افرادی که به بیماری مزمن کلیه (chronic kidney disease; CKD) مبتلا هستند، اغلب دچار کم‌خونی می‌شوند. چندین داروی مختلف برای درمان کم‌خونی در دسترس هستند، از جمله داربی‌پویتین آلفا (darbepoetin alfa).
ما بررسی کردیم که مصرف داربی‌پویتین آلفا در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم درمان، یا دیگر گزینه‌های درمانی مشابه به نام اپویتین یا متوکسی پلی‌اتیلن گلیکول-اپویتین بتا، ممکن است در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه اثرات متفاوتی داشته باشد یا خیر، و اینکه روش‌های متفاوت تجویز داربی‌پویتین (مسیر تجویز و دفعات درمان) ممکن است مزایا و مضرات متفاوتی را برای افراد مبتلا به CKD در پی داشته باشند یا خیر.
در حالی که داربی‌پویتین آلفا نیاز بیماران را به ترانسفیوژن خون برای درمان کم‌خونی شدید کاهش می‌دهد، تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر بقای بیمار یا شانس نیاز به دریافت دیالیز و کیفیت کلی زندگی آنها داشت.
به منظور ارائه اطلاعات کافی جهت راهنمایی تصمیم‌گیری بالینی در مورد انتخاب بهترین دارو برای یک بیمار، مطالعات کافی برای مقایسه داربی‌پویتین آلفا با دیگر گزینه‌های درمانی مشابه وجود نداشت.
اطلاعات کمی در مورد درمان داربی‌پویتین برای کودکان مبتلا به CKD و بزرگسالانی که پیوند کلیه دریافت کردند یا افرادی که تحت درمان دیالیز بودند، در دسترس قرار داشت.
داده‌ها نشان می‌دهند که داربی‌پویتین آلفا نیاز به ترانسفیوژن خون را در بزرگسالان مبتلا به CKD مرحله 3 تا 5 به‌طور موثری کاهش می‌دهد، اما تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر مورتالیتی یا کیفیت زندگی بیمار دارد. تاثیرات داربی‌پویتین آلفا در بزرگسالان مبتلا به CKD مرحله 5D و دریافت‌کنندگان پیوند کلیه و کودکان مبتلا به CKD همچنان نامشخص است، همچنین فواید و مضرات نسبی داربی‌پویتین آلفا در مقایسه با دیگر ESAها (اپویتین آلفا یا بتا و متوکسی پلی‌اتیلن گلیکول-اپویتین بتا) نامشخص است.
عوامل محرک اریتروپویزیس (erythropoiesis-stimulating agents; ESAs) معمولا برای درمان کم‌خونی در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن کلیه (chronic kidney disease; CKD) استفاده می‌شوند. چندین عامل از جمله اپویتین آلفا یا بتا (epoetin alfa or beta)، همچنین عواملی با طول اثر طولانی‌تر، داربی‌پویتین آلفا (darbepoetin alfa) و متوکسی پلی‌اتیلن گلیکول-اپویتین بتا (methoxy polyethylene glycol-epoetin beta)، موجود هستند.
ارزیابی فواید و مضرات مصرف داربی‌پویتین آلفا برای درمان کم‌خونی در بزرگسالان و کودکان مبتلا به CKD (مراحل 3 تا 5، 5D و گیرندگان پیوند کلیه).
از طریق برقراری ارتباط با هماهنگ‌کننده جست‌وجوی کارآزمایی‌ها و با استفاده از واژگان و اصطلاحات جست‌وجوی مرتبط با این مرور، پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه در کاکرین را تا تاریخ 13 ژانویه 2014 جست‌وجو کردیم. مطالعات موجود در پایگاه ثبت تخصصی از طریق استراتژی‌های جست‌وجو که به‌طور خاص برای CENTRAL؛ MEDLINE و EMBASE طراحی شدند، به دست آمدند.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را از هر نوع درمان داربی‌پویتین آلفا به مدت حداقل سه ماه در بزرگسالان یا کودکان مبتلا به CKD (در هر مرحله) وارد کردیم.
استخراج داده‌ها توسط دو محقق به صورت مستقل از هم انجام شد. پیامدهای بیمار-محور (نیاز به دریافت ترانسفیوژن خون، آهن‌درمانی، پیشرفت بیماری کلیوی، مورتالیتی کلی و مورتالیتی قلبی‌عروقی، حوادث قلبی‌عروقی، سرطان، هیپرتانسیون، تشنج، و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت) و دیگر پیامدها (سطح هموگلوبین) با استفاده از متاآنالیز اثرات تصادفی (random effect) ارزیابی شدند. خطرات نسبی (RR) را برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome) و تفاوت‌های میانگین (MD) را برای پیامدهای پیوسته (continuous outcome)، هر دو با 95% فواصل اطمینان (CIs)، محاسبه کردیم.
تعداد 32 مطالعه را شامل 9414 شرکت‌کننده شناسایی کردیم؛ 21 مطالعه با حضور 8328 شرکت‌کننده در متاآنالیزها گنجانده شدند. یک مطالعه (4038 شرکت‌کننده) داربی‌پویتین آلفا را با دارونما، 16 مطالعه (2955 شرکت‌کننده) داربی‌پویتین آلفا را با اپویتین آلفا یا بتا، چهار مطالعه (1198 شرکت‌کننده) داربی‌پویتین آلفا را با متوکسی پلی‌اتیلن گلیکول-اپویتین بتا، سه مطالعه (420 شرکت‌کننده) تعداد تجویز بیشتر داربی‌پویتین آلفا را در برابر تعداد تجویز کمتر آن، و چهار مطالعه (303 شرکت‌کننده) تجویز داخل وریدی داربی‌پویتین آلفا را با تجویز زیرجلدی آن مقایسه کردند.
در یک مطالعه تکی بزرگ، داربی‌پویتین آلفا در مقایسه با دارونما نیاز به ترانسفیوژن خون و آهن‌درمانی را در بزرگسالان مبتلا به بیماری مزمن کلیه در مرحله 3 تا 5 کاهش داد، اما تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر بقا (survival)، افزایش خطرات هیپرتانسیون داشته، و تاثیرات نامشخصی بر کیفیت زندگی بر جای گذاشت. داده‌های مقایسه‌کننده داربی‌پویتین آلفا با اپویتین آلفا یا بتا یا متوکسی پلی‌اتیلن گلیکول-اپویتین بتا، پراکنده و غیرقطعی بودند. برنامه‌های متفاوت دوزبندی و روش‌های مصرف در تعداد کمی از شرکت‌کنندگان و مطالعات مقایسه شدند. شواهد برای بررسی تاثیر درمانی داربی‌پویتین آلفا به ویژه برای کودکان مبتلا به CKD، بزرگسالان مبتلا به CKD مرحله 5D، و دریافت‌کنندگان پیوند کلیه، محدود بود.
مطالعاتی که در این مرور گنجانده شدند، عموما در معرض خطر بالا یا نامشخص سوگیری (bias) برای همه موارد (تولید تصادفی توالی (random sequence generation)، پنهانسازی تخصیص (allocation concealment)، داده‌های ناقص پیامد، کورسازی (blinding) شرکت‌کنندگان و پرسنل، کورسازی ارزیابی پیامد، گزارش‌دهی انتخابی پیامد، آنالیز قصد درمان (intention to treat) و دیگر منابع سوگیری) بودند. یک مطالعه بزرگ که داربی‌پویتین آلفا را با دارونما مقایسه کرد، در بیشتر موارد ارزیابی‌شده، خطر پائین سوگیری داشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.