پیشینه
هلیکوباکتر پیلوری (helicobacter pylori)، یک باکتری است که عامل اصلی التهاب درازمدت و زخمهای معده محسوب میشود و پژوهشها نیز آن را به بیماریهایی مانند سرطان معده و گرههای لنفاوی مرتبط کرده است. در سطح جهان، این باکتری حدود نیمی از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار میدهد. برای از بین بردن عفونت H. pylori و پیشگیری از عود آن، پزشکان میتوانند ترکیبهای مختلف داروها را، از جمله آنتیبیوتیکها و مهار کنندههای پمپ پروتون (که باعث کاهش تولید اسید معده میشوند) استفاده کنند. این روش به عنوان درمان ریشهکنی شناخته میشود. با این حال، H. pylori همچنین ممکن است در داخل دهان قرار داشته باشد و محققان نمیدانند حضور یا عدم حضور آن در دهان، اثربخشی درمان ریشهکنی آن را در معده تغییر میدهد یا خیر. با توجه به این بحث باز، لازم است روشن شود که درمان پریودنتال یک درمان موثر اضافی برای عفونت H. pylori معده است یا خیر و اینکه استفاده از آن در کنار درمان ریشهکنی میتواند در مقایسه با درمان ریشهکنی به تنهایی، از عود عفونت بهتر پیشگیری کند یا خیر. درمان پریودنتال شامل پروسیجرهایی است که برای حمایت از سلامت ساختاری در دهان که از دندانها پشتیبانی میکند، مانند استخوان فک و لثهها، انجام میشود. این روشها شامل آموزش بهداشت دهان، مسواک زدن، استفاده از دهانشویه و حذف حرفهای پلاک دندانی و تارتار از دندان و خط لثه است. این خلاصه از مرور کاکرین نشان دهنده چیزی است که ما در مورد مزایا و عوارض درمان پریودنتال به عنوان درمان همراه برای عفونت H. pylori در معده در بزرگسالان میدانیم.
ویژگیهای مطالعه
پس از جستوجو برای یافتن همه مطالعات مرتبط تا آگوست 2015، ما هفت کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده کوچک (به عنوان مطالعاتی با بالاترین کیفیت طراحی شناخته شدند) را با 691 شرکتکننده 17 تا 78 سال پیدا کردیم.
نتایج کلیدی
نتایج نشان میدهند که درمان پریودنتال به عنوان درمان کمکی مزایایی در ریشهکنی H. pylori معده در دورههای پیگیری کوتاه-مدت و بلندمدت دارند. نرخ ریشهکنی (کاهش شیوع H. pylori در معده تا محدوده نرمال) و عدم عود (نسبت شرکتکنندگانی که پس از ریشهکنی موفقیتآمیز بدون H. pylori معده باقی میمانند)، در افراد دریافت کننده درمان پریودنتال همراه با درمان ریشهکنی، در مقایسه با افرادی که درمان ریشهکنی را به تنهایی دریافت کردند، بیشتر بود.
کیفیت شواهد
از آنجایی که بسیاری از شرکتکنندگان یا کارآزماییهای موجود در تجزیهوتحلیلهای ما وارد نشدند، نمیتوانیم در مورد استفاده از درمان پریودنتال برای همه بیماران مبتلا به عفونت H. pylori معده در عمل بالینی به طور کلی نتیجهگیری کنیم.
بر اساس نتایج این مرور، انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده در مقیاس بزرگ برای مقایسه درمان پریودنتال به همراه درمان ریشهکنی با درمان ریشهکنی تنها، به منظور ایجاد شواهد قوی در مورد استفاده از درمان پریودنتال به عنوان یک درمان اضافی برای بیماران مبتلا به بیماریهای معده ناشی از H. pylori مفید خواهد بود.
به طور کلی، درمان پریودنتال میتواند کارآیی ریشهکنسازی H. pylori و نرخ غیر-عود H. pylori معده را افزایش دهد. با توجه به تعداد محدود و کیفیت مطالعات موجود، لازم است که RCTهای به خوبی طراحی شده، چند-مرکزی و در مقیاس بزرگ به منظور تعیین تاثیرات درمان پریودنتال در ریشهکن کردن H. pylori معده و سرکوب عود این باکتری در معده انجام شود.
تخمین زده میشود که هلیکوباکتر پیلوری (helicobacter pylori) حدود نیمی از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده و به عنوان عامل اصلی گاستریت مزمن و بیماری زخم پپتیک در نظر گرفته میشود. ریشهکنسازی عفونت H. pylori باعث بهبود زخم و پیشگیری از عود، و کاهش بروز بیماریهای معده مرتبط با H. pylori میشود. مطالعات متعددی شواهدی ارائه کردهاند که نشان میدهد حفره دهان میتواند یک مخزن بالقوه برای H. Pylori باشد. حضور H. pylori دهانی ممکن است بر کارایی ریشهکنی درمان تاثیر بگذارد و به عنوان یک نیروی علیتی برای عود آن عمل کند. برعکس، محققان دیگر نشان دادهاند که کلونیزاسیون و رشد H. pylori بین حفره دهانی و معده متفاوت است. با توجه به بحثهای باز در این موضوع، لازم است روشن شود که درمان پریودنتال یک درمان کمکی موثر برای عفونت H. pylori معده است.
ارزیابی تاثیرات درمان پریودنتال به همراه درمان ریشهکنی در برابر درمان ریشهکنی به تنهایی برای عفونت H. pylori معده. هدف دوم این است که نرخ غیر-عود را در پیگیری طولانیمدت در گروههای مختلف درمانی مقایسه کنند.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را با جستوجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (2015، شماره 8)، MEDLINE (از 1946 تا آگوست 2015)، EMBASE (از 1980 تا آگوست 2015)، و بانک اطلاعاتی بیومدیکال چین (از 1978 تا آگوست 2015) شناسایی کردیم. همچنین هم ClinicalTrials.gov و پورتال WHO ICTRP را در اکتبر 2015 جستوجو کردیم. فهرست منابع مطالعات وارد شده را برای شناسایی کارآزماییهای مرتبط به صورت دستی جستوجو کردیم.
کارآزماییهایی که به مقایسه درمان پریودنتال همراه با درمان ریشهکنی با درمان ریشهکنی به تنهایی پرداخته بودند، بدون در نظر گرفتن زبان انتشار مقاله.
دو مرورگر کارآزماییهایی را انتخاب کردند که واجد معیارهای ورود بوده و جزئیات هر کدام از مطالعات را بهطور مستقل از هم استخراج کردند. دادهها با استفاده از مدلهای اثر ثابت و اثرات تصادفی تجمیع شده و نتایج به صورت نسبتهای شانس (OR) با 95% فواصل اطمینان (CIs)، بر اساس آنالیز قصد درمان (intention-to-treat) محاسبه شدند. با این حال، چون تفاوت اندکی در نتایج به دست آمده از این دو مدل دیده شد؛ ما فقط نتایج مدل اثر-ثابت را گزارش کردیم.
هفت RCT کوچک را که شامل 691 شرکتکننده 17 تا 78 سال بودند، در متاآنالیزمان وارد کردیم. نتایج اولیه نشان داد که درمان پریودنتال همراه با درمان ریشهکنی H. pylori نرخ ریشهکنی H. pylori معده را در مقایسه با ریشهکنی به تنهایی، در افراد مبتلا به عفونت H. pylori افزایش میدهد (OR: 2.15؛ 95% CI؛ 1.47 تا 3.14؛ P < 0.0001). علاوه براین، درمان پریودنتال مزایایی در ریشهکنی طولانیمدت H. pylori معده دارد. پس از ریشهکنی H. pylori، نرخ غیر-عود عفونت H. pylori معده میان شرکتکنندگان درمان شده با درمان پریودنتال در مقایسه با کسانی که فقط درمان ریشهکنی دریافت کردند، افزایش یافت (OR: 3.60؛ 95% CI؛ 2.11 تا 6.15؛ P < 0.00001). بر اساس رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE)، کیفیت کلی شواهد برای نرخ ریشهکنی H.pylori معده، متوسط و برای نرخ غیر-عود عفونت H. pylori. معده، پائین بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.