سوال مطالعه مروری
یک تیم از محققان کاکرین، بررسی کردند که سولتیام هنگام استفاده به‌عنوان یک داروی ضدصرع (داروهایی که تشنج را کاهش می‌دهند) کمکی در افراد مبتلا به هر نوعی از صرع، چقدر خوب کار کرد.
پیشینه
صرع یک بیماری نورولوژیکی (مغزی) شایع است که مشخصه آن، تشنج‌های مکرر است. بسیاری از افراد به داروهای ضدصرع معمول به‌خوبی پاسخ می‌دهند، با این حال، حدود 30% همچنان دچار تشنج می‌شوند. گفته می‌شود که این افراد مبتلا به صرع مقاوم به دارو هستند.
سولتیام یک داروی ضدصرع است که به‌طور گسترده‌ای در برخی از کشورهای اروپایی و در اسرائیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. سولتیام به‌عنوان یک داروی ضدصرع اضافی (کمکی) برای افراد مبتلا به صرع، در کنار داروی ضدصرع موجود استفاده می‌شود.
نتایج اصلی
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials)، قابل اعتمادترین شواهد را برای داروها ارائه کردند. این تیم، منابع پزشکی را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای جست‌وجو کرد که به مقایسه سولتیام به‌عنوان یک درمان افزودنی با دارونمای افزودنی (یک داروی غیرفعال، ساختگی (dummy))، یا یک داروی ضدصرع دیگر پرداختند.
محققان یک کارآزمایی مرتبط را یافتند که شامل 37 نوزاد سه تا 15 ماه، و مبتلا به سندرم وست (West syndrome)، نوعی صرع، تشخیص داده شده بودند. این کارآزمایی، از شرکت دارویی DESITIN (آلمان) حمایت مالی دریافت کرد. همه نوزادان، استفاده از یک داروی ضدصرع، پیریدوکسین (pyridoxine)، را سه روز قبل از افزودن سولتیام یا دارونما آغاز کرده بودند. والدین نوزادان نمی‌دانستند که کودک آنها کدام درمان افزودنی را دریافت کرده است. این کارآزمایی، 9 روز طول کشید.
شواهدی بسیار نامطمئن از کارآزمایی نشان می‌دهد که سولتیام ممکن است تشنج را در افراد مبتلا به سندرم وست که تشنج آنها با پیریدوکسین متوقف نمی‌شود، متوقف کند. تشنج در نوزادان، هنگام دریافت سولتیام افزودنی (6/20 شرکتکننده) در مقایسه با دارونمای افزودنی (0/17 شرکتکننده) 30% بیشتر متوقف شد. این تفاوت، که عمدتا به دلیل تعداد کم نوزادانی بود که در این کارآزمایی وارد شدند، از نظر آماری معنی‌دار نبود.
تعداد یکسانی از نوزادان، در هر دو گروه (9 نوزاد در هر گروه) دچار یک یا چند عارضه جانبی شدند. نوزادان بیشتری هنگام دریافت سولتیام افزودنی (4/20) در مقایسه با نوزادان دریافت‌کننده دارونمای افزودنی (1/17)، دچار حالت خواب‌وبیداری (خواب‌آلودگي) شدند، اما این تفاوت نیز از نظر آماری معنی‌دار نبود.
تعداد کم نوزادان این کارآزمایی، و مدت زمان کوتاه آن، به این معنی است که ما به اعتبار نتایج، اطمینان نداریم.
قبل از نتیجه‌گیری معنی‌دار در مورد چگونگی عملکرد سولتیام به‌عنوان یک درمان کمکی در سندرم وست و انواع دیگر صرع، کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده بیشتری مورد نیاز هستند تا مشخص شود که آیا این درمان، عوارض ناخواسته یا مضر جدی ایجاد می‌کند یا خیر.
شواهد تا ژانویه 2019 موجود است.
هنگامی که سولتیام به‌عنوان یک درمان کمکی به پیریدوکسین در نوزادان مبتلا به سندرم وست استفاده می‌شود، ممکن است منجر به قطع تشنج‌ها شود، با این حال، ما در مورد قابلیت اعتماد این یافته بسیار نامطمئن هستیم. مطالعه واردشده کوچک بود و عمدتا به دلیل نبود جزئیات مربوط به کورسازی و گزارش ناقص پیامدها، در معرض خطر سوگیری (bias) قابل توجهی قرار داشت. هر دو موضوع، تاثیر منفی بر قطعیت شواهد داشتند. نمی‌توان در مورد بروز عوارض جانبی، تغییر در کیفیت زندگی، یا میانگین کاهش در فراوانی تشنج نتیجه‌گیری کرد. هیچ شواهدی در مورد استفاده از سولتیام به‌عنوان یک درمان کمکی در افراد مبتلا به صرع به جز سندرم وست وجود ندارد.
در صورتی که قرار باشد سولتیام به‌عنوان درمان کمکی برای صرع مورد استفاده قرار گیرد، کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده بزرگ و چند مرکزی برای اطلاع از عمل بالینی مورد نیاز هستند.
این یک نسخه به‌روزشده از مرور کاکرین است که قبلا در پایگاه اطلاعاتی مرورهای ساختارمند کاکرین (Cochrane Database of Systematic Reviews) شماره 10، سال 2015 منتشر شد. صرع یک بیماری نورولوژیکی شایع است که مشخصه آن، تشنج‌های مکرر است. اکثر افراد به داروهای ضدصرع معمول پاسخ می‌دهند، با این حال، حدود 30% افراد علیرغم درمان با داروهای ضدصرع متعدد، همچنان دچار تشنج می‌شوند. سولتیام (sulthiame)، که sultiame نیز نامیده می‌شود، یک داروی ضدصرع است که به‌طور گسترده‌ای در اروپا و اسرائیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. ما خلاصه‌ای را از شواهد درباره استفاده از سولتیام به عنوان درمان کمکی در صرع ارائه می‌دهیم.
ارزیابی اثربخشی و تحمل‌پذیری سولتیام به‌عنوان درمان کمکی برای افراد مبتلا به صرع با هر نوع اتیولوژی در مقایسه با دارونما یا داروی ضدصرع دیگر.
برای آخرین به‌روزرسانی، ما پایگاه ثبت مطالعات در کاکرین (Cochrane Register of Studies; CRS Web) را که شامل پایگاه ثبت تخصصی گروه صرع در کاکرین و CENTRAL (تا 17 ژانویه 2019)؛ MEDLINE Ovid (از 1946 تا 16 ژانویه 2019)؛ clinicalTrials.gov و پورتال جست‌وجوی WHO ICTRP (تا 17 ژانویه 2019) بود، جست‌وجو کردیم. ما هیچ‌گونه محدودیتی را از نظر زبان اعمال نکردیم. ما برای یافتن مطالعات در حال انجام یا منتشر نشده، با تولیدکنندگان سولتیام و محققان در این زمینه تماس گرفتیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده در مورد سولتیام افزودنی، با هر سطحی از کورسازی (یک‌سوکور، دوسوکور، یا بدون کورسازی) در افرادی با هر سن، مبتلا به صرع از هر نوع اتیولوژی.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را برای ورود انتخاب و داده‌های مرتبط را استخراج کردند. ما این پیامدها را ارزیابی کردیم: (1) کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج بین خط پایه و پایان پیگیری؛ (2) قطع کامل تشنج در طول پیگیری؛ (3) میانگین فراوانی تشنج؛ (4) زمان تا انصراف از درمان؛ (5) عوارض جانبی؛ و (6) کیفیت زندگی. ما برای تجزیه‌وتحلیل اولیه از قصد درمان (intention-to-treat) استفاده کردیم. ما نتایج را بر اساس خطرات نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CIs) ارائه کردیم. با این حال، با توجه به کمبود کارآزمایی‌ها، ما تجزیه‌وتحلیل را عمدتا به‌صورت روایی انجام دادیم.
ما یک کارآزمایی کنترل‌شده با دارونما را وارد کردیم که 37 نوزاد را که به تازگی مبتلا به سندرم وست تشخیص داده شدند، به کار گرفت. این کارآزمایی، از شرکت دارویی DESITIN (آلمان) حمایت مالی دریافت کرد. در طول مطالعه، سولتیام به‌عنوان درمان کمکی با پیریدوکسین ارائه شد. هیچ داده‌ای برای این پیامدها گزارش نشد: کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج بین خط پایه و پایان پیگیری؛ ميانگين فراواني تشنج؛ یا کیفیت زندگی. برای قطع کامل تشنج در طول یک دوره پیگیری نه روزه برای سولتیام کمکی در مقابل دارونما، RR برابر با 11.14 بود (95% CI؛ 0.67 تا 184.47؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین)، با این حال، این تفاوت به لحاظ آماری معنی‌دار نبود (0.09 = P). تفاوت معنی‌داری بین دو گروه درمان از نظر تعداد نوزادانی که دچار یک یا چند عارضه جانبی شدند، وجود نداشت (RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.44 تا 1.64؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین؛ 0.63 = P). خواب‌آلودگی در میان نوزادان تصادفی‌سازی شده برای دریافت سولتیام کمکی در مقایسه با دارونما شایع‌تر بود، اما باز هم، این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود (RR: 3.40؛ 95% CI؛ 0.42 تا 27.59؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین؛ 0.25 = P). با توجه به داده‌های ناقص، ما برای پیامد زمان تا انصراف از درمان و عوارض جانبی، قادر به انجام تجزیه‌وتحلیل معنی‌داری نبودیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.