هدف از این مطالعه مروری چیست؟
کاربران کامپیوتر اغلب در مورد مشکلات چشم یا سردرد شکایت دارند. عینکها، لنزهای تماسی یا عمل جراحی چشم ممکن است به کاهش یا پیشگیری از این علائم کمک کند. ما اثرات این مداخلات را بر علائم چشم و کیفیت زندگی بررسی کردیم.
پیامهای کلیدی
عینکهای کامپیوتری با نوع خاصی از لنزها با سایر عینکهای کامپیوتری از نظر علائم چشمی متفاوت نیستند. عینکهای کامپیوتری ممکن است در کوتاهمدت علائم چشمی را بیشتر از عینکهایی که برای استفاده روزانه طراحی شدهاند بهبود بخشند، اما نه در مدت شش ماه پیگیری و شواهدی در مورد پیگیری طولانیمدت وجود ندارد. با توجه به کیفیت بسیار پایین این شواهد، ما در مورد این نتیجهگیری نامطمئن هستیم. مطالعات در مورد لنزهای تماسی یا جراحی چشم برای کاهش نشانههای چشمی کاربران کامپیوتر وجود ندارد. مطالعات تصادفیسازی شده با صدها نفر از شرکتکنندگان که نیاز به اندازهگیری بهتر علائم در یک سال پیگیری دارند مورد نیاز است.
چه چیزی در این مرور مورد بررسی قرار گرفت؟
ما هشت مطالعه را با 381 شرکت کننده پیدا کردیم. همه مطالعات عینک را ارزیابی کردند. ما هیچ مطالعاتی را که به ارزیابی لنزهای تماسی یا جراحی پرداخته باشند، نیافتیم. دو مطالعه به عینکهای پیشرفته کامپیوتری جایی که فوکوس به تدریج از نزدیک به فاصله تا صفحه نمایش کامپیوتر تغییر میکند، توجه کردند، اما یکی از آنها هیچ دادهای را گزارش نداد. دو مطالعه عینکهای پیشرفته کامپیوتری را مورد بررسی قرار دادند که در آن تمرکز نیز دو متر از صفحه نمایش کامپیوتر گسترش یافت. پنج مطالعه عینک کامپیوتری پیشرفته را که تمرکز آن به تدریج به دور تغییر میکند، مورد بررسی قرار داد. یک مطالعه بررسی کرد که آیا عینکهایی که شرکتکنندگان در حال حاضر استفاده میکنند، میتوانند بهبود یابند یا اینکه بر دید کامپیوتری آنها تاثیر گذارند، اما در این مطالعه دادهها ارائه نشده است. ما در چهار مطالعه، خطر سوگیری را نامشخص، در دو مطالعه بالا و در یک مطالعه دیگر پایین در نظر گرفتیم.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
عینک کامپیوتری پیشرفته در مقایسه با سایر عینکهای کامپیوتری
یک مطالعه هیچ تفاوتی را در علائم چشمی پس از یک سال بین عینک کامپیوتری پیشرفته و عینکهای کامپیوتری با تنها یک فوکوس نشان نداد.
عینکهای کامپیوتری پیشرفته شامل تمرکز میانی فاصله در قسمت بالای عینک در مقایسه با سایر عینکها
زمانی که عینکها از یک هفته تا یک ماه استفاده میشد، دو مطالعه تفاوتهای کمی را در علایم چشمی بین عینکهای چشم در بین عینک های کامپیوتری پیشرفته شامل تمرکز میانی فاصله و عینکهای پیشرفته برای استفاده روزمره پیدا کردند. بین دو نوع عینک تفاوتی در سرگیجه وجود نداشت. در یکی دیگر از مطالعات، تفاوت بین علائم چشم پس از یک سال بین عینک کامپیوتری پیشرفته و عینکهای کامپیوتری فقط با یک فوکوس مشاهده نشد.
عینکهای پیشرفته کامپیوتری از جمله فوکوس دور در قسمت بالای عینک در مقایسه با سایر عینکها
دو مطالعه متفاوت نشان میدهد که تفاوتی بین علائم چشمی پس از یک ماه بین عینکهای کامپیوتری از جمله فوکوس دور و عینک کامپیوتری دو کانونی یا سهکانونی وجود ندارد. مطالعه دیگری نشان داد که پس از یک سال، عینکهایی با فقط یک تمرکز، درست همانند عینک کامپیوتری بودند. در یک مطالعه، عینکهای کامپیوتری پیشرفته را به منظور ارزیابی عینکهای ایستگاه کاری کامپیوتری و عینکهای خودی (کامپیوتری) شرکتکننده مقایسه کردیم و بهبود در نمره علایم استنوپیا حدود 40% بود.
این مرور تا چه تاریخی بهروز است؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که تا 20 دسامبر 2017 منتشر شده بودند.
شواهدی با کیفیت پائین تا بسیار پائین وجود دارد که نشان میدهد کاربران کامپیوتری با عینکهای کامپیوتری پیشرفته نمیتوانند کاهش چشمگیری در مشکلات چشم یا سردرد نسبت به دیگر عینکهای کامپیوتری داشته باشند. عینکهای کامپیوتری پیشرفته ممکن است کمی بهتر از عینکهای پیشرفته برای استفاده روزانه در کوتاهمدت باشند اما نه در میانمدت و در مورد پیگیری طولانیمدت اطلاعات وجود ندارد. کیفیت شواهد کم یا بسیار کم است، بنابراین ما در مورد این نتیجهگیری نامطمئن هستیم. مطالعات بزرگ با چندین صد نفر از شرکتکنندگان با استفاده از روشهای تصادفیسازی درست، روشهای معتبر اندازهگیری پیامدها و پیگیری طولانیمدت حداقل یک سال برای بهبود کیفیت شواهد لازم است.
کاربران کامپیوتر اغلب در مورد مشکلات دیدن و عملکرد چشمها شکایت دارند. استنوپیا (asthenopia) اصطلاحی است که معمولا برای توصیف علائم مربوط به استفاده (طولانیمدت) از چشمها مانند خستگی چشم، سردرد، درد در اطراف چشم و سوزش و خارش پلکها استفاده میشود. شیوع استنوپیا در طول یا بعد از کار روی کامپیوتر از 46.3% تا 68.5% متغیر است. خطای انکساری اصلاحنشده یا تحت اصلاح میتواند به ایجاد استنوپیا کمک کند. خطای انکساری، اشتباه در تمرکز نور توسط چشم است و میتواند منجر به کاهش دقت بینایی شود. برای تنظیم نوری خطاهای انکساری گزینههای مختلفی وجود دارد از جمله عینک، لنزهای تماسی و جراحی انکساری.
بررسی شواهد در مورد اثربخشی، ایمنی و کاربرد تصحیح نوری خطای انکساری برای کاهش و پیشگیری از علائم چشمی در کاربران کامپیوتر.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ PubMed؛ Embase؛ Web of Science و OSH update را همگی تا 20 دسامبر 2017 جستوجو کردیم. علاوهبراین، ما پایگاههای ثبت کارآزماییها را جستوجو کرده و منابع مطالعات وارد شده را بررسی کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-تصادفیسازی شده را از مداخلات ارزیابی کننده تصحیح نوری برای کاربران کامپیوتری مبتلا به خطای انکساری برای پیشگیری یا درمان استنوپیا و اثر آنها بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت وارد کردیم.
دو نویسنده مرور مستقل از هم واجد شرایط بودن و خطر سوگیری را ارزیابی و دادهها را استخراج کردند. هر جا که امکانپذیر بود، ما مطالعات را برای متاآنالیز ترکیب کردیم.
ما 8 مطالعه را با 381 شرکتکننده وارد کردیم. سه مورد از آنها RCTهای گروه موازی، سه مورد RCTهای متقاطع و دو مورد هم کارآزمایی متقاطع شبه-تصادفیسازی شده بودند. همه مطالعات عینکها را ارزیابی کردند، مطالعاتی انجام نشده بود که لنزهای تماسی یا جراحی را ارزیابی کرده باشند. هفت مطالعه عینکهای کامپیوتری را با حداقل یک محدوده کانونی برای فاصله صفحه کامپیوتر با یا بدون مناطق کانونی اضافی در افراد دارای پیرچشمی ارزیابی کردند. شش مطالعه عینکهای کامپیوتری را با انواع دیگر عینکها مقایسه کردند و یک مطالعه آنها را با ارزیابی ارگونومی در محیط کار مقایسه کرد. در مطالعه هشتم، تصحیح بهینه خطای انکساری با استفاده از تصحیح واقعی تصویر مورد استفاده مقایسه شد. دو مطالعه عینکهای کامپیوتری را در افرادی که مبتلا به استنوپیا شده بودند مورد بررسی قرار دادند اما برای دیگران عینکها بدون توجه به علائم، به تمام کاربران ارائه شد. خطر سوگیری (bias) در پنج مطالعه نامشخص، در دو مطالعه بالا و در یک مطالعه پایین بود. استنوپیا به صورت خستگی چشم یا نمره خلاصهای از علائم تعریف شد اما مطالعاتی در مورد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت انجام نشد. حوادث جانبی به صورت سردرد، تهوع یا سرگیجه اندازهگیری شد. میانه نمرات استنوپیا در ابتدای مطالعات حدود 30 درصد از حداکثر امتیاز ممکن بود.
عینک کامپیوتری پیشرفته در برابر عینکهای مونوفوکال
در یک مطالعه، اختلاف قابلتوجهی در استنوپیا بین عینکهای مختلف پیشرفته کامپیوتری و عینکهای کامپیوتری تککانونی پس از یک سال پیگیری وجود نداشت (تفاوت میانگین (MD) تغییر نمرات: 0.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.0- تا 5.4 در مقیاس VAS صد میلیمتری؛ شواهد با کیفیت پائین). برای سردرد نتایج به نفع عینک پیشرفته بود.
عینک رایانهای پیشرفته با تمرکز متوسط در قسمت بالایی عینک در برابر عینکهای دیگر
در دو مطالعه، عینکهای کامپیوتری پیشرفته با تمرکز متوسط منجر به کاهش اندک در علایم استنوپیا شد (SMD: -0.49؛ 95% CI؛ 0.75 - تا 0.23-؛ شواهد با کیفیت پائین)، اما نه در نمره سردرد در کوتاهمدت در مقایسه با عینکهای عینک پیشرفته با هدف کلی. کاهش اندک مشابهی در سرگیجه رخ داد. در پیگیری میانمدت، در یک مطالعه اندازه اثر از نظر آماری معنیدار نبود (SMD: -0.64؛ 95% CI؛ 1.40- تا 0.12). این مطالعه عوارض جانبی را گزارش نکرد.
مطالعه دیگری تفاوت قابل توجهی را در استنوپیا بین عینکهای پیشرفته کامپیوتری و عینکهای تککانونی کامپیوتری پس از یک سال پیگیری نیافت (MD نمرات تغییر: 1.44؛ 95% CI؛ 6.95- تا 9.83 در مقیاس VAS صد میلیمتری؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). نتایج در طول مطالعات متناقض بودند.
عینک کامپیوتری پیشرفته با تمرکز دور در قسمت بالایی عینک در برابر عینکهای دیگر
در یک مطالعه، پس از چهار هفته پیگیری تفاوت قابل ملاحظهای در تعداد افراد مبتلا به استنوپیا بین عینک کامپیوتری پیشرفته با عینک کامپیوتری با تمرکز دور و دوکانونی (bifocal) وجود نداشت (OR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.40 تا 2.50؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). تعداد افراد مبتلا به سردرد، حالت تهوع و سرگیجه نیز بین گروهها تفاوت نداشت.
مطالعه دیگر تفاوت قابل ملاحظهای را در استنوپیا بین عینک کامپیوتری پیشرفته با تمرکز دور و عینک کامپیوتری تککانونی پس از یک سال پیگیری نشان نداد (MD نمرات تغییر: 1.79-؛ 95% CI؛ 11.60- تا 8.02 در مقیاس VAS صد میلیمتری؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). اثرات آن بر سردردها متناقض بود.
یک مطالعه تفاوتی را بین عینکهای کامپیوتری پیشرفته با تمرکز دور و عینکهای سهکانونی در تاثیر آنها بر شدت خستگی چشم (MD: -0.50؛ 95% CI؛ 1.07- تا 0.07؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا بر فراوانی خستگی چشم (MD: -0.75؛ 95% CI؛ 1.61- تا 0.11؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) نشان نداد.
عینک کامپیوتری پیشرفته در برابر ارزیابی ارگونومیک با عینکهای همیشگی (رایانه)
یک مطالعه نشان داد عینکهای کامپیوتری که برای نیازهای فردی بهینه شدهاند، نمره مجموع استنوپیا را بیشتر از ارزیابی ارگونومیک و عینک همیشگی (کامپیوتری) کاهش میدهند (MD: -8.9؛ 95% CI؛ 16.47- تا 1.33-؛ مقیاس 0 تا 140؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اما تاثیری بر فراوانی خستگی چشم نداشتند (OR: 1.08؛ 95% CI؛ 0.38 تا 3.11؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
ما به دلیل خطر سوگیری در مطالعات وارد شده، ناسازگاری در نتایج و عدم اطمینان، کیفیت شواهد را به پائین یا بسیار پائین رساندیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.