داروهای ضدتب متناوب و ترکیبی برای درمان تب در کودکان

هنگامی که کودکان مبتلا به عفونت هستند، اغلب دچار تب می‌شوند. تب همراه با بیماری‌های ویروسی شایع، مانند سرماخوردگی، سرفه، گلودرد و بیماری‌های گوارشی معمولا چند روز طول می‌کشد، احساس ناخوشایندی را در کودکان ایجاد می‌کند، و برای کودکان، والدین یا دیگر مراقبان آنها ناراحت‌کننده است.

پاراستامول (که به نام استامینوفن نیز شناخته می‌شود) و ایبوپروفن دمای بدن کودک را کاهش داده و ناراحتی او را تسکین می‌بخشد. این مرور ارزیابی می‌کند که تجویز هر دو درمان با هم، یا جایگزینی دو درمان، موثرتر از مصرف پاراستامول یا ایبوپروفن به تنهایی است یا خیر.

در سپتامبر 2013، شش مطالعه را یافتیم، که شامل 915 کودک بودند و مصرف ترکیبی یا متناوب پاراستامول و ایبوپروفن را برای درمان تب در کودکان ارزیابی کردند.

تجویز هر دو دارو با هم در مقایسه با مصرف ایبوپروفن یا پاراستامول به تنهایی، احتمالا در کاهش دمای بدن در چهار ساعت اول پس از درمان موثرتر است ( شواهد با کیفیت متوسط ). با این حال، فقط یک کارآزمایی ارزیابی کرد که درمان ترکیبی باعث ناراحتی کودکان می‌شود یا خیر، و در مقایسه با ایبوپروفن یا پاراستامول به تنهایی، تفاوتی را پیدا نکرد.

در بالین، اغلب به مراقبان توصیه می‌شود که ابتدا یک داروی واحد (پاراستامول یا ایبوپروفن) تجویز کنند و سپس در صورت ادامه تب کودک، دوز دیگری را از داروی جایگزین تجویز کنند. انجام درمان متناوب به این روش ممکن است در کاهش دمای بدن برای سه ساعت اول پس از دوز دوم موثرتر باشد ( شواهد با کیفیت پائین )، و همچنین ممکن است منجر به ناراحتی کمتر کودک شود ( شواهد با کیفیت پائین ).

فقط یک کارآزمایی کوچک، درمان متناوب را با درمان ترکیبی مقایسه کرد و هیچ مزیتی را بین این دو نیافت ( شواهد با کیفیت بسیار پائین ).

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه هم درمان متناوب و هم ترکیبی با عوامل ضدتب ممکن است در کاهش دمای بدن موثرتر از تک درمانی به تنهایی باشند. با این حال، شواهد برای بهبودی در معیارهای ناراحتی کودک، بی‌نتیجه است. برای دانستن اینکه کدام یک از درمان‌های ترکیبی یا متناوب ممکن است مفیدتر باشند، شواهد کافی وجود ندارد؛ تحقیقات آینده نیاز به بررسی ناراحتی کودک با استفاده از ابزارهای استاندارد، و ارزیابی بی‌خطری (safety) درمان ترکیبی و متناوب ضدتب دارند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

متخصصان سلامت اغلب نوعی از رژیم‌های درمان تب را برای کودکان توصیه می‌کنند که پاراستامول و ایبوپروفن را ترکیب کرده یا آنها را متناوب مصرف می‌کنند. با این حال، در مورد اینکه این رژیم‌ها بهتر از هر یک از آنها به تنهایی هستند یا خیر، و در مورد مشخصات عوارض جانبی رژیم‌های ترکیبی، تردید و عدم قطعیت وجود دارد.

اهداف: 

ارزیابی تاثیرات و عوارض جانبی ترکیب پاراستامول و ایبوپروفن، یا جایگزینی آنها در درمان‌های متوالی، در مقایسه با تک درمانی (monotherapy) برای درمان تب در کودکان.

روش‌های جست‌وجو: 

در سپتامبر 2013، پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ LILACS؛ و International Pharmaceutical Abstracts (2009 تا 2011) را جست‌وجو کردیم.

معیارهای انتخاب: 

ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای را وارد کردیم که رژیم‌های متناوب یا ترکیبی پاراستامول و ایبوپروفن را با تک درمانی در کودکان مبتلا به تب مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

یک نویسنده مرور و دو دستیار به‌طور مستقل از هم جست‌وجوها را غربالگری کرده و معیارهای ورود را اعمال کردند. دو نویسنده خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده و شواهد را به‌طور مستقل از هم درجه‌بندی کردند. آنالیز‌های جداگانه‌ای را برای گروه‌های مقایسه مختلف انجام دادیم (درمان ترکیبی در مقابل تک درمانی، درمان متناوب در مقابل تک درمانی، درمان ترکیبی در مقابل درمان متناوب).

نتایج اصلی: 

شش مطالعه با 915 شرکت‌کننده وارد شدند.

مصرف ترکیبی پاراستامول و ایبوپروفن در مقایسه با تجویز یک داروی ضدتب به تنهایی در کودکان تب‌دار می‌تواند منجر به میانگین دمای پائین‌تر در یک ساعت پس از درمان شود (MD؛ 0.27- درجه سانتی‌گراد؛ 95% CI؛ 0.45- تا 0.08-، دو کارآزمایی، 163 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط ). اگر داروهای ضدتب بیشتری داده نشوند، درمان ترکیبی احتمالا منجر به میانگین دمای پائین‌تر در چهار ساعت می‌شود (MD؛ 0.70- درجه سانتی‌گراد؛ 95% CI؛ 1.05- تا 0.35-، دو کارآزمایی، 196 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط ) و کودکان کمتری حداقل چهار ساعت پس از درمان تب‌دار باقی ماندند یا دوباره دچار تب شدند (RR: 0.08؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.42 ، دو کارآزمایی، 196 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط ). فقط یک کارآزمایی معیاری را از ناراحتی کودک ارزیابی کرد (نشانه‌های مرتبط با تب در 24 ساعت و 48 ساعت)، اما تفاوت معنی‌داری را در این معیار میان رژیم‌های درمانی پیدا نکرد (یک کارآزمایی، 156 شرکت‌کننده، کیفیت شواهد درجه‌بندی نشد ).

در بالین، اغلب به مراقبان توصیه می‌شود که ابتدا یک داروی تکی (پاراستامول یا ایبوپروفن) را تجویز کنند، و سپس اگر تب کودک برطرف نشد یا دوباره عود کرد، دوز بیشتری را از داروی جایگزین تجویز کنند. انجام درمان متناوب به این روش ممکن است منجر به میانگین دمای پائین‌تر یک ساعت پس از دوز دوم شود (MD؛ 0.60- درجه سانتی‌گراد؛ 95% CI؛ 0.94- تا 0.26-، دو کارآزمایی‌، 78 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین )، و همچنین ممکن است منجر به باقی ماندن تب یا عود آن در کودکان کمتری تا سه ساعت پس از تجویز ‌شود (RR: 0.25؛ 95% CI؛ 0.11 تا 0.55، دو کارآزمایی‌، 109 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین). یک کارآزمایی، ناراحتی کودک را ارزیابی کرد (میانگین نمرات درد در 24، 48 و 72 ساعت)، و دریافت که این میانگین نمرات با درمان متناوب کمتر بود، علیرغم اینکه در مجموع، دوزهای کمتری از عوامل ضدتب مصرف شد (یک کارآزمایی، 480 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین ).

فقط یک کارآزمایی کوچک، درمان متناوب را با درمان ترکیبی مقایسه کرد. هیچ تفاوت آماری معنی‌داری در میانگین دما، یا تعداد کودکان تب‌دار در یک، چهار یا شش ساعت مشاهده نشد (یک کارآزمایی، 40 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بسیار پائین ).

هیچ عارضه جانبی جدی در کارآزمایی‌ها رخ نداد که مستقیما به داروهای مورد استفاده نسبت داده شود.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information