سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تاثیرات نیاسین را برای پیشگیری از مرگومیر و بیماریهای قلبیعروقی مورد بررسی قرار دادیم.
پیشینه
حمله قلبی و استروک شایعترین علل مرگومیر، بیماری، ناتوانی و کاهش کیفیت زندگی در کشورهای صنعتی هستند.
نیاسین (اسید نیکوتینیک، ویتامین B3) یک گزینه امیدوار کننده برای پیشگیری از بیماری قلبیعروقی بود زیرا کلسترول خون را که یکی از عوامل اصلی خطرساز است، کاهش میدهد. بنابراین فرض بر این است که درمان طولانیمدت با نیاسین، خطر حمله قلبی و استروک را کاهش میدهد. ما به بررسی این موضوع پرداختیم که مطالعات بالینی میتوانند مزیت مصرف نیاسین را نشان دهند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
23 مطالعه را شامل 39,195 شرکتکننده پیدا کردیم که نیاسین را با دارونما (placebo) مقایسه کردند. شواهد تا آگوست 2016 بهروز است. اکثر شرکتکنندگان وارد شده بهطور میانگین 65 ساله بودند و قبلا دچار انفارکتوس میوکارد شده بودند. شرکتکنندگان، نیاسین یا دارونما را به مدت شش ماه و پنج سال دریافت کردند. هفده مورد از 23 مطالعه بهطور کامل یا بهطور جزئی توسط تولید کننده دارو که به دلایل تجاری به نتایج مطالعات علاقمند بودند، از نظر مالی حمایت شدند.
نتایج کلیدی
نیاسین تعداد مرگومیرها، حمله قلبی یا استروک را کاهش نداد. به دلیل عوارض جانبی، مصرف نیاسین در بسیاری از افراد (18%) باید متوقف شود. نتایج به دست آمده بین شرکتکنندگانی که پیش از مصرف نیاسین دچار حمله قلبی شده بودند یا نشده بودند، تفاوتی نداشت. نتایج بین شرکتکنندگانی که استاتین (statin) (داروی دیگری که از حمله قلبی و استروک پیشگیری میکند) مصرف کرده یا نکرده بودند تفاوتی نداشت. کیفیت کلی شواهد متوسط تا بالا بود.
بهطور خلاصه، هیچ شواهدی را درباره مزایای درمان با نیاسین نیافتیم.
شواهد با کیفیت متوسط تا بالا نشان میدهد که نیاسین، مورتالیتی، مورتالیتی قلبیعروقی، مورتالیتی غیر-قلبیعروقی، تعداد انفارکتوسهای کشنده یا غیر-کشنده میوکارد و تعداد استروکهای کشنده یا غیر-کشنده را کاهش نمیدهد اما با عوارض جانبی همراه است. مزایای درمان با نیاسین در پیشگیری از حوادث ناشی از بیماریهای قلبیعروقی بعید است.
اسید نیکوتینیک (نیاسین (niacin)) برای کاهش کلسترول LDL و تریگلیسیریدها، و افزایش سطوح HDL کلسترول شناخته شده است. شواهدی از مزایای مونوتراپی نیاسین یا اضافه کردن آن به درمانهای مبتنی بر استاتین (statin-based therapy) بحثبرانگیز است.
ارزیابی اثربخشی نیاسیندرمانی در برابر دارونما (placebo)، که به صورت مونوتراپی یا اضافه کردن به درمان مبتنی بر استاتین در افراد مبتلا یا در معرض خطر بیماری قلبیعروقی (CVD) تجویز میشود، بر مورتالیتی، عوارض CVD و عوارض جانبی.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم و در دو نسخه، رکوردها و متون کامل بالقوه واجد شرایط را که از طریق جستوجوهای الکترونیکی در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ Web of Science؛ دو پایگاه ثبت کارآزمایی و فهرست منابع مقالات مرتبط شناسایی شدند (آخرین جستوجو در آگوست 2016)، غربالگری کردند.
تمام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را که به مقایسه مونوتراپی نیاسین با دارونما/مراقبت معمول یا نیاسین در ترکیب با سایر اجزا در برابر سایر اجزا بهتنهایی پرداختند، وارد کردیم. RCTهایی را در نظر گرفتیم که در آنها نیاسین به مدت حداقل شش ماه تجویز شد، یک پیامد بالینی را گزارش کردند، و شامل بزرگسالان با یا بدون CVD پایدار بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم و در دو نسخه، برای استخراج ویژگیهای کارآزماییها، آیتمهای خطر سوگیری (bias)، و دادههای پیامدها از فرمهای پیش-مقدماتی (pre‐piloted) استفاده کردند. اختلافنظرها از طریق اجماع یا داوری شخص سوم حل شد. متاآنالیزهای اثرات تصادفی، تجزیهوتحلیل حساسیت مبتنی بر خطر سوگیری و فرضیات مختلف را برای دادههای ازدسترفته انجام دادیم و از تجزیهوتحلیلهای متارگرسیون برای بررسی ارتباطات بالقوه بین اثرات درمان و طول مدت درمان، نسبت شرکتکنندگان مبتلا به بیماریهای قلبیعروقی پایدار و نسبت شرکتکنندگان دریافت کننده درمان زمینهای با استاتین استفاده شد. از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
23 RCT را که بین سالهای 1968 تا 2015 منتشر شدند و در کل شامل 39,195 شرکتکننده بودند وارد کردیم. میانگین سنی از 33 تا 71 سال متغیر بود. میانه طول درمان 11.5 ماه بود و میانه دوز تجویزی نیاسین 2 گرم/روز بود. نسبت شرکتکنندگان با سابقه انفارکتوس میوکارد از 0% (4 کارآزمایی) تا 100% (2 کارآزمایی، میانه نسبت 48%)؛ و نسبت شرکتکنندگان دریافت کننده استاتین از 0% (4 کارآزمایی) تا 100% بود (12 کارآزمایی؛ میانه نسبت 100%) متغیر بود.
با استفاده از موارد موجود، میتوان گفت نیاسین، مورتالیتی کلی (خطر نسبی (RR): 1.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.97 تا 1.12؛ 35543 شرکتکننده؛ 12 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت بالا)، مورتالیتی قلبیعروقی (RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.93 تا 1.12؛ 32,966 شرکتکننده؛ 5 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، مورتالیتی غیر-قلبیعروقی (RR: 1.12؛ 95% CI؛ 0.98 تا 1.28؛ 32,966 شرکتکننده؛ 5 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت بالا)، تعداد انفارکتوسهای میوکارد کشنده یا غیر-کشنده (RR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.00؛ 34,829 شرکتکننده؛ 9 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، تعداد استروکهای کشنده یا غیر-کشنده (RR: 0.95؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.22؛ 33661 شرکتکننده؛ 7 مطالعه؛ I2 = 42%؛ شواهد با کیفیت پائین) را کاهش نداد. شرکتکنندگان تصادفیسازی شده برای دریافت نیاسین نسبت به شرکتکنندگان تصادفیسازی شده برای گروه کنترل، بیشتر احتمال داشت که به دلیل عوارض جانبی درمان را متوقف کنند (RR: 2.17؛ 95% CI؛ 1.70 تا 2.77؛ 33,539 شرکتکننده؛ 17 مطالعه؛ I2 = 77%؛ شواهد با کیفیت متوسط). نتایج مربوط به تجزیهوتحلیل حساسیت با استفاده از فرضیههای مختلف برای دادههای ازدسترفته قوی بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.