امواج گرما قرار است رایجتر شوند و تاثیرات آنها میتوانند مخرب باشند. برای مثال، ممکن است تا 30,000 نفر به دلیل موج گرمایی که در آگوست 2003 در اروپا رخ داد، جان خود را از دست داده باشند. یکی از راههای تسکین گرما، استفاده از پنکه برقی است، اما مشخص نیست این کار مفید است یا مضر. اگر دما کمتر از 35 درجه سانتیگراد باشد و پنکه مستقیما به سمت فرد نباشد، ممکن است به افزایش اتلاف گرما کمک کند، اما وقتی دما بالای 35 درجه سانتیگراد برود، پنکه در واقع ممکن است به افزایش گرما کمک کند. تعریق بیش از حد نیز میتواند منجر به کمآبی بدن و دیگر مشکلات سلامت شود. بنابراین، دانستن مزایا و آسیبهای احتمالی پنکههای برقی هنگام انتخاب برای استفاده از آنها، مهم است. این امر در صورتی اعمال میشود که تصمیم در مورد استفاده خود شما از پنکه باشد، اما به تصمیمات گستردهتر سلامت عمومی نیز مرتبط باشد، مانند اینکه پنکههای برقی را به گروههایی از افراد در طول موج گرما بدهیم یا خیر. این امر به ویژه برای افرادی که در برابر تاثیرات گرما آسیبپذیرتر هستند، مانند افراد مسن که کمتر قادر به خنک شدن از طریق تعریق یا افزایش جریان خون به پوست خود هستند، مهم است.
این مرور کاکرین سعی در ارائه پاسخهایی دارد که به تصمیمگیرندگان کمک میکنند. ما به دنبال پژوهشهایی با کیفیت بالا بودیم که گروههایی از افرادی را که از پنکهها استفاده کردند با گروههایی مقایسه کرده باشند که در طول موج گرما از آنها استفاده نمیکردند، اما، هیچ پژوهشی را پیدا نکردیم که نیازهای ما را برآورده کند. مطالعاتی را پیدا کردیم که از طراحیهایی استفاده کردند که برای پاسخگویی به این نوع سوالات کمتر قابل اعتماد هستند، و نتایج متفاوتی را ارائه دادند. برخی پیشنهاد کردند که پنکهها ممکن است مشکلات سلامت را کاهش دهند، در حالی که برخی دیگر نشان دادند استفاده از پنکه ممکن است اوضاع را بدتر کنند.
بنابراین، پژوهشهایی که تا به امروز انجام شده، عدم قطعیتهای مربوط به تاثیرات پنکههای برقی را بر سلامت در طول موج گرما برطرف نمیکنند. افرادی که تصمیمگیرنده هستند، باید شواهد فعلی را در کنار سیاستها و دستورالعملهای بالینی محلی هنگام انتخاب خود در نظر بگیرند. آنها ممکن است بخواهند با انجام پژوهشهایی با کیفیت بالا که شواهد قابل اعتماد مورد نیاز را برای تعیین مزایا و آسیبهای استفاده از پنکههای برقی در طول موج گرما فراهم میکنند، به حل این عدم قطعیت مداوم کمک کنند.
شواهدی را که شناسایی کردیم، عدم قطعیتهای مربوط به تاثیرات پنکههای برقی را بر سلامت در طول موج گرما برطرف نمیکند. بنابراین، این مرور استفاده از پنکههای برقی را در طول موج گرما تایید یا رد نمیکند. افرادی که در مورد استفاده از پنکههای برقی تصمیم میگیرند باید وضعیت فعلی پایه شواهد را در نظر داشته باشند، همچنین ممکن است بخواهند هنگام انتخاب در مورد استفاده یا عدم استفاده از پنکههای برقی یا تامین پنکهها از سیاستها یا دستورالعملهای بالینی محلی آگاه شوند. کاربرد اصلی این مرور آن است که انجام پژوهشهایی با کیفیت بالا برای رفع عدم قطعیت طولانی و مداوم در مورد مزایا و آسیبهای استفاده از پنکههای برقی در طول موج گرما مورد نیاز است، برای مثال کارآزماییهای تصادفیسازی شدهای که تاثیرات سلامت را در افرادی که از پنکههای برقی استفاده میکنند با کسانی که از آنها استفاده نمیکنند، مقایسه کنند.
امواج گرمایی (heatwaves) عبارتند از رویدادهای آب و هوایی گرم که از حدود آستانههای (threshold) دمایی در سطح منطقهای یا ملی عبور کرده و چندین روز به طول میانجامند. آنها احتمالا با فراوانی فزایندهای در برخی از نقاط جهان رخ میدهند. عواقب احتمالی موج گرما که در آگوست سال 2003 در اروپا رخ داد، تخمین زده شد که منجر به 30,000 مورد مرگومیر بیشتر شده باشد. میتوان از پنکههای برقی با هدف کاهش تاثیرات نامطلوب سلامت ناشی از موج گرما استفاده کرد. پنکهها هوای محیط را خنک نمیکنند، اما وقتی در پنجره باز قرار میگیرند، میتوان از آنها برای جذب هوای خنکتر از بیرون استفاده کرد. هدف پنکهها افزایش اتلاف گرما با افزایش کارآیی تمام روشهای معمولی اتلاف گرما، به ویژه با روشهای تبخیر (evaporation) و همرفت (convection) است. با این حال، باید توجه داشت که اگر این مایعات و الکترولیتها با سرعت کافی جایگزین نشوند، افزایش تعریق میتواند منجر به کمآبی و عدم تعادل الکترولیت شود. پژوهشها همچنین شکافهای مهمی را در دانش مربوط به استفاده از پنکهها نشان دادهاند که ممکن است منجر به استفاده نامناسب از آنها شود.
تعیین اینکه استفاده از پنکههای برقی به اتلاف گرما در دمای بالای محیط در طول موج گرما کمک میکند یا مانع آن میشود یا خیر، هدف بعدی از انجام این مرور، کمک به شواهدی برای نشان دادن تاثیرات امواج گرما بر سلامت عمومی است.
به دنبال مطالعات منتشر نشده و منتشر شدهای بودیم که به هر زبانی منتشر شده بودند. تیم نویسندگان توانستند مطالعات گزارش شده را به زبانهای انگلیسی، چینی، هلندی، فرانسوی و آلمانی ارزیابی کنند؛ گزارشهای ارائه شده به زبانهای دیگر در صورت لزوم به انگلیسی ترجمه شدند. پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ متون علمی زیستپزشکی هندی (IndMED و MedIND) و بانکهای اطلاعاتی متون علمی چینی (Chinese Journal Net و Digital Periodical of WanFang Data) را جستوجو کردیم. آخرین جستوجوهای الکترونیکی در اپریل 2012 انجام شدند. همچنین فهرست منابع مقالات مرتبط و وبسایتهای سازمانهای ملی و بینالمللی مرتبط را بررسی کرده و برای شناسایی مطالعات بیشتر، با پژوهشگران و سیاستگذاران باتجربه در زمینه استراتژیهای مدیریت امواج گرما مشورت کردیم. عناوین و چکیدههای هر جستوجو توسط دو نویسنده مرور مستقل از هم بررسی شدند. مقالههای متن کاملی که بازیابی کردیم بهطور مستقل توسط حداقل دو نویسنده، از نظر ارتباط و ارجاع به مطالعات بالقوه واجد شرایط، بررسی شدند.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده و طراحیهای تجربی دیگر، مانند سریهای زمانی منقطع شده و مطالعات کنترل شده قبل-و-بعد (before-and-after) برای این مرور واجد شرایط بودند، که به مقایسه استفاده از پنکههای برقی با عدم استفاده از آنها در طول موج گرما پرداختند. پنکههای برقی میتوانستند دستی (با باتری)، قابل حمل یا قابل نصب روی دیوار یا سقف یا پنجره بوده باشند. ما به دنبال مداخلاتی بودیم که برای هر کسی که موج گرما ممکن بود اثرات نامطلوب جدی بر سلامت او بر جای بگذارد، ارائه شود. این مطالعات شامل افراد در هر سنی بودند، اما با تمرکز خاص بر برخی گروهها (به عنوان مثال افراد مسن). جمعیتهایی از کشورهایی با سطح درآمد بالا، متوسط و پائین برای مرور واجد شرایط بودند.
اگر مطالعات واجد شرایط را شناسایی میکردیم، حداقل توسط دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم ارزیابی شده و دادههایی در مورد ویژگیهای مطالعه، شرکتکنندگان و مداخلات آن و همچنین تاثیرات آن بر پیامدهای سلامت استخراج میشدند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از مورتالیتی، بستری شدن در بیمارستان و دیگر تماسها با خدمات مراقبت سلامت.
علیرغم جستوجو و مکاتبه گسترده با چندین متخصص در این زمینه، هیچ مطالعه واجد شرایطی را شناسایی نکردیم. مطالعات گذشتهنگر و مشاهدهای را، معمولا با طراحی مورد-شاهدی، شناسایی کردیم که ارتباط میان استفاده از پنکههای برقی و پیامدهای سلامت را، از جمله مرگومیر، بررسی کردند. نتایج این مطالعات مختلط بودند. برخی از مطالعات نشان دادند که استفاده از پنکهها با پیامدهای بهتری برای سلامت همراه بودند، برخی دیگر برعکس این یافته را به دست آوردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.