پیشینه
افرادی که دچار دیسترس هذیانها و توهمات هستند، اغلب ممکن است آشفته و پرخاشگر شوند. داروی آنتیسایکوتیک هالوپریدول (haloperidol)، علیرغم اینکه ممکن است منجر به عوارض جانبی جدی مانند تهوع، استفراغ، سرگیجه، بیقراری و اسپاسم عضلات شود، به طور گستردهای برای درمان اسکیزوفرنی و پرخاشگری ناشی از سایکوز استفاده میشود.
ویژگیهای مطالعه
گروه اسکیزوفرنی در کاکرین یک جستوجوی الکترونیکی را برای یافتن کارآزماییهای بالینی شامل استفاده از هالوپریدول برای پرخاشگری ناشی از سایکوز در جولای 2011 و اپریل 2015 انجام داد. ما یک مطالعه را با 110 شرکتکننده پیدا کردیم که مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی یا اسکیزوافکتیو تشخیص داده شدند. شرکتکنندگان در طول دوره بستری اخیر در بیمارستان، پرخاشگری فیزیکی و درگیری در حداقل یک رویداد تهاجمی و پرخاشگرانه داشتند. این مطالعه، شرکتکنندگان را برای دریافت هالوپریدول، کلوزاپین (clozapine) یا الانزاپین (olanzapine) تصادفیسازی کرد.
نتایج کلیدی
امکان استفاده از بیشتر دادههای ارائه شده وجود نداشت و مشخص نیست که استفاده از هالوپریدول برای کاهش پرخاشگری یا بهبود وضعیت روانی افرادی که به دلیل سایکوز، پرخاشگر هستند، موثر است یا خیر. هیچ دادهای مربوط به عوارض جانبی وجود نداشت. تعداد افرادی که مطالعه را زودهنگام ترک کردند، برای همه گروههای درمان مشابه بود.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد موجود پائین است، فقط یک مطالعه دارای خطر بالای گزارشدهی انتخابی نتایج، دادههایی را ارائه کرد. امکان نتیجهگیری تا زمانی که دادههای با کیفیت خوب بیشتری در دسترس باشند، وجود ندارد.
فقط یک مطالعه میتوانست وارد مرور شود و بسیاری از دادهها به شدت دارای چولگی بودند، تقریبا تفسیر غیر-ممکن و دارای کیفیت پایین بود. همچنین برخی محدودیتها در طراحی مطالعه با توضیحات نامشخص درباره پنهانسازی تخصیص و خطر بالای سوگیری برای گزارشدهی انتخابی وجود داشت، بنابراین نتیجهگیریها ممکن نبود. این مرور نشان میدهد که چگونه انجام کارآزماییها در این گروه از افراد امکانپذیر هستند - البته دشوار است. کارآزماییهای مرتبط بیشتری برای ارزیابی استفاده از هالوپریدول در درمان پرخاشگری طولانیمدت/پایدار در افراد مبتلا به سایکوز مورد نیاز است.
اختلالات روانی میتواند در برخی از افراد منجر به تحریکپذیری میشود. این بیماری با علائم بیقراری، تحریکپذیری و زودرنجی مشخص میشوند، که میتواند منجر به رفتار کلامی و فیزیکی پرخاشگرانه شود -هر دو میتواند طولانیمدت باشند. پرخاشگری درون مجموعه وابسته به روانپزشکی، چالش مهمی برای متخصصان بالینی و خطری برای کاربران به حساب میآید و یکی از علل شایع برای ورود به شرایط بستری است. اگر افراد همچنان به پرخاش ادامه دهند، ممکن است منجر به بستری طولانی شود. هالوپریدول (haloperidol) برای درمان افراد مبتلا به پرخاشگری طولانیمدت استفاده میشود.
بررسی اینکه هالوپریدول به تنهایی، که به صورت خوراکی، عضلانی یا داخل وریدی تجویز میشود، درمان موثری برای پرخاشگری طولانیمدت/پایدار در بیماریهای روانی است یا خیر.
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اسکیزوفرنی در کاکرین را جستوجو کردیم (جولای 2011 و اپریل 2015).
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) یا کارآزماییهای دوسو-کور (با اعمال تصادفیسازی) که دارای دادههای قابل استفاده برای مقایسه هالوپریدول با داروی دیگر یا دارونما (placebo) برای افراد مبتلا به سایکوز و پرخاشگری بلند مدت/پایدار میباشند، را وارد مرور کردیم.
یک نویسنده مرور (AK) دادهها را استخراج کرد. برای دادههای دو-حالتی، یک نویسنده مرور (AK)، خطرات نسبی (RR) و 95% فواصل اطمینان (CI) آنها را بر اساس قصد درمان (intention-to-treat) بر اساس مدل اثر-ثابت محاسبه کرد. یک نویسنده مرور (AK) خطر سوگیری (bias) را برای مطالعات وارد شده ارزیابی و جدول «خلاصهای از یافتهها» را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) تهیه کرد.
ما شواهدی با کیفیت خوب درباره اثربخشی مطلق هالوپریدول برای افراد مبتلا به پرخاشگری طولانیمدت داریم. یک مطالعه، 110 فرد را با پرخاشگر مزمن به سه داروی مختلف آنتیسایکوتیک تصادفیسازی کرد که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند. هنگامی که هالوپریدول با الانزاپین (olanzapine) یا کلوزاپین (clozapine) مقایسه شد، دادههای دارای چولگی (skewed)؛ (83 = n) با خطر سوگیری بالا، نشان دادند که برخی از مزایا از لحاظ نمرات مقیاس، درباره الانزاپین/کلوزاپین برای «پرخاشگری کامل» (total aggression)، دارای معنای بالینی نامشخصی هستند. دادهها فقط برای یک پیامد دیگر یعنی ترک زودهنگام مطالعه، در دسترس بود. زمانی که با سایر داروهای آنتیسایکوتیک مقایسه شد، افرادی که به هالوپریدول اختصاص داده شدند، بیشتر احتمال داشت مطالعه را ترک کنند (1 RCT؛ 110 = n؛ RR: 1.37؛ CI؛ 0.84 تا 2.24؛ شواهد با کیفیت پائین). اگرچه دادههایی برای پیامدهای ذکر شده در بالا وجود داشت، هیچ دادهای درباره بسیاری از پیامدهای دو-حالتی و پیامدهای خدماتی (استفاده از بیمارستان/پلیس)، رضایت از درمان، پذیرش درمان، کیفیت زندگی یا اقتصاد وجود نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.