کولونوسکوپی یک معاینه دیداری پوشش داخلی روده بزرگ با دوربین روی یک لوله قابل انعطاف است که از مقعد عبور میکند. کولونوسکوپی میتواند تشخیص دیداری بیماریهای کولورکتال را فراهم کند. بهطور خاص، کولونوسکوپی ابزار مهمی در غربالگری سرطان کولورکتال است، و استاندارد طلایی برای تشخیص زودهنگام تومورها و پولیپهای واقع در دیواره روده به شمار میآید. پولیپها ممکن است به سرطان کولورکتال تبدیل شوند و یک روش استاندارد، برداشتن آنها در صورت شناسایی است؛ کولونوسکوپی امکان برداشتن پولیپها را فراهم میکند و نیازی به جراحی باز ندارد.
میزان تشخیص سرطان کولورکتال با کولونوسکوپی، به عملکرد فنی آن بستگی دارد. به عنوان مثال، مهم است که کولونوسکوپی در تمام طول کولون انجام شود، و امکان بررسی تمام بخشهای کولون را فراهم آورد. معیار دیگری از کیفیت کولونوسکوپی آن است که میتواند ضایعهای را مانند آدنوم در روده بزرگ تشخیص دهد یا خیر.
کولونوسکوپی استاندارد از دمیدن هوا برای باز کردن لومن، جهت تجسم بهتر و تسهیل پیشرفت لوله کولونوسکوپ در طول روده بزرگ استفاده میکند. کارآزماییهای بالینی اخیر پیشنهاد کردهاند که استفاده از آب به جای دمیدن هوا ممکن است ناراحتی بیمار را به حداقل برساند و عبور کولونوسکوپ را از بخشهای دشوار روده بزرگ تسهیل کند. علاوه بر این، کولونوسکوپی با آب ممکن است مدفوع باقیمانده را حذف کند، در نتیجه دید و تشخیص آدنوم را بهبود بخشد.
هدف از این مرور، مقایسه اثربخشی کولونوسکوپی جدید با تزریق آب با کولونوسکوپی استاندارد با دمیدن هوا بود.
ما 16 کارآزمایی را شامل 2933 کولونوسکوپی در این مرور وارد کردیم. این مرور نشان داد که کامل شدن پروسه کولونوسکوپی میان تزریق آب و روش استاندارد دمیدن هوا مشابه است، و روند تشخیص آدنوم (شرکتکنندگان با حداقل یک آدنوم شناسایی شده) با کولونوسکوپی آب (36% در مقابل 31% در گروه دمیدن هوا) بهبود یافت.
علاوه بر این، شرکتکنندگان دچار درد کمتری با کولونوسکوپی آب در مقایسه با روش استاندارد شدند.
تشخیص سرطان و ضایعات پیشسرطانی در طول کولونوسکوپی استاندارد لزوما انجامپذیر نیست. بهتر شدن روند تشخیص آدنوم با کولونوسکوپی تزریق آب، اگرچه کوچک است، ممکن است به افزایش نرخ تشخیص آدنوم کمک کند. این امر ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را پس از کولونوسکوپی بدون یافتههای غیرطبیعی کاهش دهد.
کامل شدن کولونوسکوپی، یعنی نرخ رسیدن به سکوم، با تزریق آب در مقایسه با کولونوسکوپی استاندارد دمیدن هوا، بیشتر نشد. با این حال، تشخیص آدنوم، که با دو معیار مختلف (یعنی نرخ تشخیص آدنوم و تعداد آدنومهای شناساییشده به ازای هر روش) ارزیابی شد، با کولونوسکوپی تزریق آب کمی افزایش یافت. بهبود تشخیص آدنوم ممکن است به دلیل تاثیرات پاککنندگی تزریق آب روی مخاط باشد. تشخیص ضایعات پیشبدخیم در طول کولونوسکوپی استاندارد کمتر از حد مطلوب است، و بنابراین بهبودی در تشخیص آدنوم با کولونوسکوپی تزریق آب، اگرچه کوچک است، ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال فاصلهای کمک کند. بارزترین مزیت کولونوسکوپی با تزریق آب، کاهش درد شکمی مربوط به آن بود، که ممکن است پذیرش کولونوسکوپی غربالگری/نظارتی را افزایش دهد.
کولونوسکوپی یک روش تشخیصی و درمانی پرکاربرد است. بخش بزرگی از جمعیت برای تشخیص و درمان بیماریهای کولورکتال، یا هنگام شرکت در برنامههای غربالگری سرطان کولورکتال، احتمالا تحت کولونوسکوپی قرار میگیرند. برای کاهش درد، تزریق آب (water infusion) به جای دمیدن هوا (air insufflation) که بهطور مرسوم حین آغاز مرحله وارد کردن کولونوسکوپی انجام میشود، پیشنهاد شده، در نتیجه روند پذیرش بیماران از این روش بهبود مییابد. علاوه بر این، روش تزریق آب ممکن است روند تشخیص زودهنگام نئوپلاسمهای پیش-سرطانی را بهبود بخشد.
مقایسه تکنیکهای تزریق آب و روش استاندارد دمیدن هوا، به ویژه ارزیابی کیفیت فنی و اثربخشی غربالگری، همچنین پذیرش بیماران از روش تزریق آب.
پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان کولورکتال در کاکرین (فوریه 2014)، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL؛ 2014، شماره 1)، Ovid MEDLINE (1950 تا فوریه 2014)، Ovid EMBASE (1974 تا فوریه 2014) و ClinicalTrials.gov (1999 تا فوریه 2014) را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده واجد شرایط جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد کردیم که تزریق آب (روشهای تعویض آب یا غوطهوری در آب) را با روش استاندارد دمیدن هوا در طول مرحله وارد کردن کولونوسکوپی مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را برای ورود ارزیابی کرده و دادهها را از مطالعات واجد شرایط استخراج کردند. آنالیز را با استفاده از نرمافزار Review Manager (RevMan 5) انجام دادیم.
تعداد 16 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده را وارد کردیم که شامل 2933 کولونوسکوپی بودند. معیارهای پیامد اولیه، نرخ رسیدن لوله به سکوم و تشخیص آدنوم بودند؛ پیامدهای ثانویه عبارت بودند از زمان لازم برای رسیدن به سکوم، میزان درد در شرکتکنندگان در طول فرآیند، کامل شدن رسیدن لوله به سکوم بدون نیاز به آرامبخشی/بیدردی، و عوارض جانبی. کامل شدن کولونوسکوپی، یعنی نرخ رسیدن لوله به سکوم، میان تزریق آب و روش استاندارد دمیدن هوا مشابه بود (خطر نسبی (RR): 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.97 تا 1.03، P = 0.93). نرخ تشخیص آدنوم، یعنی تعداد شرکتکنندگانی که حداقل یک آدنوم شناساییشده داشتند، با تزریق آب کمی بهبود یافت (خطر نسبی: 1.16؛ 95% CI؛ 1.04 تا 1.30، P = 0.007). با فرض اینکه کسری از بیماران تحت کولونوسکوپی غربالگری که یک یا چند آدنوم تشخیص داده شده داشته باشند، 20 در 100 با کولونوسکوپی استاندارد باشد، استفاده از کولونوسکوپی با آب ممکن است این کسر را به 23 در 100 نفر افزایش دهد. از یافتههای ما اینطور برمیآید که در صورت استفاده از کولونوسکوپی با تزریق آب، شاید تا 68,000 مورد بیشتر از 1.7 میلیون مورد کولونوسکوپی غربالگری سرپایی که سالانه در ایالات متحده انجام میشود، آدنوم را تشخیص دهند. علاوه بر این، شرکتکنندگان با تزریق آب دچار درد بسیار کمتری شدند (تفاوت میانگین در نمره درد در یک مقیاس 0 تا 10: 1.57-؛ 95% CI؛ 2.00- تا 1.14-، P < 0.00001) و نسبت بسیار کمتری از شرکتکنندگان به آرامبخشی یا بیدردی، یا هر دو، نیاز پیدا کردند (خطر نسبی: 1.20؛ 95% CI؛ 1.14 تا 1.27، P < 0.00001). تجزیهوتحلیل کیفی نشان میدهد که کولونوسکوپی با تزریق آب با افزایش قابل توجهی از عوارض جانبی در مقایسه با روش استاندارد همراه نیست.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.