دریافتکنندگان پیوند کلیه پس از عمل جراحی نیاز به چند داروی سرکوبگر سیستم ایمنی برای پیشگیری از رد پیوند دارند. با این حال، این داروها میتوانند عوارض جانبی به همراه داشته باشند که بقای طولانی-مدت بیماران و کلیههای پیوندی را تحت تاثیر قرار میدهند.
Cordyceps sinensis یا Cordyceps در طب سنتی چینی استفاده میشود. تصور میشود Cordyceps رد پیوند عضو و مصرف عوامل سرکوبکننده سیستم ایمنی را کاهش داده و از بیماران در برابر عوارض جانبی مرتبط با داروها محافظت میکند. با این حال، از آنجایی که استفاده از Cordyceps فراتر از شرایطی است که بهطور معمول افراد را با استفاده از طب سنتی چینی درمان میکنند، فواید و مضرات آن نامشخص است.
استفاده از Cordyceps را پس از پیوند کلیه برای ارزیابی بیخطری (safety)، فواید و مضرات آن بررسی کردیم. منابع علمی منتشر شده را تا سپتامبر 2015 جستوجو کرده و 156 مورد را یافتیم. از این تعداد، 131 مورد از بانکهای اطلاعاتی چینی-زبان و 25 مورد از منابع غیر چینی-زبان بودند. پس از ارزیابی، پنج مطالعه (شش گزارش) را وارد این مطالعه مروری کردیم که دادههای مربوط به 447 بیمار بزرگسال را ارائه دادند که پس از پیوند کلیه در چین درمان Cordyceps را دریافت کردند. بهطور کلی، دریافتیم که نحوه گزارشدهی و طراحی مطالعات بهطور قابلتوجهی ناقص بوده و ممکن است مزایای آن را بیش از حد واقعی و مضرات آن را کمتر از حد واقعی نشان داده باشد.
Cordyceps با آزاتیوپرین (یک داروی سرکوبکننده سیستم ایمنی) مقایسه شد. تفاوت معنیداری میان این دو درمان از نظر بقای بیمار یا کلیه، یا رد پیوند ارگان مشاهده نشد. بهبودی در عملکرد کلیه، کمخونی، لکوپنی، عملکرد کبد و بروز عفونت میان افراد دریافتکننده Cordyceps مشاهده شد.
همچنین Cordyceps را در ترکیب با دوز پائین سیکلوسپورین CsA) A، یکی دیگر از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی) در مقایسه با CsA با دوز استاندارد مقایسه کردیم. هیچ تفاوت معنیداری را میان درمانها از نظر بقای بیمار یا کلیه، رد عضو، یا عملکرد کلیه پیدا نکردیم. درمان Cordyceps منجر به کاهش دوز CsA، بهبود نرخ عفونت ریه، و سطوح آلبومین و اسید اوریک خون شد. همچنین به نظر میرسید Cordyceps یک تاثیر محافظتی در برابر آسیب کلیوی و کبدی ناشی از مصرف CsA ایجاد میکند؛ این میزان بهبودی ممکن است ناشی از پائین آمدن دوز CsA باشد.
مرور ما توسط چند مطالعه شامل تعداد کمی از شرکتکنندگان محدود شد که مصرف Cordyceps را در دریافتکنندگان پیوند کلیه بررسی کردند. اثرات درمان برای مدت بسیار کوتاهی مشاهده شد که قطعیت نتایج گزارش شده را بهطور قابلتوجهی محدود کرد. برای اطلاعرسانی بهتر در حوزه عملکرد بالینی، انجام مطالعات تصادفیسازی شده بزرگتر و قویتری که فواید و مضرات Cordyceps را در افراد پس از پیوند کلیه ارزیابی کنند، مورد نیاز است.
اگرچه برخی جنبههای مطلوب مرتبط با Cordyceps وجود دارد، برای روشن کردن هرگونه سود و زیان مرتبط با آن و ارزیابی آنها، انجام مطالعات طولانی-مدتتری مورد نیاز است. مطالعات آینده باید استفاده از Cordyceps را در ترکیب با دیگر عوامل سرکوبکننده سیستم ایمنی مانند تاکرولیموس، مایکوفنولات موفتیل (mycophenolate mofetil) یا درمان القایی بررسی کنند. این مطالعات همچنین باید حجم نمونه و طراحی مناسبی داشته باشند.
پیوند کلیه درمان انتخابی برای بیماران مبتلا به بیماری پیشرفته کلیه (end-stage kidney disease; ESRD) در نظر گرفته میشود. افزایش شیوع ESRD تعداد پیوندهای کلیه را بهطور قابلملاحظهای افزایش داده است. سرکوب سیستم ایمنی نگهدارنده یک درمان طولانی-مدت برای پیشگیری از رد حاد و بدتر شدن عملکرد پیوند است. اگرچه درمان سرکوبکننده سیستم ایمنی با استفاده از داروهایی مانند مهارکنندههای کلسینورین (calcineurin inhibitors; CNIs) (مانند سیکلوسپورین A؛ (cyclosporin A; CsA) یا تاکرولیموس (tacrolimus)) نرخ رد حاد پیوند را کاهش میدهد، نرخ بقای طولانی-مدت پیوند آلوگرافت افزایش قابلتوجهی پیدا نکرده است. عوارض جانبی ناشی از CNI با کاهش کیفیت زندگی میان دریافتکنندگان پیوند کلیه مرتبط هستند. اخیرا انواعی از درمانهای کمکی با داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مورد بررسی قرار گرفتهاند که میتوانند تاثیر سرکوبکننده ایمنی همافزایی را ارائه دهند، در حالی که سمیّت دارو-درمانی را به حداقل رسانده و عوارض جانبی را کاهش دهند.
Cordyceps sinensis؛ (Cordyceps) یک داروی سنتی چینی است که به عنوان یک عامل کمکی سرکوبکننده سیستم ایمنی برای پائین نگه داشتن سطح ایمنی در گیرندگان پیوند کلیه در چین استفاده میشود، اما هیچ توافقی در مورد استفاده از آن به عنوان یک عامل کمکی در سرکوب سیستم ایمنی برای دریافتکنندگان پیوند کلیه وجود ندارد.
هدف این مرور، ارزیابی مزایا و عوارض جانبی احتمالی Cordyceps به عنوان یک درمان کمکی سرکوبکننده سیستم ایمنی در دریافتکنندگان پیوند کلیه بود.
پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه و پیوند کاکرین را از طریق تماس با هماهنگکننده جستوجوی کارآزماییها تا 7 سپتامبر 2015 با استفاده از عبارات جستوجوی مرتبط با این مرور، بررسی کردیم. همچنین بانکهای اطلاعاتی زبان چینی و دیگر منابع را جستوجو کردیم.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی را وارد کردیم که صرفنظر از وضعیت کورسازی یا زبان مقاله، مزایا و عوارض جانبی بالقوه Cordyceps sinensis را برای دریافتکنندگان پیوند کلیه ارزیابی کردند. یک معیار ورود به مطالعه این بود که درمان سرکوبکننده ایمنی پایه باید در تمام بازوهای مطالعه یکسان بوده باشد.
دو نویسنده، دادهها را استخراج کردند. خطر نسبی (RR) را برای دادههای دو-حالتی و تفاوتهای میانگین (MD) را برای دادههای پیوسته با 95% فاصله اطمینان (CI) آنها استخراج کردیم.
این مطالعه مروری شامل پنج مطالعه (شش گزارش؛ 447 شرکتکننده) بود که Cordyceps را ارزیابی کردند. گزارشدهی محدود از روشهای انجام مطالعه و دادهها به این معنی بود که تمام مطالعات وارد شده، با خطر سوگیری (bias) نامشخص روبهرو بودند. این مطالعات Cordyceps را در مقابل آزاتیوپرین (azathioprine; AZA) (4 مطالعه؛ 265 شرکتکننده) و Cordyceps را به علاوه دوز پائین CsA در مقابل دوز استاندارد CsA مقایسه کردند (1 مطالعه؛ 182 شرکتکننده).
Cordyceps در مقایسه با AZA تفاوت قابلتوجهی را در بقای پیوند یا بیمار نشان نداد، اما عملکرد پیوند را بهبود بخشید و ممکن است اپیزودهای رد حاد را کاهش دهد. کمخونی، لکوپنی، و عملکرد کبدی بهبود یافتند، و بروز عفونت نیز ممکن است کاهش یابد.
در مقایسه CsA با دوز پائین در مقابل CsA با دوز استاندارد، Cordyceps هیچ تفاوت معنیداری را در بقای بیماران، از دست دادن پیوند، رد حاد یا عملکرد آلوگرافت ایجاد نکرد. شواهد محدودی با کیفیت پائین وجود داشت که فواید آن را در عفونت ریوی، آلبومین سرم، سطح اسید اوریک سرم، سمیّت کلیوی CNI و سمیّت کبدی نشان دهد.
هیچ یک از مطالعات وارد شده کیفیت زندگی را گزارش نکرده، و مدت زمان پیگیری بیماران کوتاه-مدت (سه ماه تا یک سال) بود. با توجه به محدودیت تعداد و کوچک بودن مطالعات، و خطر بالای سوگیری، نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.