سوال مطالعه مروری
آیا استفاده از محافظ قفسهسینه در نوزادان نارس که فوتوتراپی دریافت میکنند، بروز مجرای شریانی باز (PDA) با اهمیت قابلتوجه بالینی و/یا همودینامیکی را کم و از موربیدیتی ثانویه به PDA میکاهد یا خیر.
پیشینه
مجرای شریانی باز، یک رگ خونی جنینی است که معمولا پس از تولد بهطور خودبهخود بسته میشود. با این حال، در حدود 30% از نوزادانی که پیش از هفته 30 بارداری متولد میشوند، رگ باز میماند (به عنوان مجرای شریانی باز یا PDA شناخته میشود)، و نوزاد مشکلاتی با جریان خون اضافی به سمت ریهها، دور شدن خون از اندامها، و نارسایی قلب دارد. فوتوتراپی، یک درمان رایج برای مدیریت بالینی زردی در نوزادان نارس است. با این حال، فوتوتراپی با شکست در بسته شدن مجرای شریانی در نوزادان نارس همراه بوده است.
ویژگیهای مطالعه
دو کارآزمایی تصادفیسازی شده کوچک.
نتایج
دو کارآزمایی را وارد کرده و شواهد متناقضی را در مورد تاثیر استفاده از محافظ بر مجرای شریانی گزارش کردیم. آنها تفاوتهای روششناسی قابلتوجهی داشتند.
نتایج این مرور، شواهد کافی را برای تعیین اثربخشی استفاده از محافظ قفسهسینه در پیشگیری از PDA در نوزادان نارس دریافتکننده فوتوتراپی ارائه نکردند.
شواهد موجود، کیفیت بسیار پائینی دارد و برای ارزیابی بیخطری (safety) یا اثربخشی محافظ قفسهسینه طی مدت انجام فوتوتراپی برای پیشگیری از بروز PDA در نوزادان نارس کافی نیست. انجام کارآزماییهای بیشتری در مورد استفاده از محافظ قفسهسینه ضروری است، به ویژه در شرایطی که نوزادان مهارکنندههای سیکلواکسیژناز پروفیلاکتیک یا هدفمند برای اکوکاردیوگرافی زودهنگام را برای PDA دریافت نمیکنند.
مجرای شریانی باز (patent ductus arteriosus; PDA)، با مورتالیتی و موربیدیتی در نوزادان نارس همراه است. فوتوتراپی، یک درمان رایج برای مدیریت بالینی زردی در نوزادان نارس است. با این حال، فوتوتراپی با شکست در بسته شدن مجرای شریانی در نوزادان نارس همراه است.
تعیین این که استفاده از محافظ قفسهسینه در نوزادان نارس دریافتکننده فوتوتراپی، بروز PDA دارای اهمیت بالینی و/یا همودینامیکی را کم کرده و از موربیدیتی ثانویه به PDA میکاهد یا خیر.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین؛ 2015؛ شماره 3)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ مرورهای قبلی؛ ارجاعات متقابل؛ خلاصه مقالات؛ مجموعه مقالات نشستهای علمی و پایگاههای ثبت کارآزمایی را تا مارچ 2015 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، RCTهای خوشهای، یا شبه-RCTها با محوریت استفاده از محافظ قفسهسینه طی مدت انجام فوتوتراپی در مقایسه با محافظ ساختگی یا عدم استفاده از محافظ در پیشگیری از بروز PDA دارای اهمیت بالینی یا همودینامیکی در نوزادان نارس.
سه نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به ارزیابی واجد شرایط بودن و کیفیت کارآزماییها و استخراج دادهها پرداختند. PDA دارای اهمیت بالینی یعنی حضور یک PDA با علایم بالینی تاثیرگذار بر عملکرد ارگان مرتبط با مجرای شریانی. PDA دارای اهمیت همودینامیکی یعنی وجود علایم بالینی و/یا اکوکاردیوگرافیکی از تاثیر قابلتوجه مجرای شریانی بر جریان خون.
دو کارآزمایی کوچک را با حضور نوزادان بسیار نارس وارد کردیم (Rosenfeld 1986؛ Travadi 2006). هر دو کارآزمایی با خطر سوگیری (bias) بالا ارزیابی شدند. هیچ مطالعهای بروز PDA قابلتوجه از نظر بالینی، یعنی حضور یک PDA با علایم بالینی یا نشانههای مرتبط با تاثیرگذاری مجرای شریانی روی عملکرد ارگان، را گزارش نکرد. روزنفلد در سال 1986، کاهش غیر-معنیداری را در PDA قابلتوجه از نظر همودینامیکی، با نسبت دهلیز چپ به ریشه آئورت بزرگتر از 1.2 (خطر نسبی (RR): 0.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 1.01؛ 74 نوزاد) گزارش کرد، اما تفاوت خطر آن اهمیت آماری داشت (RD: -0.18؛ 95% CI؛ 0.34- تا 0.03-؛ تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مفید بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB): 5؛ 95% CI؛ 3 تا 33). روزنفلد در سال 1986، کاهش معنیداری را در PDA شناسایی شده توسط سوفل murmur گزارش کرد (RR: 0.50؛ 95% CI؛ 0.29 تا 0.88؛ RD: -0.30؛ 95% CI؛ 0.52- تا 0.08-؛ NNTB: 3؛ 95% CI؛ 2 تا 12؛ 74 نوزاد). روزنفلد در سال 1986، کاهش معنیداری را با درمان ایندومتاسین گزارش کرد (RR: 0.12؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.88؛ RD: -0.21؛ 95% CI؛ 0.35- تا 0.06-؛ NNTB: 5؛ 95% CI؛ 3 تا 17؛ 74 نوزاد) و فقط یک نوزاد در گروه بدون محافظ، لیگاسیون مجرا داشت. هیچ پیامد قابلتوجه دیگری، از جمله مورتالیتی تا زمان ترخیص یا مورتالیتی تا روز 28، تعداد روزهای نیاز به دریافت اکسیژن، تعداد روزهای وابستگی به ونتیلاسیون مکانیکی، تعداد روزهای نیاز به بستری در بیمارستان، هموراژی داخل-بطنی، رتینوپاتی پرهماچوریتی یا نیاز به ترانسفیوژن خون، رخ نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.