سوال مطالعه مروری
آیا تجویز آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی (آنتیبیوتیکهایی که از طریق ورید داده میشوند) برای درمان «شعلهور شدن» بیماری ریوی (تشدید حملات ریوی) در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک (cystic fibrosis)، پیامدهای بالینی را در کوتاه-مدت و طولانی-مدت بهبود میبخشند؟
پیشینه
ما میخواستیم شواهد مربوط به روش فعلی استفاده از آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی را در درمان افراد مبتلا به فیبروز سیستیک که تشدید حملات ریوی دارند، ارزیابی کنیم. میخواستیم بدانیم که تجویز دو آنتیبیوتیک بهتر از یک آنتیبیوتیک تکی است یا خیر، و میخواستیم بررسی کنیم که ترکیب آنتیبیوتیک خاصی بهتر از هر آنتیبیوتیک دیگری است یا خیر. همچنین میخواستیم این موضوع را بررسی کنیم که آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی در درمان تشدید حملات ریوی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک بهتر از آنتیبیوتیکهای استنشاقی یا خوراکی هستند یا خیر.
تاریخ جستوجو
آخرین جستوجو را برای یافتن شواهد در 27 جولای 2015 انجام دادیم.
ویژگیهای مطالعه
این مرور شامل 40 مطالعه با شرکت 1717 فرد مبتلا به فیبروز سیستیک بود. مطالعات آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی را با دارونما (placebo) (داروی ساختگی بدون داروی فعال) و همچنین یک آنتیبیوتیک را با ترکیب دو آنتیبیوتیک مقایسه کردند. ترکیبات خاص آنتیبیوتیکی نیز مانند آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی با آنتیبیوتیکهایی که تنفس میشوند (استنشاقی) و آنتیبیوتیکهایی که بلعیده میشوند (خوراکی) مقایسه شدند. مطالعات از سه تا 15 روز به طول انجامیدند، اگرچه بیشتر مطالعات به مدت دو هفته طول کشیدند.
نتایج کلیدی
در مقایسه میان افرادی که فقط یک آنتیبیوتیک دریافت کردند و افرادی که دو آنتیبیوتیک گرفتند، به نظر میرسید افرادی که دو آنتیبیوتیک دریافت کردند، بهبودی بیشتری در عملکرد ریه داشتند، اما زمانی که فقط به مطالعاتی که شامل یک داروی ساختگی بود محدود شد، هیچ تفاوتی را مشاهده نکردیم. هیچ تاثیری از مداخله بر مدت زمان سپری شده تا تشدید حمله بعدی، وزن، یا عوارض جانبی وجود نداشت. هیچ ترکیبی از آنتیبیوتیکها بهتر از دیگری نبود. پیامدها برای افراد، بدون توجه به اینکه با آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی، خوراکی یا استنشاقی درمان شدند، یکسان بود. هیچ یک از مطالعات کیفیت زندگی را گزارش نکردند.
کیفیت شواهد
کیفیت مطالعات وارد شده اغلب ضعیف بوده و بسیاری از آنها به درستی گزارش نشدند. داوطلبان در برخی از مطالعات بیش از یک بار حضور داشتند که این امر مقایسه درمانها را دشوار میکرد. همچنین تصمیمگیری از روی اطلاعات داده شده در مورد اینکه مطالعات چقدر خوب انجام شدند، غالبا دشوار بود - به ویژه در مورد نحوه انتخاب داوطلبان و اینکه داوطلبان یا پزشکان میتوانستند تشخیص دهند که چه درمانی به آنها داده میشود یا خیر.
کیفیت شواهد مربوط به مقایسه آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی با دارونما ضعیف است. هیچ ترکیب آنتیبیوتیکی خاصی را نمیتوان برتر از دیگر ترکیبات در نظر گرفت، و همچنین شواهدی وجود ندارد که نشان دهد راه داخل-وریدی نسبت به راههای استنشاقی یا خوراکی برتری دارد. نیاز به درک تعاملات میزبان-باکتری و به ویژه درک اینکه چرا بسیاری از افراد بهطور کامل به درمان پاسخ نمیدهند، وجود دارد.
فیبروز سیستیک (cystic fibrosis) یک بیماری چند-سیستمی است که مشخصه آن، تولید ترشحات ضخیمی است که باعث وقوع عفونت مکرر ریوی، غالبا با باکتریهای غیر-معمول، میشود. آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی معمولا در درمان بدتر شدن نشانههای حاد (تشدید حملات ریوی) تجویز میشوند؛ با این حال، اخیرا این فرض که تشدیدهای حملات بیماری به دلیل افزایش بار (burden) باکتریایی رخ میدهند، مورد تردید قرار گرفته است.
تعیین اینکه آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی برای درمان تشدید حملات ریوی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک باعث بهبود پیامدهای بالینی کوتاه-مدت و طولانی-مدت میشوند یا خیر.
پايگاه ثبت کارآزماییهای گروه فیبروز سیستیک در کاکرین را جستوجو کردیم که شامل جستوجو در بانک اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوی دستی در مجلات و کتاب چکیده مقالات کنفرانسها بود. همچنین فهرست منابع مقالات و مرورهای مرتبط و پایگاههای ثبت کارآزماییهای در حال انجام را جستوجو کردیم.
تاریخ آخرین جستوجو در پایگاه ثبت کارآزماییها در کاکرین: 27 جولای 2015.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و اولین چرخه درمانی در مطالعات متقاطع که آنتیبیوتیکهای داخل-وریدی (بهتنهایی یا در ترکیب با یک آنتیبیوتیک) را با دارونما (placebo)، آنتیبیوتیکهای استنشاقی یا خوراکی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مقایسه کردند که دچار تشدید حملات ریوی شدند.
دو نویسنده مرور، مطالعات را برای واجد شرایط بودن و خطر سوگیری (bias) ارزیابی و دادهها را استخراج کردند.
تعداد 40 مطالعه را با حضور 1717 شرکتکننده وارد کردیم. کیفیت مطالعات وارد شده تا حد زیادی ضعیف بود و، به استثنای چند مورد، عمدتا شامل مطالعات کوچک با گزارشدهی ناکافی بودند.
هنگام مقایسه درمان با یک آنتیبیوتیک واحد با یک رژیم آنتیبیوتیکی ترکیبی، شرکتکنندگانی که ترکیبی را از آنتیبیوتیکها دریافت کردند، هنگامی که به عنوان یک گروه کامل در تعدادی از معیارهای مختلف عملکرد ریه در نظر گرفته شدند، با بهبودی بیشتری در عملکرد ریه روبهرو شدند، اما این یافته دارای شواهدی با کیفیت بسیار پائین بود. هنگامی که مقایسه به چهار مطالعه کنترل شده با دارونما محدود شد (n = 214)، هیچ تفاوتی به دست نیامد، باز هم با شواهدی با کیفیت بسیار پائین. با توجه به پیامدهای اولیه باقیمانده مرور، مداخله هیچ تاثیری بر زمان لازم تا تشدید بعدی نداشت و هیچ مطالعهای در هیچ مقایسهای گزارشی را از کیفیت زندگی ارائه نداد. مداخله هیچ تاثیری را بر پیامدهای ثانویه وزن یا عوارض جانبی بر جای نگذاشت. هنگام مقایسه ترکیبات آنتیبیوتیکی خاص، تفاوت معنیداری بین گروهها در هیچ معیاری وجود نداشت. در مقایسه میان آنتیبیوتیک داخل-وریدی و نبولایز شده یا آنتیبیوتیک خوراکی (شواهد با کیفیت پائین)، تفاوت معنیداری بین گروهها در هیچ معیاری دیده نشد. هیچ مطالعهای در این مقایسه کیفیت زندگی را گزارش نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.