مسوولان تصمیمگیری در حوزه مراقبت سلامت باید با حجم زیادی از شواهد مواجه شوند و ممکن است ظرفیت استفاده از این شواهد را در تصمیمگیری داشته باشند یا خیر. مرورهای سیستماتیک میتوانند با گردآوری شواهد مرتبط و استفاده از روشهای شفاف که به دنبال کاهش سوگیری (bias) هستند، به این فرایند کمک کنند. برای بهبود استفاده از شواهد، مداخلاتی برای افزایش پذیرش شواهد حاصل از مرورهای سیستماتیک ارایه شدهاند. هشت مطالعه را شناسایی کردیم که اثربخشی این نوع مداخلات را ارزیابی کردند. شواهدی وجود داشت که یک پیام روشن، مبتنی بر شواهد مرور سیستماتیک، که هدفمند بوده و بین متخصصان مراقبت سلامت مرتبط توزیع شود، میتواند باعث بهبودی در عملکرد مبتنی بر شواهد شود. اگر هدف، کمک به تصمیمگیران برای افزایش آگاهی و دانش آنها از شواهد مرور سیستماتیک و عملکرد مبتنی بر شواهد است، آنگاه مداخلاتی که به برخی از این اهداف میپردازند، ارزیابی شدهاند اما تاثیر کمی را در عمل نشان دادهاند.
ارسال انبوه بولتن چاپی که خلاصهای از شواهد مرور سیستماتیک را ارایه میدهد، میتواند در بهبود عملکرد مبتنی بر شواهد موثر باشد، به شرط آنکه پیام واحد و واضحی وجود داشته باشد، تغییر مورد نظر نسبتا ساده باشد، و کاربران آگاهی روزافزونی از شواهد مبنی بر ضرورت تغییر در عمل داشته باشند. اگر هدف، توسعه آگاهی و دانش از شواهد مرور سیستماتیک و مهارتهای اجرای این شواهد باشد، ممکن است یک مداخله چندوجهی که به هر یک از این اهداف رسیدگی کند، مورد نیاز باشد اگرچه شواهد کافی برای حمایت از این رویکرد وجود ندارد.
مرورهای سیستماتیک، خلاصهای شفاف و مستحکم را از پژوهشهای موجود ارایه میدهند. با این حال، مدیران سیستم سلامت، سیاستگذاران ملی و منطقهای، و متخصصان مراقبت سلامت ممکن است هنگام تلاش برای استفاده از این شواهد با موانع متعددی مواجه شوند. این موانع عبارتند از محدودیتهای عملیاتی درون سیستم سلامت، برخورد با حجم زیادی از شواهد پژوهشی، و وجود مشکلاتی در تطبیق شواهد حاصل از مرورهای سیستماتیک، به گونهای که با شرایط محلی مرتبط باشند. در تلاش برای افزایش استفاده از شواهد حاصل از مرور سیستماتیک در تصمیمگیری، مداخلات متعددی مطرح شدهاند. اینها شامل خلاصهای از شواهد به دست آمده از مرورهای سیستماتیک هستند که برای بهبود دسترسی به یافتههای این مرورهای سیستماتیک (که اغلب تحت عنوان محصولات اطلاعاتی شناخته میشود) طراحی شدهاند و همچنین برای ایجاد تغییراتی در ساختارهای سازمانی، مانند بکارگیری گروههای متخصص برای سنتز شواهد به منظور آگاهی از تصمیمگیریهای محلی.
شناسایی و ارزیابی تاثیرات محصولات اطلاعاتی بر اساس یافتههای حاصل از شواهد مرورهای سیستماتیک و پشتیبانیهای سازمانی و فرایندهای طراحیشده برای حمایت از جذب شواهد مرورهای سیستماتیک توسط مدیران سیستم سلامت، سیاستگذاران و متخصصان مراقبت سلامت.
کتابخانه کاکرین ، بانکهای اطلاعاتی MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ Web of Science؛ و بانک اطلاعاتی ارزیابی اقتصادی سلامت (Health Economic Evaluations Database) را جستوجو کردیم. همچنین دو مجله (علم پیادهسازی (Implementation Science)، و شواهد و سیاست (Evidence and Policy))، خلاصه مقالات کنگره کاکرین (Cochrane Colloquium)، وبسایتهای سازمانهای کلیدی و فهرست منابع مطالعاتی را که برای گنجاندن در این مرور در نظر گرفته شدند، به صورت دستی جستوجو کردیم. جستوجوها از سال 1992 تا مارچ 2011 در تمام بانکهای اطلاعاتی انجام شدند، و یک جستوجوی بهروز شده تا مارچ 2012 فقط در پایگاه MEDLINE صورت گرفت.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs)، مطالعات سری زمانی منقطعشده (interrupted time-series; ITS) و مطالعات کنترلشده قبل-و-بعد (controlled before-after; CBA) از مداخلات طراحیشده برای کمک به استفاده از مرورهای سیستماتیک در تصمیمگیری در حوزه مراقبت سلامت، برای ورود به این مرور در نظر گرفته شدند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج و کیفیت مطالعه را ارزیابی کردند. مقدار میانه (median) را در پیامدهای مشابه برای هر مطالعه استخراج کردیم، و دامنه این مقادیر را نیز برای هر مقدار میانه گزارش کردیم. در صورتی که تعداد پیامدهای گزارششده زوج بودند، میانه را با محاسبه مقدار متوسط دو مقدار میانی محاسبه کردیم.
هشت مطالعه را وارد این مرور کردیم که اثربخشی مداخلات مختلف طراحیشده را برای پشتیبانی و تایید استفاده از شواهد حاصل از مرور سیستماتیک ارزیابی کردند. سطح کیفیت کلی شواهد، بسیار پائین تا متوسط بود.
دو RCT خوشهای (cluster)، اثربخشی مداخلات چندوجهی را که شامل دسترسی به مرورهای سیستماتیک مرتبط با سلامت باروری بود، برای تغییر مراقبت از زنان باردار (مراقبتهای مامایی) ارزیابی کردند؛ عملکرد بالا در ابتدای مطالعه در برخی از شاخصهای کلیدی بالینی، یافتههای این مطالعات را محدود کرد. هیچیک از شاخصهای بالینی انتخابشده در واحدهای مامایی در تایلند (میانه اندازه تاثیرگذاری (effect size)؛ 4.2%، بین 11.2-% و 18.2%) به جز یک مورد، و هیچیک در مکزیک (میانه اندازه تاثیرگذاری: 3.5%، از 0.1% تا 19.0%)، تاثیری با اهمیت آماری بر عملکرد بالینی نداشتند. در RCT خوشهای دوم، هیچ تفاوتی با اهمیت آماری در واحدهای مامایی انتخابشده در انگلستان وجود نداشت (RR میانه تاثیر: 0.92؛ RR از 0.57 تا 1.10). یک RCT، ملاحظات ادراکی و سهولت استفاده از جداول خلاصهای از یافتهها را در مرورهای کاکرین ارزیابی کرد. میانه تاثیر تفاوتها در پاسخها برای قابلیت پذیرش ورود جداول خلاصهای از یافتهها در مرورهای کاکرین در مقایسه با عدم گنجاندن آنها 16% بود، محدوده 1% و 28%. یک RCT، تاثیر جدول لیگ ضددرد (analgesic league table) را که از شواهد مرور سیستماتیک مشتق شده بود، ارزیابی کرد و هیچ تاثیری را با اهمیت آماری بر درد گزارششده توسط خود فرد مشاهده نکرد. فقط یک RCT، مداخله سازمانی (شامل یک واسطه دانش، دسترسی به مخزنی از مرورهای سیستماتیک و ارایه پیامهای هدفمند) را ارزیابی کرد و هیچ تفاوتی را با اهمیت آماری در برنامهریزی مبتنی بر شواهد گزارش نکرد.
سه مطالعه سری زمانی منقطعشده (interrupted time series studies)، انتشار بولتنهای چاپی مبتنی بر شواهد حاصل از مرورهای سیستماتیک را ارزیابی کردند. کاهشی با اهمیت آماری در نرخهای جراحی گوش چسبنده (glue ear) در کودکان زیر 10 سال (میانگین کاهش سالانه: 10.1-%؛ 95% CI؛ 7.9- تا 12.3-) و در کودکان زیر 15 سال (کاهش فصلی: 0.044-؛ 95% CI؛ 0.080- تا 0.011-) گزارش شد. توزیع بولتن درمان افسردگی برای پزشکان عمومی، با کاهش نرخ تجویز دارو در هر فصل همراه بود، این کاهش اهمیت آماری داشته و کمتر از نرخ پیشبینیشده بر اساس نرخ تجویز مشاهدهشده پیش از توزیع بولتن بود (8.2%؛ P = 0.005).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.