پیامهای کلیدی
روش مککنزی (McKenzie) ممکن است در کوتاهمدت (نزدیک به دو هفته) و در میانمدت (نزدیک به سه ماه) موجب مزیتی اندک تا عدم مزیت برای تسکین درد و ناتوانی در افراد مبتلا به کمردرد غیر اختصاصی (تحت)حاد شود. روش مککنزی برای درمان کمردرد غیر اختصاصی (تحت)حاد موثر نیست. ما نمیدانیم که استفاده از روش مککنزی منجر به عوارض جانبی میشود یا خیر، زیرا هیچ یک از کارآزماییهای موجود در این مرور هیچ یک از عوارض جانبی را اندازهگیری نکردند.
کمردرد غیر اختصاصی (تحت)حاد چیست؟
کمردرد غیر اختصاصی (non-specific low back pain; NSLBP) شایعترین نوع کمردرد بوده و شامل درد یا ناراحتی در ناحیه کمر است که در اثر یک بیماری یا مشکل قابل شناسایی (مانند شکستگی، سرطان، عفونت، درد در ریشه عصب و غیره) ایجاد نشده است. زمانی که NSLBP تا 12 هفته طول بکشد، (تحت)حاد گفته میشود.
روش مککنزی چیست؟
روش مککنزی درمانی است که توسط ارائه دهندگان آموزشدیده مراقبت سلامت (معمولا فیزیوتراپیستها) برای درمان و مراقبت از افراد مبتلا به NSLBP استفاده میشود. این روش شامل یک برنامه فردی از تمرینات مبتنی بر سرنخهای بالینی (تغییر در محل درد یا محدودیت حرکت) است که در طول دوره ارزیابی مشاهده میشوند. همچنین شامل آموزش وضعیت قرارگیری بدن و تمرینات خانگی برای تشویق افراد به کنترل نشانههای خود به تنهایی است.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
میخواستیم بدانیم که روش مککنزی برای افراد مبتلا به NSLBP (تحت)حاد موثر است یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که روش مککنزی را در مقایسه با مداخله حداقلی (مثلا ارائه یک کتابچه کوچک حاوی اطلاعاتی در مورد درد ستون فقرات) (مقایسه اصلی) یا دیگر درمانهای NSLBP (تحت)حاد، بررسی کردند. علاقهمند بودیم بدانیم که روش مککنزی میتواند درد و ناتوانی بیمار را در کوتاهمدت (نزدیک به دو هفته) و در میانمدت (نزدیک به سه ماه) کاهش دهد یا خیر. نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را به این شواهد، بر اساس عواملی مانند روشهای انجام و حجم نمونه مطالعات، رتبهبندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
پنج مطالعه را پیدا کردیم که در مجموع شامل 536 نفر بودند. دو مطالعه روش مککنزی را با مداخله حداقلی مقایسه کردند، سه مطالعه آن را با درمان دستی (یعنی hands-on therapy ارائه شده توسط یک متخصص بالینی) و یک مطالعه آن را با دیگر مداخلات (ماساژ کمر و ارائه مشاوره) مقایسه کردند. هر پنج مطالعه در کشورهایی با سطح درآمد بالا (سه مورد در ایالات متحده آمریکا، یک مورد در استرالیا و یک مورد در اسکاتلند) انجام شدند. سه مورد از آنها از منابع غیر تجاری تامین مالی شدند و دو مورد اطلاعاتی را در مورد منابع مالی خود ارائه نکردند.
مقایسه اصلی روش مککنزی در برابر مداخله حداقلی نشان داد که این روش ممکن است منجر به کاهش جزئی در درد و ناتوانی شود (مقیاس 0 تا 100 امتیازی، نمرات پائینتر به معنای درد کمتر و ناتوانی کمتر):
-
درد: در کوتاهمدت تا 7.30 امتیاز (12.04 امتیاز بهتر تا 2.56 امتیاز بهتر) (2 کارآزمایی، 328 شرکتکننده)؛ و در میانمدت تا 5.00 امتیاز (14.29 امتیاز بهتر تا 4.29 امتیاز بدتر) (1 کارآزمایی، 180 شرکتکننده) بهبود یافت.
- ناتوانی: در کوتاهمدت تا 2.74 امتیاز (7.52 امتیاز بهتر تا 2.04 امتیاز بدتر) (2 کارآزمایی، 328 شرکتکننده)؛ و در میانمدت تا 0.87 امتیاز (7.31 امتیاز بهتر تا 5.57 امتیاز بدتر) (1 کارآزمایی، 180 شرکتکننده) بهبود یافت.
مقایسه دوم از روش مککنزی در برابر درمان دستی نشان داد که روش مککنزی ممکن است درد یا ناتوانی را کاهش ندهد (مقیاس 0 تا 100 امتیازی، نمرات پائینتر به معنای درد کمتر و ناتوانی کمتر):
- درد: در کوتاهمدت تا 8.67 امتیاز (27.37 امتیاز بهتر تا 10.02 امتیاز بدتر) بهبود یافت (3 کارآزمایی، 298 شرکتکننده)؛ و در میانمدت تا 7.00 امتیاز (0.70 امتیاز بدتر تا 13.30 امتیاز بدتر) بدتر شد (1 کارآزمایی، 235 شرکتکننده).
- ناتوانی
:
در کوتاهمدت تا 4.98 امتیاز (15.00 امتیاز بهتر تا 5.04 امتیاز بدتر) بهبود یافت (3 کارآزمایی، 298 شرکتکننده)؛ و در میانمدت تا 4.30 امتیاز (0.72 امتیاز بهتر تا 9.32 امتیاز بدتر) بدتر شد (1 کارآزمایی، 235 شرکتکننده).
سومین مقایسه از روش مککنزی در برابر دیگر مداخلات (ماساژ کمر و ارائه مشاوره) نشان داد که روش مککنزی ممکن است ناتوانی را کاهش ندهد (مقیاس 0 تا 100 امتیازی، نمرات پائینتر به معنای ناتوانی کمتر است):
- ناتوانی: در کوتاهمدت تا 4.00 امتیاز (15.44 امتیاز بهتر تا 23.44 امتیاز بدتر) (1 کارآزمایی، 30 شرکتکننده)؛ و در میانمدت تا 10.0 امتیاز (8.95 امتیاز بهتر تا 28.95 امتیاز بدتر) (1 کارآزمایی، 25 شرکتکننده) بدتر شد.
هیچیک از کارآزماییهای موجود در این مرور عوارض جانبی را اندازهگیری نکردند.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
به شواهد اطمینان نداریم زیرا مطالعات کافی وجود نداشته، مطالعات کوچک بودند، و نگرانیهایی در مورد نحوه انجام برخی از مطالعات داریم.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
این مرور، کارآزماییهایی را که تا 15 آگوست 2022 منتشر شدند، وارد کرد.
بر اساس شواهدی با قطعیت پائین تا بسیار پائین، تاثیرات درمان برای درد و ناتوانی که در این مرور یافت شدند، از نظر بالینی مهم نبودند. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که روش مککنزی درمان موثری برای NSLBP (تحت)حاد نیست.
توافق گستردهای میان متخصصان بالینی وجود دارد مبنی بر اینکه افراد مبتلا به کمردرد غیر اختصاصی (non-specific low back pain; NSLBP) یک گروه ناهمگون را تشکیل داده و مدیریت آنها باید به صورت فردی انجام شود. یکی از درمانهایی که با طراحی مناسب آن شناخته میشود، روش مککنزی (McKenzie) است (مثلا برنامهای از تمرینات فردی بر اساس سرنخهای بالینی مشاهده شده در طول ارزیابی).
ارزیابی اثربخشی روش مککنزی در افراد مبتلا به کمردرد غیر اختصاصی (تحت)حاد.
بانکهای اطلاعاتی CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase، و دو پایگاه ثبت کارآزماییها را تا 15 آگوست 2022 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که اثربخشی روش مککنزی را در بزرگسالان مبتلا به NSLBP (تحت)حاد (کمتر از 12 هفته) بررسی کردند.
از روشهای استاندارد روششناسی (methodology) مورد نظر کاکرین استفاده کردیم.
این مرور شامل پنج RCT با مجموع 563 شرکتکننده بود که از مراکز مراقبتهای اولیه یا ثالثیه انتخاب شدند. سه کارآزمایی در ایالات متحده آمریکا، یک کارآزمایی در استرالیا و یک کارآزمایی در اسکاتلند انجام شدند. سه کارآزمایی حمایت مالی خود را از سرمایهگذاران غیر تجاری دریافت کرده و دو کارآزمایی اطلاعاتی را در مورد منابع مالی خود ارائه ندادند. همه کارآزماییها در معرض خطر بالای سوگیری عملکرد (performance bias) و تشخیص (detection bias) قرار داشتند. هیچ یک از کارآزماییهای وارد شده، عوارض جانبی را بررسی نکردند.
روش مککنزی در برابر مداخله حداقلی (کتابچه آموزشی؛ روش مککنزی به عنوان درمان کمکی همراه با دیگر مداخلات - مقایسه اصلی)
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که روش مککنزی ممکن است در کوتاهمدت منجر به کاهش جزئی درد شود (MD: -7.30؛ 95% CI؛ 12.04- تا 2.56-؛ 2 کارآزمایی، 328 شرکتکننده) اما نه در میانمدت (MD: -5.00؛ 95% CI؛ 14.29- تا 4.29؛ 1 کارآزمایی، 180 شرکتکننده).
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که روش مککنزی ممکن است موجب کاهش ناتوانی در کوتاهمدت (MD: -2.74؛ 95% CI؛ 7.52- تا 2.04؛ 2 کارآزمایی، 328 شرکتکننده) و در میانمدت (MD: -0.87؛ 95% CI؛ 7.31- تا 5.57؛ 1 کارآزمایی، 180 شرکتکننده) نشود.
روش مککنزی در برابر درمان دستی
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که روش مککنزی ممکن است موجب کاهش درد در کوتاهمدت نشود (MD: -8.67؛ 95% CI؛ 27.37- تا 10.02؛ 3 کارآزمایی، 298 شرکتکننده) اما میتواند درد را در میانمدت اندکی افزایش دهد (MD: 7.00؛ 95% CI؛ 0.70 تا 13.30؛ 1 کارآزمایی، 235 شرکتکننده).
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که روش مککنزی ممکن است موجب کاهش ناتوانی در کوتاهمدت (MD: -4.98؛ 95% CI؛ 15.00- تا 5.04؛ 3 کارآزمایی، 298 شرکتکننده) و در میانمدت (MD: 4.30؛ 95% CI؛ 0.72- تا 9.32؛ 1 کارآزمایی، 235 شرکتکننده) نشود.
روش مککنزی در برابر مداخلات دیگر (ماساژ و مشاوره)
شواهدی با قطعیت بسیار پائین وجود دارد که روش مککنزی ممکن است موجب کاهش ناتوانی در کوتاهمدت (MD: 4.00؛ 95% CI؛ 15.44- تا 23.44؛ 1 کارآزمایی، 30 شرکتکننده) و در میانمدت (MD: 10.00؛ 95% CI؛ 8.95- تا 28.95؛ 1 کارآزمایی، 25 شرکتکننده) نشود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.