفیسازی شده فقط باید در بیماران بسیار انتخاب شده انجام شوند.
موفقیت درمانی پیوند کبد تا حد زیادی به توسعه رژیمهای درمانی موثر برای سرکوب سیستم ایمنی نسبت داده شده است. بهطور خاص، استفاده از مهارکنندههای کلسینورین (calcineurin inhibitor) در کاهش رد حاد (acute rejection) و بهبود بقا (survival) اولیه ضروری بودند. در حال حاضر، بیش از 90% از تمام گیرندگان پیوند کبد با مهارکننده کلسینورین، سیکلوسپورین (cyclosporine) یا تاکرولیموس (tacrolimus)، درمان میشوند. متاسفانه مهارکنندههای کلسینورین باعث ایجاد عوارض جانبی مانند سمیّت کلیوی میشوند و به همین دلیل، رژیمهای درمانی با به حداقل رساندن دوز داروی (کاهش دوز و قطع درمان) مهارکنندههای کلسینورین توسعه یافته و مطالعه شدهاند. با این حال، مزایا و مضرات این نوع رژیمهای درمانی نامشخص است.
ارزیابی مزایا و مضرات به حداقل رساندن مهارکنندههای کلسینورین برای گیرندگان پیوند کبد بدون جایگزینی با یک عامل سرکوبکننده ایمنی دیگر.
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین (Gluud 2010)، پایگاه مرکزی ثبت کاکرین کارآزماییهای کنترلشده (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین، MEDLINE (OvidSP)؛ EMBASE (OvidSP)؛ Science Citation Index Expanded (Royle 2003) و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) (www.who.int/ictrp) را تا آگوست 2011 جستوجو کردیم. علاوه بر این، کتابشناختیهای (bibliography) مقالات مرتبط و همچنین بررسیهای تاییدیه داروی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و آژانس دارویی اروپا (EMA) را برای کارآزماییهای بیشتر جستوجو کردیم.
ما برنامهریزی کردیم که همه کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شدهای را انتخاب کنیم که به بررسی کاهش دوز یا قطع مصرف مهارکننده کلسینورین در گیرندگان پیوند کبد پرداختند، صرف نظر از کورسازی (blinding)، وضعیت انتشار یا زبان نگارش مقاله. مطالعات بالینی شبه-تصادفیسازی شده و مطالعات کوهورت که از طریق جستوجوها به دست آمدند، فقط برای گزارش مضرات در نظر گرفته شدند. کارآزماییهایی که به بررسی جایگزینی یک مهارکننده کلسینورین با مهارکننده کلسینورین دیگری پرداختند، حذف شدند. کارآزماییهایی که قطع درمان با مهارکننده کلسینورین را همزمان با تغییر به یک هدف پستانداران از راپامایسین (mammalian target of rapamycin; mTOR) (اورولیموس (everolimus) یا سیرولیموس (sirolimus)) یا رژیم مبتنی بر مایکوفنولات موفتیل (mycophenolate mofetil) بررسی کردند، موضوع یک مرور جداگانه است.
راهبردهای جستوجو برای به دست آوردن عناوین و چکیدههای مطالعاتی که مرتبط با این مرور بودند، استفاده شدند. دو نویسنده بهطور مستقل از هم منابع را بررسی کرده و واجد شرایط بودن کارآزمایی را ارزیابی کردند.
در مجموع 1299 منبع با جستوجو شناسایی شدند. پس از حذف موارد تکراری، 794 منبع باقی ماندند. از این میان، دو چکیده گزارش از یک کارآزمایی تصادفیسازی شده در حال انجام، معیارهای ورود به مرور را داشتند. این کارآزمایی در حال انجام، قطع کامل عوامل سرکوب ایمنی را در بیمارانی بررسی میکند که یک مهارکننده کلسینورین (سیکلوسپورین یا تاکرولیموس) یا مایکوفنولات موفتیل را به عنوان تنها عامل سرکوبکننده ایمنی دریافت کردند. این کارآزمایی قطع مصرف مهارکننده کلسینورین یا مایکوفنولات موفتیل را با ادامه مهارکننده کلسینورین یا مایکوفنولات موفتیل مقایسه میکند. با این حال، هیچ نتایجی از کارآزمایی در مورد پیامدهای مورد نظر در این مرور در دسترس نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.