سوماتریپتان (sumatriptan) یکی از داروهای خانواده تریپتان است که برای درمان حملات میگرنی استفاده میشود. این دارو به صورت اسپری بینی در دسترس بوده و این روش مصرف ممکن است برای افرادی که تهوع و/یا استفراغ دارند ارجح باشد، اگرچه جذب دارو عمدتا در روده صورت میگیرد نه در مخاط بینی. این مرور نشان داد که تک-دوز داخل-بینی در تسکین سردرد میگرنی و نشانههای مرتبط یعنی تهوع، حساسیت به نور و حساسیت به صدا موثر است. 2 نفر از هر 10 نفر (24%) که سوماتریپتان 10 میلیگرم مصرف کردند، در مقایسه با 1 نفر از هر 10 فرد (10%) دریافتکننده دارونما، طی دو ساعت از درد متوسط یا شدید به وضعیت بدون درد رسیدند. تقریبا 5 نفر از هر 10 فرد (50%) دریافتکننده سوماتریپتان 10 میلیگرم، در مقایسه با حدود 3 نفر از هر 10 فرد (32%) دریافتکننده دارونما، تا دو ساعت از درد متوسط یا شدید به دردی که بدتر از درد خفیف نبود، دست یافتند. علاوه بر تسکین سردرد، سوماتریپتان همچنین نشانههای تهوع و حساسیت به نور و صدا را در حدود نیمی از افرادی که آن را مصرف کردند، در مقایسه با حدود یک-سوم از افرادی که دارونما مصرف کردند، طی دو ساعت کاهش داد. دوز 20 میلیگرم اثربخشی بیشتری داشت، اما ممکن است با عوارض جانبی بیشتری همراه باشد، که اغلب آنها کوتاه-مدت و شدت آنها خفیف یا متوسط بودند.
سوماتریپتان داخل-بینی به عنوان یک درمان تسکینبخش برای حملات میگرنی حاد، تسکین درد، تهوع، فوتوفوبیا، فونوفوبیا و ناتوانی عملکردی موثر است، اما در مقایسه با دارونما با عوارض جانبی بیشتری همراهی دارد.
میگرن یک وضعیت بسیار ناتوانکننده برای فرد است و همچنین پیامدهای گستردهای برای جامعه، مراکز خدمات مراقبت سلامت و اقتصاد به همراه دارد. سوماتریپتان (sumatriptan) یک داروی تسکینبخش برای حملات میگرنی است که به خانواده تریپتان (triptan) تعلق دارد. تجویز داخل-بینی آن ممکن است برای افرادی که تهوع و/یا استفراغ دارند، نسبت به تجویز خوراکی ارجح باشد، اگرچه عمدتا در روده جذب میشود نه در مخاط بینی.
تعیین اثربخشی و تحملپذیری سوماتریپتان داخل-بینی در مقایسه با دارونما (placebo) و دیگر مداخلات فعال در درمان حملات میگرنی حاد در بزرگسالان.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ بانکهای اطلاعاتی آنلاین و فهرست منابع را برای یافتن مطالعات تا 13 اکتبر 2011 جستوجو کردیم.
مطالعات تصادفیسازی شده، دوسو-کور، کنترل شده با دارونما و/یا با درمان فعال را، با حداقل 10 شرکتکننده در هر بازوی درمان وارد کردیم، که از سوماتریپتان مصرفشده به روش داخل-بینی برای درمان اپیزود سردرد میگرنی استفاده کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند. برای محاسبه نسبت خطر (relative risk) (یا «خطر نسبی» (RR)) و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان جهت حصول یک مزیت (NNT) یا آسیب (NNH) در مقایسه با دارونما یا یک درمان فعال متفاوت، از تعداد شرکتکنندگانی استفاده کردیم که به هر پیامد دست یافتند.
دوازده مطالعه (4755 شرکتکننده) سوماتریپتان داخل-بینی را با دارونما یا یک مقایسهکننده فعال مقایسه کردند. بیشتر دادهها برای دوزهای 10 و 20 میلیگرم بودند. برای همه پیامدهای اثربخشی، سوماتریپتان از دارونما پیشی گرفت. برای سوماتریپتان 10 میلیگرم در برابر دارونما، NNTها، به ترتیب، 7.3؛ 7.4 و 5.5 برای رهایی از درد در دو ساعت و تسکین سردرد در یک و دو ساعت بودند. برای سوماتریپتان 20 میلیگرم در برابر دارونما، NNTها به ترتیب عبارت بودند از 4.7؛ 4.9 و 3.5 برای پیامدهای مشابه. دوز 20 میلیگرم بهطور قابلتوجهی بهتر از دوز 10 میلیگرم برای هر یک از این سه پیامد اثربخشی اولیه بود.
تسکین نشانههای مرتبط با سردرد، از جمله تهوع، فوتوفوبیا (photophobia)، و فونوفوبیا (phonophobia)، با سوماتریپتان بیشتر از دارونما بود، و استفاده از داروی نجات (rescue medication) با سوماتریپتان کمتر از دارونما گزارش شد. در بیشتر موارد، عوارض جانبی گذرا و خفیف بوده و با سوماتریپتان شایعتر از دارونما رخ دادند.
مقایسه مستقیم سوماتریپتان با درمانهای فعال به دو مطالعه محدود شد، یکی در مورد مقایسه سوماتریپتان 20 میلیگرم و دیهیدروارگوتامین (dihydroergotamine; DHE) 1 میلیگرم، و دیگری مقایسه سوماتریپتان 20 میلیگرم با ریزاتریپتان (rizatriptan) 10 میلیگرم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.