این مرور سیستماتیک کاکرین تاثیرات حرکات غیرفعال را برای انقباضات (contractures) تعیین می‌کند.
حرکات غیرفعال برای درمان و پیشگیری از انقباضات به‌طور منظم انجام می‌شوند. آنها معمولا به صورت دستی توسط فیزیوتراپیست‌ها یا مراقبین ارائه می‌شوند. هدف اولیه از انجام حرکات غیرفعال، بهبود تحرک مفصل است. نتایج این مرور نشان می‌دهد که هنوز مشخص نیست حرکات غیرفعال برای درمان و پیشگیری از انقباضات، موثر هستند یا خیر.
انقباضات چه هستند؟
انقباضات با سفتی اطراف مفاصل مشخص می‌شوند که تحرک مفصل را محدود می‌کنند. آنها در افراد فلج مانند افراد مبتلا به سکته مغزی، آسیب نخاعی و فلج مغزی شایع بوده، و منجر به عوارض مختلف دیگری مانند درد، زخم فشاری و بدشکلی می‌شوند.
مشخص نیست که PMها برای درمان و پیشگیری از انقباضات موثر هستند یا خیر.
انقباضات (contractures)، که یک عارضه شایع به دنبال بی‌حرکتی است، منجر به محدود شدن دامنه حرکتی مفصل می‌شود. حرکات غیرفعال (passive movements; PMs) به‌طور گسترده‌ای برای درمان و پیشگیری از انقباضات استفاده می‌شوند؛ با این حال، مشخص نیست که آنها موثر هستند یا خیر.
هدف از انجام این مرور، تعیین تاثیرات PMها بر افراد مبتلا به انقباضات یا در معرض خطر ابتلا به انقباضات بود. به‌طور خاص، هدف آن بود که مشخص شود PMها تحرک مفصل را افزایش می‌دهند یا خیر.
پایگاه ثبت تخصصی گروه آسیب‌ها و صدمات در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE (Ovid SP)؛ EMBASE (Ovid SP)؛ CINAHL Plus؛ ISI Web of Science (SCI-EXPANDED; SSCI; CPCI-S; CPCI-SSH)؛ PEDro و PsycINFO (Ovid SP) را جست‌وجو کردیم. جست‌وجو در 21 نوامبر 2013 انجام شد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده از PMها که برای درمان یا پیشگیری از انقباضات تجویز شدند، گنجانده شدند. اگر آنها اثربخشی PMها را در مقابل عدم مداخله، مداخله ساختگی یا دارونما (placebo) در افراد مبتلا به انقباض یا در معرض خطر انقباض مقایسه کرده بودند، واجد شرایط ورود بودند. مطالعاتی که شامل دیگر مداخلات مشترک بودند، در صورتی وارد شدند که مداخلات مشترک به روشی یکسان برای همه گروه‌ها صورت گرفتند. مداخلات انجام‌شده از طریق دستگاه‌های مکانیکی و مداخلاتی که شامل کشش پایدار بودند، حذف شدند.
سه نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را برای ورود غربالگری کردند. سپس، دو نویسنده مرور، داده‌ها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از تحرک مفصل و وقوع عوارض جانبی مانند دررفتگی ناقص (joint subluxations) یا دررفتگی (dislocation) مفصل، تشکیل استخوان نابه‌جا (heterotopic ossification)، دیس‌رفلکسی اتونومیک (autonomic dysreflexia) و شکستگی یا پارگی عضلات. پیامدهای ثانویه شامل کیفیت زندگی، درد، اسپاسم، محدودیت فعالیت و محدودیت در مشارکت بودند. ما از پروسیجر‌های استاندارد روش‌شناسی (methodology) شرح داده شده در کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات (Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions) استفاده کردیم.
دو مطالعه در مجموع 122 شرکتکننده مبتلا به بیماری‌های عصبی را به‌طور تصادفی در گروه‌های PMها در مقابل بدون PMها قرار داده و مقایسه کردند. داده‌های 121 شرکتکننده برای آنالیز موجود بودند. هر دو مطالعه خطر پائین سوگیری داشتند. یک مطالعه درون-شرکتکننده شامل 20 شرکتکننده (40 اندام) تحرک مفصل مچ پا را اندازه‌گیری کرده و میانگین تفاوت میان-گروهی را چهار درجه (95% فاصله اطمینان (CI): دو تا شش درجه) به نفع گروه آزمایش گزارش کرد. هر دو مطالعه اسپاسم را با مقیاس اصلاح‌شده اشورث (Modified Ashworth Scale) اندازه‌گیری کردند، اما نتایج به دلیل ناهمگونی (heterogeneity) بالینی ادغام نشدند. هیچ یک از مطالعات کاهش در اسپاسم را که از نظر بالینی یا آماری مرتبط باشد، گزارش نکردند. در یک مطالعه، تفاوت میانگین در مقیاس اصلاح‌شده اشورث 48 امتیازی برای اندام فوقانی، یک از 48 امتیاز (95% CI: منهای دو تا چهار امتیاز) بوده، و در مطالعه دیگر، تفاوت میانه (median) روی مقیاس اصلاح‌شده اشورث شش امتیازی برای عضلات خم‌کننده کف پا-مچ پا (ankle plantar flexor)، صفر گزارش شد (95% CI: منهای یک تا صفر امتیاز). در هر دو مطالعه، تفاوت میان-گروهی منفی نشان‌دهنده کاهش اسپاسم در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود. یک مطالعه با مجموع 102 شرکتکننده، تاثیرات کوتاه‌مدت مداخله را بر درد بررسی کرد. تفاوت میانگین در مقیاس صفر تا 24 درجه درد به نفع گروه کنترل، 0.4- امتیاز بود (95% CI؛ 1.4- تا 0.6 امتیاز). سطح شواهد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) در مورد تاثیرات PMها بر تحرک مفصل، اسپاسم و درد، بسیار پائین است. هیچ یک از این مطالعات کیفیت زندگی، محدودیت‌های فعالیت یا محدودیت‌های مشارکت افراد را مورد بررسی قرار ندادند یا بروز عارضه جانبی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.