هیدروسفالی با فشار طبیعی (normal pressure hydrocephalus; NPH) وضعیتی است که در آن مایع اطراف مغز به خوبی جذب نمیشود، و بر عملکرد مغز تاثیر منفی میگذارد. دریچههای بطنی-صفاقی (ventriculo-peritoneal valves) دستگاههایی هستند که مایع اضافی را از مغز به داخل حفره صفاقی در شکم، تخلیه میکنند که امکان جذب مایع در آنجا وجود دارد (شانت بطنی-صفاقی (ventriculo-peritoneal shunt)). در حال حاضر حدود 5.5 کاشت شانت بطنی-صفاقی به ازای هر 100,000 نفر در کشورهای صنعتی در سال انجام میشود، حتی اگر شواهد موجود مبنی بر حمایت از شانت به عنوان درمان NPH ضعیف باشد. تقریبا 30% تا 40% از شنتهای کاشتهشده با شکست مواجه میشوند و باید در سال اول جایگزین شوند. در تلاش برای کاهش تعداد عوارض، طراحیهای بسیاری برای سیستم دریچه و شنت توسعه یافتهاند. این دریچهها را میتوان با توجه به طراحی مکانیکی آنها به دو گروه اصلی، دریچههای تنظیمشونده با فشار تفاضلی و دریچههای تنظیمشونده با جریان، تقسیم کرد. هیچ کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شدهای تاکنون این دو نوع دریچه را مقایسه نکرده است. بنابراین، هیچ شواهد با کیفیتی وجود ندارد که نشان دهد دریچههای شنت تنظیمشونده با جریان و با فشار تفاضلی از نظر کارایی یا میزان عوارض متفاوت هستند.
هیچ شواهدی از کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده وجود ندارد که نشان دهد دریچههای شنت تنظیمشده با جریان در مقابل تنظیم با فشار تفاضلی، از نظر پیامد بالینی، شکست شنت، یا خطرات مداخله متفاوت هستند. انجام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شدهای مورد نیاز است که تعداد زیادی از شنتهای VP را که هر سال در بیماران مبتلا به NPH کاشته میشوند، در نظر بگیرند.
از سال 1965 بسیاری از سیستمهای شانت بطنی-صفاقی (ventriculo-peritoneal shunt) در سراسر جهان برای درمان هیدروسفالی استفاده شدهاند. شایعترین اندیکاسیون استفاده از آن در بزرگسالان، وقوع هیدروسفالی با فشار طبیعی (normal pressure hydrocephalus; NPH) است، وضعیتی که تشخیص دقیق آن دشوار است. مداخله جراحی با کارگذاری شانتهای بطنی-صفاقی تنظیمشده با جریان (flow-regulated) و با فشار تفاضلی (differential pressure-regulated) همچنان بحثبرانگیز است. دانش ما در مورد فواید و مضرات این مداخلات محدود است.
هدف این مرور، جمعبندی شواهد مربوط به مزایا و مضرات استفاده از دریچههای شنت تنظیمشده با جریان در مقابل تنظیم آن با فشار تفاضلی برای بیماران بزرگسال مبتلا به NPH، بر اساس یافتههای گزارششده از کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده است.
بانکهای اطاعاتی ALOIS ( www.medicine.ox.ac.uk/alois )، پایگاه ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین؛ MEDLINE (از 1950) (Ovid SP)؛ EMBASE (از 1980) (Ovid SP)؛ CINAHL (از 1980) (EBSCOhost)؛ PsycINFO (از 1806) (Ovid SP)؛ LILACS (از 1982) (BIREME)؛ ClinicalTrials.gov؛ Umin Japan Trial Register؛ پورتال WHO؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده در کتابخانه کاکرین (CENTRAL)؛ خلاصه مقالات کنفرانسها در ISI Web of Knowledge؛ Index to Theses؛ و Australasian Digital Theses تا 16 می 2012 جستوجو شدند. عبارات جستوجوی مورد استفاده عبارت بودند از NPH، "هیدروسفالی با فشار طبیعی (normal pressure hydrocephalus)"، iNPH، هیدروسفالی با فشار طبیعی ایدیوپاتیک (idiopathic normal pressure hydrocephalus)، sNPH و "هیدروسفالی ثانویه با فشار طبیعی."
ما برنامهریزی کردیم تا کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده را از مقایسه دریچههای شنت تنظیمشده با جریان در مقابل دریچههای شنت تنظیمشده با فشار تفاضلی وارد کنیم.
دو نویسنده با دانش تخصصی در این زمینه بهطور مستقل از هم مطالعات را برای واجد شرایط بودن بررسی کردند، خطر سوگیری را ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردند.
هیچ کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شدهای یافت نشد که دریچههای شنت تنظیمشده با جریان را در مقابل دریچههای شنت تنظیمشده با فشار تفاضلی مقایسه کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.