بروز بالاتر ایجاد سروما (تجمع مایعات در زیر پوست) پس از جراحی در افرادی که به دلیل سرطان پستان تحت جراحی پستان و آگزیلاری (زیر بغل) قرار میگیرند، مسوول بستری طولانیتر در بیمارستان، تکرار مکرر پروسیجرهای آسپیراسیون، افزایش هزینه بیماری پستان، تاخیر در ارائه درمانهای کمکی و در نتیجه کاهش بالقوه بقای کلی به هر علتی است. استفاده از چسب فیبرین (fibrin glue; FG) در زیر فلپهای پوستی پس از جراحی، منجر به تشکیل یک «لخته فیبرین (fibrin clot)» شده، و جلوی نشت عروق لنفاوی را میگیرد، که این کار باعث کاهش تشکیل سروما و کوموربیدیتیهای مرتبط با آن میشود.
کارآزماییهای منتشر شدهای را بهطور سیستماتیک آنالیز کردیم که به مقایسه سودمندی FG به عنوان یک عامل آببندی (sealing) عروق کوچک پرداختند. پس از جستوجوهای کتابشناختی انجام شده در بانکهای اطلاعاتی استاندارد پزشکی، هجده کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده با حضور 1252 نفر بازیابی شدند. تفاوتهای بالینی و روششناسی معناداری میان کارآزماییهای وارد شده وجود داشت. استفاده از FG به دنبال جراحی پستان و آگزیلاری بروز سروما را پس از جراحی، میانگین حجم سروما، عفونت زخم، عوارض پس از جراحی و مدت زمان بستری در بیمارستان را کاهش نداد. FG حجم کلی سرومای تخلیه شده و مدت زمان سرومای پایدار نیازمند به انجام آسپیراسیونهای مکرر را کاهش داد.
این مرور هیچ مزیت کلی را برای استفاده از FG نشان نداد. اگرچه این نتیجهگیری بر اساس تجزیهوتحلیل ترکیب شده از 18 کارآزمایی است، اکثر آنها به دلیل نقص در روشهای کارآزمایی از کیفیت ضعیفی برخوردار بودند. بنابراین، این نتیجهگیری باید با احتیاط انجام شود، و برای تائید آن، انجام یک کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده بزرگ، چند-مرکزی و با کیفیت بالا روی افرادی که به دلیل ابتلا به سرطان پستان تحت جراحی پستان و آگزیلاری قرار میگیرند، مورد نیاز است.
استفاده از FG تاثیری بر بروز سروما پس از جراحی، میانگین حجم سروما، عفونتهای زخم، عوارض و مدت زمان بستری در بیمارستان در افراد تحت جراحی سرطان پستان نداشت. با توجه به تنوع روششناسی و بالینی قابل توجه بین مطالعات وارد شده، این نتیجهگیری ممکن است ضعیف و سوگیرانه تلقی شود. بنابراین، برای تائید این یافتهها، انجام یک RCT بزرگ و چند-مرکزی با کیفیت بالا مورد نیاز است.
چسب فیبرین (fibrin glue; FG) فیبرینوژن و ترومبین را با حضور فاکتور XIII و کلرید کلسیم ترکیب کرده، و باعث تشکیل «لخته فیبرین» میشود که از طریق آبشار طبیعی لخته شدن خون رخ میدهد. تصور میشود که FG هر رگ کوچکی را میبندد از جمله عروق لنفاوی که بسیار کوچکتر از آن هستند که بتوان از طریق جراحی معمول آنها را بست، در نتیجه باعث کاهش تشکیل سروما، بروز سروما و کوموربیدیتیهای مرتبط با آن میشود.
ارزیابی شواهد مربوط به اثربخشی FG در افراد تحت جراحی پستان و آگزیلاری و تشخیص اینکه FG در پیشگیری از سرومای پس از جراحی و پیامدهای مرتبط با سروما، یک روش کارآمد است یا خیر.
پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان پستان در کاکرین (9 دسامبر 2011)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 1 سال 2012)؛ MEDLINE (9 دسامبر 2011)؛ EMBASE (9 دسامبر 2011)؛ LILACS (22 اکتبر 2012)؛ SCI-E (22 اکتبر 2012)؛ پایگاه ثبت بینالمللی کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (9 دسامبر 2011) و ClinicalTrials.gov (22 اکتبر 2012) را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) برای مقایسه اثربخشی FG از نظر کاهش بروز سروما پس از جراحی و کوموربیدیتیهای مرتبط با آن در افراد تحت جراحی پستان و آگزیلاری.
حداقل دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم نتایج جستوجو را موشکافی کرده، مطالعات واجد شرایط را انتخاب و دادهها را استخراج کردند. تجزیهوتحلیل تجمعی دادههای استخراج شده از طریق تجزیهوتحلیل آماری در نرمافزار Review Manager انجام شد. کیفیت مطالعات با استفاده از ابزار «خطر سوگیری (bias)» مرکز همکاریهای کاکرین ارزیابی شد.
انجام جستوجو در چهار بانک اطلاعاتی الکترونیکی استاندارد 119 مطالعه بالقوه مرتبط را به همراه داشت اما فقط 18 RCT با 1252 نفر برای تجزیهوتحلیل آماری مناسب تشخیص داده شدند. میان کارآزماییها ناهمگونی قابل توجهی وجود داشت و اکثر کارآزماییها از کیفیت پائینی برخوردار بودند. استفاده از FG در زیر فلپهای پوستی به دنبال جراحی پستان و آگزیلاری نتوانست بروز سروما را پس از جراحی (خطر نسبی (RR): 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.90 تا 1.16، P value = 0.73)، میانگین حجم سروما (تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.25-؛ 95% CI؛ 0.92- تا 0.42، P value = 0.46)، عفونت زخم (RR: 1.05؛ 95% CI؛ 0.63 تا 1.77، P value = 0.84)، عوارض پس از جراحی (RR: 1.13؛ 95% CI؛ 0.63 تا 2.04؛ P value = 0.68) و طول مدت بستری را در بیمارستان (SMD: -0.2؛ 95% CI؛ 0.78- تا 0.39؛ P value = 0.51) کاهش دهد. FG حجم کلی سرومای تخلیه شده (SMD: -0.75؛ 95% CI؛ 1.24- تا 0.26-؛ P value = 0.003) و مدت زمان سرومای پایدار نیازمند به آسپیراسیون مکرر (SMD: -0.59؛ 95% CI؛ 0.95- تا 0.23-؛ P value = 0.001) را کاهش داد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.